Η Γιασμίν Αλχαδέρ χτίζει γέφυρες ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση με μια δόση βαλκανικής αλητείας

Η Γιασμίν Αλχαδέρ από την Ιορδανία, ούσα μεγαλωμένη στην Αθήνα, θέλησε να φιλοτεχνήσει μια πνευματική γέφυρα μεταξύ του αραβικού και του δυτικού κόσμου, έχοντας για όπλο της το streetwear.

Στις δημιουργίες του brand της, Azirat, το οποίο τιμά και εξυμνεί την κουλτούρα της πατρίδας της, αλλά εμπνέεται μερικώς και από το κράμα βαλκανικής και μεσογειακής αλητείας που συναντά κανείς στους δρόμους της πρωτεύουσας, θα βρείτε φούτερ με αραβικές φράσεις λουσμένες με γκλίτερ, 1312 caps και crop top με αστέρια κόκκινου χρώματος.

«Το Azirat σαν έννοια προέρχεται από την αραβική λέξη azr, με την οποία περιγράφΦουμε κάποιον που έχει πολλή δύναμη, είτε σωματική είτε ψυχική και χρησιμοποιούμε αυτή τη λέξη για να του πούμε να μας τη δώσει. Και έτσι δημιουργήθηκε το Azirat, το οποίο ουσιαστικά είναι μια περσόνα που έχει αυτή τη δύναμη, την σωματική και την πνευματική, και είναι σε θέση να βοηθήσει, να δώσει, να ενημερώσει», μου εξηγεί σε ένα καφέ των Εξαρχείων ένα πρωινό Σαββάτου.

Και αν αναρωτιέστε πώς μπορεί ένα stylish φούτερ να προσφέρει μια χείρα βοηθείας και κατανόησης τόσο σε αυτόν που το επιλέγει για να αγκαλιάσει το γυμνό του σώμα, όσο και αυτόν που το αντικρίζει, η Γιασμίν απαντά: «Σίγουρα ένας από τους λόγους που επέλεξα το συγκεκριμένο πρότζεκτ είναι γιατί είχα την ανάγκη να δημιουργήσω ένα brand το οποίο θα μπορούσε να αναδείξει την όμορφη πλευρά του αραβικού πολιτισμού. Έχοντας μεγαλώσει στην Ελλάδα, με γονείς από την Ιορδανία, ακόμα και αν έχω [ελληνική] ταυτότητα, στις δομές [βιώνεις πάντοτε διαφορετική συμπεριφορά] αν η καταγωγή σου είναι από άλλη χώρα. Από παιδί θυμάμαι πολύ περίεργες ερωτήσεις για την καταγωγή μου όπως ‘Πως είναι η μάνα σου; Πως είναι ο πατέρας σου απέναντι στη μάνα σου; Πως ζείτε;’. Γενικώς πάντοτε υπήρχαν αρνητικές απορίες σε σχέση με τον πολιτισμό μου και την θρησκεία μου. Οπότε ήθελα να δημιουργήσω μια φωνή που να λέει ‘παιδιά δεν είναι μόνο αυτό που σας πουλάνε, υπάρχουν και πολλά όμορφα κομμάτια αυτού του πολιτισμού και του λαού [της Ιορδανίας]’».

Kάνοντας λίγο scroll στο website του Azirat, θα δείτε ένα t-shirt που φέρει τη λέξη مكتوب (mektoub), δηλαδή πεπρωμένο. Φαινομενικά, πρόκειται για μια μπλούζα, ουσιαστικά όμως, όπως μου εξιστορεί με περίσσεια χαρά η Γιασμίν, πρόκειται για ένα οπτικό ερέθισμα που δημιουργεί ερωτήματα: ας πούμε, εσύ σε ποια πλευρά της ιστορίας ανήκεις;

«Θα έλεγα ότι η αισθητική του brand προέρχεται από τα ερεθίσματα που έχω από την αραβική μου πλευρά και κουλτούρα. Ωστόσο, η πιο αλήτικη πλευρά του brand και όλο το street κομμάτι έχει να κάνει με την Αθήνα»

«Προχθές έλαβα ένα μήνυμα από ένα παιδί, το οποίο μου είπε ότι φορούσε τη μπλούζα που γράφει maktoub πάνω, o οποίος εργαζόταν στην εστίαση, και όταν [πήγαν στο κατάστημα που εργάζεται] ως πελάτες άνθρωποι από το Ισραήλ, [την είδαν] και του επιτέθηκαν, χωρίς να γνωρίζουν τι σημαίνει διότι ήταν στα αραβικά, λέγοντας του ‘είναι λάθος να υποστηρίζεις το λαό [της Παλαιστίνης], γιατί το φοράς αυτό;’. Εκείνος προσπαθούσε να τους εξηγήσει ότι είναι εντάξει με το να την φοράει [γιατί] βρίσκεται στην σωστή πλευρά της ιστορίας».

»Μετά από λίγο πήγε [στο μαγαζί που εργάζεται] μια οικογένεια Λιβανέζων, οι οποίοι κοίταζαν με θαυμασμό την μπλούζα και του εξήγησαν τι γράφει πάνω, γιατί και εκείνος ίσως να μην είχε καταλάβει ακριβώς. Με αυτό τον τρόπο, από ένα ρούχο, δημιουργήθηκε μια συζήτηση πολιτική και κουλτούρας και [κάπως έτσι] κατάφερε μια μπλούζα δική μου να κάνει όλο αυτό το σούσουρο. Όταν έλαβα αυτό το μήνυμα, χάρηκα πάρα πολύ, γιατί αυτός είναι ο σκοπός. Να κάνει τους ανθρώπους που δεν βρίσκονται στην σωστή πλευρά της ιστορίας να νιώσουν άβολα βλέποντας [μια μπλούζα] μόνο και μόνο επειδή βλέπουν αραβικά, και αντίστοιχα όσους είναι στην σωστή πλευρά, είτε είναι Άραβες είτε όχι, να τους κάνει να έρθουν πιο κοντά και να δημιουργήσουν ένα όμορφο community», μου αναφέρει, λίγο πριν την ρωτήσω: «Οπότε θεωρείς ότι η μόδα είναι ικανή να κρατήσει ζωντανή και ισχυρή την πολιτιστική ταυτότητα των λαών;». 

«Φορούσα μια αντίστοιχη μπλούζα και μια υπάλληλος στην ταχυδρομική υπηρεσία που πάω για να αφήσω δέματα μου είπε: ‘Αραβικά είναι αυτά; Είναι δύσκολα τα πράγματα εκεί. Μίλησε μου για την μητέρα σου’. Και έκατσα και της εξήγησα ότι αρχικά είναι χωρισμένη, και [μόνο που το άκουσε] έπαθε σοκ, γιατί δεν μπορούσε να πιστέψει ότι χωρίζουν οι γυναίκες στην Ιορδανία. Ζει, εργάζεται, υπάρχει όπως εκείνη θέλει. Οπότε τα ρούχα μου, δημιουργούν αρκετές φορές συζητήσεις ως προς τι είναι, τι πρεσβεύουν, τι θέλουν να πουν», μου απαντά.

Στην συνέχεια, η συζήτηση μας μεταπηδά κάπως ακούσια, στις πόλεις όπου έχει ζήσει: την Αθήνα και το Αμάν. «Αυτό που παρατήρησα μεγαλώνοντας, ήταν ότι στην Ιορδανία ήμουν η Ελληνίδα και στην Ελλάδα ήμουν η Ιορδανή, κάτι το οποίο είναι πολύ ενδιαφέρον. Ένα κομμάτι του brand μου είναι ότι θέλω να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Στην τελική, εδώ ζώ [στην Αθήνα], εδώ μεγάλωσα και εδώ είναι η βάση μου. [Αν με ρωτάς από που έχω εμπνευστεί] κατά πάσα πιθανότητα από τα ερεθίσματα που λάμβανα όταν ήμουν μικρή και κατέβαινα κάθε καλοκαίρι στην Ιορδανία, όπου έχω πάρα πολλούς συγγενείς. Οπότε σίγουρα θα έλεγα ότι η αισθητική του brand προέρχεται από τα ερεθίσματα που έχω από την αραβική μου πλευρά και κουλτούρα. Ωστόσο, η πιο αλήτικη πλευρά του brand και όλο το street κομμάτι έχει να κάνει με την Αθήνα, γιατί έχει πιο έντονο [αυτό το στοιχείο]. Ουσιαστικά είναι ένα πάντρεμα της βαλκανικής αλητείας που έχει η Αθήνα με την ανατολίτικη κουλτούρα και παράδοση». 

Φυσικά, δεν θα μπορούσαμε να αφήσουμε εκτός του τραπεζιού της συζήτησης, τις φωτογραφήσεις του Azirat, στις οποίες βλέπουμε νεαρές γυναίκες με μαντίλες που καπνίζουν, φορώντας streetwear.

«Αυτές οι κοπέλες είναι ξαδέρφες μου και ήταν μεγάλη μου χαρά και τιμή να βλέπω παιδιά με τα οποία έχω περάσει τα καλοκαίρια μου και έχω ζήσει κάποια χρόνια μαζί τους να είναι πλέον κομμάτι αυτού που έχω δημιουργήσει. Τώρα, το γεγονός ότι κάποιους μπορεί να τους κάνει να νιώθουν άβολα, δυστυχώς είναι αλήθεια και θα ήθελα να αναφέρω ότι δεν ισχύει το ότι όλες οι κοπέλες που φοράνε μαντήλα, αναγκάζονται [να το κάνουν] από κάποιο καθεστώς. Υπάρχει ελεύθερη βούληση, μιλώντας τουλάχιστον για την Ιορδανία, είναι επιλογή τους, είναι κομμάτι της κουλτούρας τους και της θρησκείας στην οποία πιστεύουν. Υπάρχει και αυτή η πλευρά», υποστηρίζει η Γιασμίν, λίγο πριν μου αναφέρει ότι όποιος είναι μπροστά και πίσω από την κάμερα που παράγει το υλικό που εμφανίζεται στην οθόνη μας, είναι είτε καλός της φίλος, είτε συγγενής, είτε ανήκει στο community που έχει δημιουργηθεί – και το οποίο κατάφερε να φτάσει τις δημιουργίες της μέχρι το pop up του 3eib στο Λονδίνο.

«Πάρα πολύ γρήγορα υπήρξε τεράστια απήχηση στο εξωτερικό, τόσο σε πωλήσεις, όσο και σε προτίμηση από γνωστά ονόματα. Ας πούμε η [Παλαιστίνια] Elyanna, η οποία έχει βάλει τα ρούχα μου, αυτή τη στιγμή είναι μια upcoming τραγουδίστρια και ανοίγει τα live των Coldplay. Επίσης, ο ράπερ Octavian, [έχει φορέσει δημιουργίες μου] σε live του στο εξωτερικό, [αλλά εκεί που έπαθα σοκ] ήταν όταν είδα να φοράει ρούχα [από το brand μου] ένας επίσημος καλεσμένος στο show της Louis Vuitton στο Παρίσι».

Συνομιλώντας με την Γιασμίν, ο χρόνος κύλησε σαν νερό: αφού μιλήσαμε σχεδόν εξονυχιστικά για τις ρίζες του street και συνάμα ανατολίτικου-παραδοσιακού brand της, τις γυναίκες της πατρίδας της και την λανθασμένη οπτική του δυτικού κόσμου για εκείνες, για τα όσα συμβαίνουν στη Γάζα, για τις κεφίγιες που αλλάζουν χρώμα ανάλογα με την χώρα την οποία εκπροσωπούν και το θρυλικό vintage φόρεμα Michael and Hushi της Μπέλα Χαντίντ στις Κάννες το 2024, η δημιουργός του Azirat, έκλεισε τη συζήτηση μας με μια φράση: «Όλο αυτό είναι για την ανάδειξη της όμορφης πλευράς του αραβικού πολιτισμού, για την αφύπνιση και την δημιουργία μιας κοινότητας που θα μπορεί να συνδέεται, να επικοινωνεί και να εκφράζεται μέσα από τα ρούχα και φωτογραφήσεις, δημιουργώντας [παράλληλα] χώρο για συζητήσεις που θα είναι είτε πολιτικές είτε κοινωνικές».