Σάββατο 10 Ιουνίου 2023
weather-icon 24 oC

Βασίλης Νιτσιάκος

Νεομάρτυρες κι Ακρίτες
Άποψη

Νεομάρτυρες κι Ακρίτες

Δεν είναι τυχαίο ότι οι νεομάρτυρες συνδέουν το θρησκευτικό με το εθνικό στοιχείο, γεγονός που συνιστά και την πεμπτουσία της εθνικής μας υπόστασης στην εποχή της νεωτερικότητας

Οι Αόρατοι
Άποψη

Οι Αόρατοι

Νέοι άνδρες, τριαντάρηδες και σαραντάρηδες, με οικογένειες πίσω στην πατρίδα τους. Σε χωριά της Κορυτσάς, της Πρεμετής, της Κλεισούρας κ.λπ.

Ο Μίκης Θεοδωράκης και ο λαϊκός πολιτισμός
Άποψη

Ο Μίκης Θεοδωράκης και ο λαϊκός πολιτισμός

Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι ο δημιουργός που πήρε τη μεγάλη ποίηση αυτού του είδους και την έντυσε με μουσική, μετατρέποντάς την έτσι σε λαϊκό τραγούδι

Κυριακάτικη ιστορία (Αφιερωμένη στην υπουργό Παιδείας)
Άποψη

Κυριακάτικη ιστορία (Αφιερωμένη στην υπουργό Παιδείας)

H ιστορία ενός μαθητή

Στο Γράμμο και στο Βίτσι
Άποψη

Στο Γράμμο και στο Βίτσι

Οι γιορτές μίσους και η αναμόχλευση παλαιών παθών

Τα σπίτια ξαναχτίζονται;
Άποψη

Τα σπίτια ξαναχτίζονται;

Είναι τα σπίτια μη τόποι; Είναι ντουβάρια; Ή είναι τόποι μνήμης και ταυτότητας;

Μεγάλα αφηγήματα ή μικρά οράματα;
Άποψη

Μεγάλα αφηγήματα ή μικρά οράματα;

Μπορεί τα μεγάλα οράματα να εξέλιπαν, αλλά υπάρχουν τα μικρά που δεν είναι ασήμαντα. H περίπτωση της συλλογικότητας «Μπουλούκι»

Για την εντοπιότητα και την αυτοχθονία
Άποψη

Για την εντοπιότητα και την αυτοχθονία

Η σύγχυση και τα εθνικιστικά ή τοπικιστικά συμπλέγματα οδηγούν σε ανασφάλειες

Πολιτισμοί της στάνης
Άποψη

Πολιτισμοί της στάνης

Αντιμετώπιση μολυσματικών ασθενειών

Οι «Ντόπιοι» της Μακεδονίας
Άποψη

Οι «Ντόπιοι» της Μακεδονίας

Τι είναι, λοιπόν, αυτοί οι άνθρωποι, οι "Ντόπιοι Μακεδόνες" κατά τους ίδιους, "σλαβόφωνοι" κατά την κυρίαρχη αντίληψη και συχνά "Βούλγαροι" από γειτονικές και όχι μόνο εθνοτικές ομάδες;

Δημόσια λαογραφία
Άποψη

Δημόσια λαογραφία

Υπάρχει Δημόσια Λαογραφία; Υπάρχει περισσότερη από όση μπορούμε να καταναλώσουμε.

Τι ζητούν οι Βούλγαροι στη Μακεδονία;
Άποψη

Τι ζητούν οι Βούλγαροι στη Μακεδονία;

Ποια Μακεδονία; Αυτή ήταν, είναι και θα είναι μόνον ελληνική. Τι ζητούν οι Βούλγαροι, λοιπόν;

«Πανηγύρι χωρίς χορό είναι εικονοστάσι χωρίς εικόνισμα»
Άποψη

«Πανηγύρι χωρίς χορό είναι εικονοστάσι χωρίς εικόνισμα»

Δεν θα σταθούμε στο οικονομικό σκέλος της συζήτησης αλλά με αφορμή αυτό καλό είναι δούμε λίγο τις απαρχές, το θρησκευτικό, το κοινωνικό και το εν γένει πολιτισμικό "ισοδύναμο" των πανηγυριών.

Ο Άλλος σαν εχθρός
Άποψη

Ο Άλλος σαν εχθρός

Με αφορμή τη μέρα του πρόσφυγα

Οι τελευταίοι νομάδες
Άποψη

Οι τελευταίοι νομάδες

Ας σκεφτούμε τη ζωή πριν από τις «άυλες πολιτιστικές πρακτικές» και τη μνήμη πριν γίνουν.

Κοινωνιολογία: Αχρείαστη ή επικίνδυνη;
Άποψη

Κοινωνιολογία: Αχρείαστη ή επικίνδυνη;

Το ζήτημα, λοιπόν, δεν είναι η Κοινωνιολογία αλλά ποια Κοινωνιολογία

Οικολογία και τοπική γνώση
Άποψη

Οικολογία και τοπική γνώση

Με αφορμή την παγκόσμια μέρα περιβάλλοντος

Για τον «ευρωπαϊκό τρόπο ζωής»
Άποψη

Για τον «ευρωπαϊκό τρόπο ζωής»

Με αφορμή τα 40 χρόνια

Η κοινωνική ζωή των δέντρων
Άποψη

Η κοινωνική ζωή των δέντρων

Με αφορμή τη νόσο των πλατάνων

Ο μύθος της Δύσης 
Άποψη

Ο μύθος της Δύσης 

Όταν κάποιος λέει ή κάνει κάτι που σε σένα φαίνεται παράλογο, αν εξετάσεις τον πραγματικό λόγο, θα δεις πως κι εκεί υπάρχει κάποια λογική..

Ερημοποίηση
Άποψη

Ερημοποίηση

Εκφράσεις όπως «ρήμαξε ο τόπος» ή «αγρίεψε το μέρος» δηλώνουν την οπτική της τοπικής κοινωνίας, που βιώνει το γεγονός ως κοινωνική απερήμωση και υποχώρηση του τοπικού πολιτισμού απέναντι στην άγρια φύση

Τι είναι τελικά Βόρεια Ηπειρος;
Άποψη

Τι είναι τελικά Βόρεια Ηπειρος;

...Μ ε αφορμή την επέτειο της κήρυξης της αυτονομίας στις 16.5.1914

Τ’ Άι Γιώργη
Άποψη

Τ’ Άι Γιώργη

Μαζί με τον Άι Δημήτρη στην ορθόδοξη παράδοση είναι άγιοι των συνόρατων

Πάσχα Ελλήνων
Άποψη

Πάσχα Ελλήνων

Στην ελληνική περίπτωση το πάντρεμα της θρησκείας με το ιστορικό βίωμα του λαού γέννησε "ήθη και έθιμα", η μελέτη των οποίων βοηθά τη συλλογική μας αυτογνωσία.

Οι Κοινότητες και ο Νέος Κοινοτισμός
Άποψη

Οι Κοινότητες και ο Νέος Κοινοτισμός

Η κοινοτική αυτονομία είναι μήτρα, όχι της διεκδικητική αλλά της έμπρακτης βιωματικής ελευθερίας...

Η Αλβανία και το 1821
Άποψη

Η Αλβανία και το 1821

Γιατί σιωπά η γειτονική χώρα σε ό,τι αφορά τους εορτασμούς των 200 χρόνων;

Το οθωμανο-βαλκανικό παρελθόν μας
Άποψη

Το οθωμανο-βαλκανικό παρελθόν μας

Άντε να μεταφράσεις σε οποιαδήποτε γλώσσα επακριβώς τις λέξεις: ντέρτι, κέφι, σεβντάς, μεράκι, χατίρι, χαΐρι, γούρι κ.λπ. Είναι όπως η ελληνική λέξη φιλότιμο. Μεταφράζεται;

Πατριωτισμός και επιστήμη
Άποψη

Πατριωτισμός και επιστήμη

Mπορούμε να πούμε ότι οι πατριωτικά σκεπτόμενοι επιστήμονες δομούν και όσοι θέτουν την επιστήμη υπεράνω αποδομούν;

Φανταστικός διάλογος με τον Αλή Πασά
Άποψη

Φανταστικός διάλογος με τον Αλή Πασά

Εάν δεν έκανα εγώ αποστασία αλλά και άλλοι Σκιπιτάρηδες , ακόμα και Οθωμανοί, δεν θα πετύχαινε η Επανάσταση

Της Πρωταπριλιάς
Άποψη

Της Πρωταπριλιάς

Στήνει ο έρωτας χορό με τον ξανθό Απρίλη

Φανταστικός διάλογος με τον Μάρκο Μπότσαρη
Άποψη

Φανταστικός διάλογος με τον Μάρκο Μπότσαρη

Σουλιώτες, Ρωμιοί και Αρβανίτες

Η παρέλαση ως επιτέλεση της εθνικής ταυτότητας
Άποψη

Η παρέλαση ως επιτέλεση της εθνικής ταυτότητας

Οι εθνικές εορτές και τελετές αποτελούν απαραίτητους μηχανισμούς συγκρότησης και αναπαραγωγής της εθνικής κοινότητας και επιτελούν σημαντικό ρόλο ως προς την ιδεολογική εγχάραξη, την ανάπτυξη και καλλιέργεια εθνικής συνείδησης και πατριωτικών συναισθημάτων

To Νερό ως κοινωνικό αγαθό
Άποψη

To Νερό ως κοινωνικό αγαθό

Με αφορμή την παγκόσμια μέρα νερού

Τι συμβαίνει με τις μειονότητες στη Βόρεια Μακεδονία
Άποψη

Τι συμβαίνει με τις μειονότητες στη Βόρεια Μακεδονία

Το Σύνταγμα και στην τελευταία του μορφή του 2019 με αναφορά στην εξέγερση του Ίλιντεν και στις διακηρύξεις της αναγνωρίζει όλες αυτές τις ομάδες ως συστατικά στοιχεία της χώρας και φυσικά διακηρύσσει το σεβασμό των δικαιωμάτων τους και την ισοτιμία τους

Το φυλάκιο της Αστυνομίας
Άποψη

Το φυλάκιο της Αστυνομίας

Ενα φυλάκιο αστυνομικών σε κάποιο χωριό, πριν από πολλά χρόνια

Φανταστικός διάλογος με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο
Άποψη

Φανταστικός διάλογος με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο

Ενώ εμείς οι καπεταναίοι πολεμήσαμε και διώξαμε τους Τούρκους, τα ηνία τα πήραν τυχάρπαστοι και φαύλοι πολιτικοί από τη μια, ανάμεσά τους και Φαναριώτες, και από την άλλη καλαμαράδες, όλοι τους άκαπνοι κι ατσαλάκωτοι.

Κραυγή αγωνίας για τα Πανεπιστήμια
Άποψη

Κραυγή αγωνίας για τα Πανεπιστήμια

Μαζική αντιγραφή και εξ αποστάσεως εξετάσεις

Φανταστικός διάλογος με τον Καποδίστρια
Άποψη

Φανταστικός διάλογος με τον Καποδίστρια

- Οι φατριασμοί, οι ανταγωνισμοί, οι έριδες για το ποιος θα έχει το πάνω χέρι, ποιος τελικά θα με έχει του χεριού του

Πατριδογνωσία
Άποψη

Πατριδογνωσία

Στο επίπεδο των κοινωνικών αντιλήψεων και συμπεριφορών, αρνηθήκαμε τις "χωριάτικες" ρίζες μας, την ίδια την κοινωνική μας ταυτότητα, για να την "ανακαλύψουμε" και αυτήν στο πλαίσιο της αστικής δομικής νοσταλγίας και του συνακόλουθου συνθήματος "επιστροφή στις ρίζες", όταν οι ρίζες είχαν σχεδόν μαραθεί και από δική μας υπαιτιότητα.

Η Αποκριά, η μάσκα και το μασκάρεμα
Άποψη

Η Αποκριά, η μάσκα και το μασκάρεμα

Το πρόσωπο του καθένα μας είναι αυτό που είμαστε

Φανταστικός διάλογος με τον Ρήγα
Άποψη

Φανταστικός διάλογος με τον Ρήγα

Διάλογος με τον Ρήγα για την Ελλάδα και τα Βαλκάνια

Φύση και πολιτισμός: Η Διώχνη
Άποψη

Φύση και πολιτισμός: Η Διώχνη

Η διώχνη είναι το λουλούδι που διώχνει το χιόνι και τον χειμώνα, προαναγγέλλοντας τον ερχομό της Άνοιξης, που για την τοπική κοινωνία σημαίνει την έναρξη μιας νέας φάσης στον ετήσιο κύκλο, στην οργάνωση του χρόνου της με βάση τις παραγωγικές δραστηριότητες.

Εχουν οι προλετάριοι πατρίδα;
Άποψη

Εχουν οι προλετάριοι πατρίδα;

Πατρίδα δεν είναι μόνον οι πόροι και τα μέσα παραγωγής -αλίμονο αν ήταν μόνον αυτό, διότι δεν θα υπήρχε. Είναι κυρίως ένα σύνολο κοινών χαρακτηριστικών και αξιών που μοιράζονται οι λαοί που απαρτίζουν τα έθνη.

Του δικού μας έρωτα
Άποψη

Του δικού μας έρωτα

Κατά κανόνα, ο κλήδονας γιορταζόταν στις 24 Ιουνίου (τ' Αη-Γιαννιού) αλλά και τ' Αη-Γιώργη σε κάποιες περιοχές

Για έναν πολιτισμό των πολιτισμών
Άποψη

Για έναν πολιτισμό των πολιτισμών

Τις τελευταίες δεκαετίες στις ανθρωπολογικές αμφισβητείται η ίδια η έννοια του πολιτισμού(culture), όπως άλλωστε και η έννοια της παράδοσης(tradition)

Η εθνικοφροσύνη ως ανταλλακτική αξία
Άποψη

Η εθνικοφροσύνη ως ανταλλακτική αξία

Εχοντας καλλιεργήσει την εθνικοφροσύνη στις μάζες σε υπερθετικό βαθμό, στη συνέχεια την αξιοποιούν κόμματα και πολιτικοί ως ανταλλακτική αξία στο πολιτικό παζάρι

Για την εθνική ταυτότητα, ξανά
Άποψη

Για την εθνική ταυτότητα, ξανά

Οι δύο θεωρίες

Πατρίδα και γλώσσα
Άποψη

Πατρίδα και γλώσσα

Η αρρώστια της κοινωνίας εκδηλώνεται σαν αρρώστια της γλώσσας. Και η αρρώστια της γλώσσας δεν είναι παρά σύμπτωμα κατάρρευσης των θεμελιωδών αξιακών κωδίκων ενός πολιτισμού

Εθνοτικές ομάδες, έθνη και εθνικές ταυτότητες
Άποψη

Εθνοτικές ομάδες, έθνη και εθνικές ταυτότητες

Το ελληνικό έθνος-κράτος, από την συγκρότησή του, έχει συμπεριλάβει εθνοτικές ομάδες με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, κυρίως γλωσσικά

Πατριωτισμός και διδασκαλία (με αφορμή τη γιορτή των Τριών Ιεραρχών)
Άποψη

Πατριωτισμός και διδασκαλία (με αφορμή τη γιορτή των Τριών Ιεραρχών)

Τι είναι τελικά πατριωτισμός και τι πρέπει να κάνει ένας δάσκαλος

Τα κοινά στο παρελθόν
Άποψη

Τα κοινά στο παρελθόν

Στην κοινωνία της νεοτερικότητας η κατάσταση είναι διαφορετική. Τα κοινά όλο και περισσότερο γίνονται λιγότερο κοινά. Και αυτό δεν είναι παρά συνέπεια των νέων ηθών που προτάσσουν το ατομικό του συλλογικού, το ιδιωτικό του δημοσίου.

Δικαίωση;
Άποψη

Δικαίωση;

Το Μακεδονικό και όλοι εκείνοι οι υπερπατριώτες που φώναζαν

Αμφισβητούμενες ταυτότητες
Άποψη

Αμφισβητούμενες ταυτότητες

Η ταυτότητα δεν είναι ένα στατικό αντικείμενο, αλλά περισσότερο μια δυναμική διαδικασία,  ρευστή, ανοιχτή σε μεταβολές και επαναπροσδιορισμούς, που συχνά καθίσταται και αντικείμενο διαπραγμάτευσης.

Για την «παράδοση» και την «ταυτότητα»
Άποψη

Για την «παράδοση» και την «ταυτότητα»

Ερωτήματα που συνιστούν μια απορητική στάση απέναντι στα πράγματα, προκειμένου να αρχίσουμε να τα σκεφτόμαστε με κριτικό τρόπο.

Ποιος είναι Έλληνας;
Άποψη

Ποιος είναι Έλληνας;

Ο Γιάννης, που, ως έγχρωμος, προκαλεί το στερεότυπο του Έλληνα, που κάθε αλλο παρά  "μαύρος" μπορεί να είναι..

Ο αγιασμός των υδάτων
Άποψη

Ο αγιασμός των υδάτων

Στον κύκλο του χρόνου το νερό χρησιμοποιείται συμβολικά στα ευετηρικά δρώμενα

1821-2021
Άποψη

1821-2021

Η πολιτισμική συνέχεια δεν σημαίνει την απουσία ωσμώσεων και αλληλεπιδράσεων. Το αντίθετο. Η συνέχεια υπάρχει μέσα από τις ρήξεις, τις τομές, τις ωσμώσεις με τις ετερότητες. Και αυτό είναι το μεγαλείο της ελληνικότητας.

Το Δώρο
Άποψη

Το Δώρο

"Το δώρο θέλει αντίδωρο κι εκείνο πάλι δώρο", λέει η παροιμία, εκφράζοντας την αμοιβαιότητα αλλά και τον ηθικά δεσμευτικό χαρακτήρα του δώρου

Γιορτές και πανδημία
Άποψη

Γιορτές και πανδημία

Οι φετινές γιορτές είναι μια αφορμή να τα σκεφτούμε όλα αυτά, να αναστοχαστούμε, να αναθεωρήσουμε

Η Ουνέσκο και η πολιτισμική μας κληρονομιά
Άποψη

Η Ουνέσκο και η πολιτισμική μας κληρονομιά

ακόμα και οι πρώτοι Λαογράφοι μας, π.χ. ο Στίλπων Κυριακίδης, από τις αρχές του εικοστού αιώνα δεν διανοήθηκαν να διαχωρίσουν τον υλικό βίο και πολιτισμό από τον πνευματικό, προτείνοντας την ιδέα του «εύμορφου συνόλου»

Η εμπειρία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης
Άποψη

Η εμπειρία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης

Το μάθημα τελετουργία με την σωματική παρουσία και την ψυχική επαφή, τον  ζωντανό διάλογο, την μη διαμεσολαβημένη από οθόνες διάδραση και αλληλεπιδραση.

Οι κρίσεις αντιμετωπίζονται με συλλογικότητα και αλληλεγγύη
Άποψη

Οι κρίσεις αντιμετωπίζονται με συλλογικότητα και αλληλεγγύη

Το συλλογικό πάνω από το ατομικό. Το πρόσωπο στην θέση του ατόμου. Κυρίως η πίστη στις κοινές αυτές αξίες, στο κοινό καλό.

Ο κοροναϊός, η κοινωνία, η κοινότητα και το άτομο
Άποψη

Ο κοροναϊός, η κοινωνία, η κοινότητα και το άτομο

Είναι, λοιπόν, εθνικό χαρακτηριστικό μας ο ατομικισμός; Και ο εγωϊσμός είναι έμφυτο χαρακτηριστικό κάθε ανθρώπινου όντος;

Η Χρυσή Αυγή πέθανε. Ο Χρυσαγητισμός;
Άποψη

Η Χρυσή Αυγή πέθανε. Ο Χρυσαγητισμός;

Αυτή η κυρίαρχη «ιδεολογία» εδράζεται στον ίδιο τον εθνικισμό, όπως αυτός διαμορφώθηκε τον 19ο αιώνα

latestbutton