αρκτική

Το μόνο που διακρίνει κανείς στην επιφάνεια αυτού του απομονωμένου νησιού της Αρκτικής είναι μια φωτισμένη σφήνα από τσιμέντο και γυαλί. Η υπόγεια Τράπεζα Σπόρων του Σβάλμπαρντ, μια διεθνής προσπάθεια για τη διαφύλαξη της βιοποικιλότητας της χλωρίδας όλου του κόσμου, εμπλουτίστηκε με ακόμα 20.000 σπόρους από 100 χώρες.

Στον ενεργειακό κολοσσό της Ρωσίας Gazprom, που επικρίνεται για τα προγράμματά του στην Αρκτική, και την αμερικανική εταιρεία ενδυμάτων Gap, η οποία κατηγορείται για την πολιτική της στο Μπαγκλαντές, απονεμήθηκαν τα «βραβεία της ντροπής» για το 2014, τα οποία απονέμει κυρίως η περιβαλλοντική οργάνωση Greenpeace. Τα βραβεία απονέμονται στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός σε επιχειρήσεις που κατηγορούνται ότι έδειξαν «ιδιαίτερη αδιαφορία για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον».

Περίπου ο μισός πληθυσμός των ΗΠΑ εκτιμάται ότι βρίσκεται την Τρίτη υπό την απειλή μιας σπάνιας χιονοθύελλας που έριξε τη θερμοκρασία κατά δεκάδες βαθμούς Κελσίου. Το φαινόμενο προκλήθηκε από διαταραχή της λεγόμενης πολικής δίνης, ενός ανέμου που κανονικά περικυκλώνει το βόρειο πόλο και συγκρατεί το ψύχος παγιδευμένο στην Αρκτική.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έδωσε εντολή να αυξηθεί η ρωσική στρατιωτική παρουσία στην Αρκτική, την επομένη της έναρξης εκ μέρους του Καναδά διαδικασίας για την επέκταση της κυριαρχίας του στην περιοχή.

Δύο δυσοίωνες εξελίξεις για την πορεία της κλιματικής αλλαγής: Πρώτον, η διαρροή μεθανίου από το βυθό της θάλασσας έξω από την Αρκτική είναι διπλάσιες σε σχέση με προηγούμενες εκτιμήσεις. Και δεύτερον, οι εκπομπές μεθανίου στις ΗΠΑ είναι 50% υψηλότερες από ότι πίστευαν οι αρμόδιες αρχές. Τα αποτελέσματα των δύο νέων μελετών είναι ανησυχητικά, δεδομένου ότι το μεθάνιο είναι τουλάχιστον 21 φορές πιο δραστικό από το διοξείδιο του άνθρακα ως αέριο του θερμοκηπίου.

Κατηγορίες για πειρατεία σε οργανωμένη συμμορία απαγγέλθηκαν σήμερα σε βάρος πέντε ατόμων που πήραν μέρος στην απόπειρα «εφόδου» της Greenpeace σε εξέδρα άντλησης πετρελαίου στην Αρκτική. Το αδίκημα που επισύρει ποινή κάθειρξης 10 έως 15 ετών.

Η περιβαλλοντική οργάνωση Greenpeace θα ασκήσει έφεση κατά της κράτησης 30 ακτιβιστών της στη Ρωσία για διαμαρτυρία που πραγματοποίησαν στην Αρκτική. Η Greenpeace ζητά την άμεση απελευθέρωση των ακτιβιστών, μετά την απόφαση δικαστηρίου στο Μουρμάνσκ να κρατηθούν 22 από αυτούς για δύο μήνες, όσο διαρκεί έρευνα εις βάρος τους.

Δικαστήριο της βορειοδυτικής Ρωσίας διέταξε την προσωρινή κράτηση για δύο μήνες δέκα ακτιβιστών της Greenpeace, Ρώσων και ξένων υπηκόων, οι οποίοι κινδυνεύουν να καταδικαστούν σε 15ετή κάθειρξη για «πειρατεία» λόγω της διαμαρτυρία που πραγματοποίησαν σε ρωσική εξέδρα άντλησης πετρελαίου στην Αρκτική. Άλλοι τρεις ακτιβιστές προφυλακίστηκαν έως την Κυριακή, η τύχη των υπόλοιπων 17 δεν έχει ακόμη καθοριστεί, και η υπόθεση λαμβάνει διαστάσεις διπλωματικού επεισοδίου.

Βαρύτατες ποινές επιφυλάσσει η ρωσική δικαιοσύνης στους ακτιβιστές που έλαβαν μέρος στη διαμαρτυρία της Greenpeace στην εξέδρα άντλησης πετρελαίου της Gazprom στη ρωσική Αρκτική. Σύμφωνα με τα όσα έγιναν γνωστά, πρόκειται να διωχθούν ποινικά με την κατηγορία της πειρατείας, η οποία επισύρει ποινή κάθειρξης έως 15 έτη.

Στο λιμάνι Μουρμάνσκ οδηγείται το παγοθραυστικό της Greenpeace, το οποίο έπλεε στην Αρκτική για να διαμαρτυρηθεί ενάντια στις γεωτρήσεις της Gazprom, και στο οποίο έκαναν έφοδο άνδρες του λιμενικού. Τα μέλη της που επιβαίνουν στο πλοίο κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν την κατηγορία της τρομοκρατίας.

Άνδρες του ρωσικού λιμενικού επιβιβάστηκαν στο πλοίο της Greenpeace Arctic Sunrise και, υπό την απειλή όπλων, συνέλαβαν τους 25 ακτιβιστές της οργάνωσης, έπειτα από ειρηνική διαμαρτυρία ενάντια στις γεωτρήσεις στην Αρκτική Θάλασσα από τον πετρελαϊκό κολοσσό Gazprom.

Παρόλο που ο πάγος που επιπλέει στην Αρκτική έχει συρρικνωθεί δραματικά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες λόγω της κλιματικής αλλαγής, ο θαλάσσιος πάγος που περιβάλλει την Ανταρκτική περιέργως αυξήθηκε ελαφρά στο ίδιο διάστημα. Ολλανδοί ερευνητές εκτιμούν τώρα ότι έλυσαν το μεγάλο παράδοξο.

Στα χαμηλότερα επίπεδα από τότε που άρχισαν οι μετρήσεις το 1979 έφτασε φέτος το καλοκαίρι η έκταση των πάγων στην Αρκτική, ανακοίνωσε στη σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα ο Διεθνής Οργανισμός Μετεωρολογίας (WMO). Επισήμανε μάλιστα ότι ο πάγος έλιωσε σε μια περιοχή μεγαλύτερη από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μια δραματική αλλαγή που δείχνει ότι η κλιματική αλλαγή «συμβαίνει μπροστά στα μάτια μας».

Ένα ελληνικό δεξαμενόπλοιο που μεταφέρει υγροποιημένο φυσικό αέριο θα γίνει τις επόμενες μέρες το πρώτο πλοίο του είδους του που ταξιδεύει από την Ευρώπη στην Ασία μέσω της Αρκτικής. Το Ob River της Dynagas απέπλευσε στις αρχές Νοεμβρίου από τη Νορβηγία μεταφέροντας φυσικό αέριο για την αγορά της Ιαπωνίας. Πρόκειται τώρα να διασχίσει το λεγόμενο Βορειοανατολικό Πέρασμα κατά μήκος των ακτών της Σιβηρίας, μέχρι τον Ειρηνικό Ωκεανό -μια διαδρομή 20 μέρες συντομότερη από το ταξίδι μέσω της Μεσογείου, της Διώρυγας του Σουέζ και του Ινδικού Ωκεανού.

Στις 16 Σεπτεμβρίου η επιφάνεια των πάγων στην Αρκτική έφτασε την ελάχιστη έκταση των 3,41 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Πρόκειται για τη μικρότερη έκταση από το 1979, οπότε υπάρχουν καταγεγραμμένα δορυφορικά δεδομένα, επιβεβαιώνοντας τη μακροχρόνια καθοδική τάση που έχει παρατηρηθεί.

Βλάβη που εμφανίστηκε σε έναν γιγάντιο θόλο, με τον οποίο θα σφραγιζόταν η γεώτρηση στην περίπτωση διαρροής, ανάγκασε τη Royal Dutch Shell να αναβάλλει για το 2013 τις επιχειρήσεις της στη Θάλασσα Τσάκσι της Αλάσκα, εντός του αρκτικού κύκλου.

Τα καυσαέρια από την τελευταία εκτόξευση διαστημικού λεωφορείου, τον Ιούλιο του 2011, προκάλεσε το σχηματισμό ασυνήθιστων σύννεφων στην Αρκτική τρεις μέρες αργότερα, δείχνει μελέτη της NASA και του αμερικανικού Εργαστηρίου Ναυτικής Έρευνας. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, οι εκτοξεύσεις πυραύλων πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στις ατμοσφαιρικές μελέτες.

Στις αρχές του επόμενου μήνα η έκταση του θαλάσσιου πάγου στον Αρκτικό Ωκεανό θα έχει πέσει στα μικρότερα επίπεδα από τότε που άρχισαν οι μετρήσεις, προβλέπει ομοσπονδιακή υπηρεσία των ΗΠΑ. Όλα δείχνουν ότι στο προσεχές μέλλον η Αρκτική θα μετατρέπεται σε απέραντη θάλασσα στα τέλη κάθε καλοκαιριού, μια εξέλιξη που αναμένεται να επιταχύνει δραματικά την κλιματική αλλαγή.

Μια πολική αρκούδα περιπλανιέται στους δρόμους του Λονδίνου. Ξεπροβάλλει πίσω από τοίχους με γκραφίτι, περνά δίπλα από εργοστάσια, διασχίζει αργά ένα άδειο γήπεδο ποδοσφαίρου, ψάχνει ανάμεσα σε σκουπίδια, άδειες κονσέρβες, πλαστικά μπουκάλια. Διασχίζει δρόμους με κίνηση, εισπνέει καυσαέριο, αλλά δεν βρίσκει αυτό που αναζητά. Τροφή. Θα σταθεί δίπλα σε ένα δέντρο και εκεί θα έλθει το τέλος της. Υπό τους ήχους των Radiohead και με τη φωνή του Τζουντ Λο, το βίντεο συνοδεύει την παγκόσμια εκστρατεία της Greenpeace για τη σωτηρία της Αρκτικής.

Σε νέα αποστολή το πλοίο της Greenpeace, Esperanza, ξεκίνησε για την Αρκτική. Στόχος του είναι να παρακολουθήσει τις υπεράκτιες γεωτρήσεις που θα επιχειρήσει να πραγματοποιήσει η πετρελαϊκή εταιρεία Shell, στέλνοντας 2 πλατφόρμες εξόρυξης. Πριν από λίγες μέρες η Greenpeace ξεκίνησε την εκστρατεία της για να σωθεί η Αρκτική και να ανακηρυχτεί Παγκόσμιο Καταφύγιο, στοχεύοντας στη συγκέντρωση 1 εκατ.υπογραφών από ευαισθητοποιημένους πολίτες παγκοσμίως.

Έπειτα από μια παύση 12 ετών, λόγω των τεχνικών και νομικών προκλήσεων, οι ΗΠΑ παραχώρησαν άδειες για ερευνητικές γεωτρήσεις πετρελαίου στην Αρκτική, βόρεια της Αλάσκα. Καθώς οι πάγοι λιώνουν, η Shell ελπίζει να αξιοποιήσει τον υποθαλάσσιο ορυκτό πλούτο της περιοχής, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις όμως προειδοποιούν για εφιαλτικές επιπτώσεις σε περίπτωση διαρροής στα παγωμένα, δύσκολα νερά.

Με 100 υπογραφές από προσωπικότητες από το χώρο του θεάματος, όπως οι: Τομ Γιορκ, Πενέλοπε Κρουζ, Χαβιέ Μπαρδέμ, Πέδρο Αλμοδόβαρ, Ρόμπερτ Ρέντφορντ, Άνι Λένοξ, Πολ Μακάρτνεϊ, Τζουντ Λο, Τζέρεμι Άϊρονς, Γιώργος Χωραφάς αλλά και  του αθλητισμού και των επιχειρήσεων  η Greenpeace ξεκινά εκστρατεία, με στόχο τη ανακήρυξη της Αρκτικής σε παγκόσμιο καταφύγιο.

Οι ερευνητές της NASA δηλώνουν ότι έμειναν έκπληκτοι, σαν να είχαν ανακαλύψει «μια ζούγκλα στη μέση της ερήμου». Πριν καν έρθει το καλοκαίρι στις παγωμένες θάλασσες, απέραντες, καταπράσινες οάσεις φυτοπλαγκτού εμφανίζονται στην Αρκτική κάτω από ένα μέτρο πάγου. Η ανακάλυψη, επισημαίνουν οι ερευνητές στο περιοδικό Science, δείχνει ότι οι γνώσεις μας για τη λειτουργία του πολικού οικοσυστήματος είναι ακόμα ελλιπείς.

Μια ασυνήθιστη συσσώρευση γλυκού νερού στον δυτικό Αρκτικό Ωκεανό συνεχίζει να μεγαλώνει τα τελευταία χρόνια λόγω της επιτάχυνσης του λιώσιμου των πάγων, αποκαλύπτουν δορυφορικά δεδομένα. Οι ερευνητές προειδοποιούν μάλιστα για το ενδεχόμενο το γλυκό νερό να διαταράξει το Ρεύμα του Κόλπου που ζεσταίνει τη Βρετανία και τη Δυτική Ευρώπη.

Ολόκληρες γενιές της περίφημης φώκιας της Γροιλανδίας πεθαίνουν λόγω της κλιματικής αλλαγής που συρρικνώνει τους πάγους της Αρκτικής, προειδοποιούν Αμερικανοί βιολόγοι, οι οποίοι μάλιστα ανησυχούν ότι οι πληθυσμοί δεν θα μπορέσουν να ανακάμψουν.