Οι αμερικανικές εκλογές του 2024 αποδείχτηκαν πολιτικό θρίλερ για γερά νεύρα, με αλλαγή υποψηφίου των Δημοκρατικών την τελευταία στιγμή, παρασκηνιακές συμφωνίες, απόπειρες δολοφονίας και τελικά τη θριαμβευτική επιστροφή Τραμπ. Η αμερικανική κοινωνία δεν ήταν ποτέ άλλοτε τόσο διχασμένη και το πολιτικό τοπίο ποτέ άλλοτε τόσο τοξικό.

 Οι Δημοκρατικοί ακόμα κερδίζουν την πλειονότητα των νέων αλλά το πλεονέκτημά τους έναντι των Ρεπουμπλικανών μειώθηκε πολύ

Ωστόσο, υπήρχε κι ένα άλλο πολύ σημαντικό στοιχείο που διαμόρφωσε το αποτέλεσμα. Ήταν η πρώτη φορά που οι millennials και η γενιά Gen Z, άνθρωποι που γεννήθηκαν μεταξύ 1981 και 2006, αποτέλεσαν την πλειονότητα του εκλογικού σώματος και σε μεγάλους αριθμούς έγερναν προς τον Ντόναλντ Τραμπ.

Οι δύο αυτές ηλικιακές ομάδες αποτελούν τις πιο ποικιλόμορφες και μορφωμένες γενιές στην αμερικανική ιστορία, χαρακτηριστικά που για καιρό θεωρούνταν ότι ευνοούσαν τους Δημοκρατικούς, αναφέρει το άρθρο του Economist. Ωστόσο, μια νέα έκθεση από την εταιρεία πολιτικών αναλύσεων Catalist – αριστερού προσανατολισμού – δείχνει ότι παρόλο που οι Δημοκρατικοί εξακολουθούν να κερδίζουν την πλειονότητα των νέων ψηφοφόρων, το επί σειρά ετών πλεονέκτημά τους έναντι των Ρεπουμπλικανών μειώθηκε κατά σχεδόν δύο τρίτα.

Το περιθώριο νίκης της Κάμαλα Χάρις μεταξύ των εν λόγω ηλικιακών ομάδων το 2024 ήταν 12 μονάδες μικρότερο από εκείνο του Τζο Μπάιντεν το 2020. Επίσης μη λευκοί συνέβαλαν σημαντικά ώστε ο Τραμπ να επιτρέψει στον Λευκό Οίκο. Αλλά πολλοί από αυτούς τους ψηφοφόρους εξακολουθούν να ενηλικιώνονται πολιτικά και δεν έχουν σταθερή κομματική πίστη.

Ευάλωτοι στις οικονομικές πιέσεις

Οι νεώτεροι ψηφοφόροι εμφανίζονται ιδιαίτερα ευάλωτοι στις οικονομικές πιέσεις, κάτι που εξηγεί εν μέρει γιατί πολλοί επέλεξαν να στηρίξουν τον Ντόναλντ Τραμπ. Αν και η οικονομία της Αμερικής ήταν ισχυρή με βάση τα περισσότερα αντικειμενικά μέτρα την περίοδο των εκλογών, οι συνθήκες που βιώνουν οι νέοι είναι πιο επισφαλείς από εκείνες των μεγαλύτερων. Βγάζουν λιγότερα χρήματα και είναι λιγότερο πιθανό να έχουν δικό τους σπίτι ή σημαντικές αποταμιεύσεις.

Το συνολικό ποσοστό ανεργίας στην Αμερική τον Νοέμβριο του 2024 ήταν 4,2%, αλλά για τους νέους 20 – 24 ετών ήταν το διπλάσιο και περίπου τριπλάσιο για τους νέους 18 – 19 ετών. Έτσι οι νεώτεροι ψηφοφόροι ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν την οικονομία το πιο σημαντικό ζήτημα για αυτούς και σημαντικά λιγότερες πιθανότητες να αναφέρουν τη μετανάστευση.

Οι ερευνητές της Catalist συνδύασαν έρευνες κοινής γνώμης μεγάλου δείγματος με εκλογικά αποτελέσματα και δημόσια αρχεία ψηφοφόρων για να εκτιμήσουν τη σύνθεση και τις προτιμήσεις του εκλογικού σώματος. Και επειδή αυτά τα δεδομένα είναι διαθέσιμα μόνο μετά τις εκλογές, η ανάλυσή τους αποφεύγει πολλές από τις παγίδες που ταλαιπωρούν τις προεκλογικές δημοσκοπήσεις, οι οποίες υποεκτίμησαν τον Τραμπ για τρίτη συνεχόμενη προεδρική εκλογή.

Οι εκλογικές μετατοπίσεις

Σύμφωνα με το βρετανικό μέσο, ο μέσος Αμερικανός ψηφοφόρος μετατοπίστηκε προς τον Ντόναλντ Τραμπ κατά έξι μονάδες το 2024. Η μερίδα του λέοντος αυτής της μετατόπισης προήλθε από τις νεώτερες γενιές. Και ενώ υποστήριξαν τον Τζο Μπάιντεν με διαφορά 19 μονάδων το 2020, αυτή συρρικνώθηκε σε μόλις επτά μονάδες για την Καμάλα Χάρις τον περασμένο Νοέμβριο.

Εάν αυτές οι δύο ομάδες ψήφιζαν με τη λογική που το έκαναν το 2020, η Χάρις θα είχε κερδίσει τη λαϊκή ψήφο με 2,8 μονάδες. Και παρόλο που η συμμετοχή μειώθηκε κατά περίπου δύο μονάδες σε εθνικό επίπεδο, το ποσοστό της μείωσης ήταν διπλάσιο στις ηλικίες 18 – 29 ετών.

Το πιο ανησυχητικό για τους Δημοκρατικούς είναι η σαφής απώλεια των νεώτερων μαύρων και λατινοαμερικανών ψηφοφόρων. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ήταν αυτοί που εξεγέρθηκαν πιο έντονα. Στην κατηγορία 18 – 44 ετών, οι λευκοί ψηφοφόροι στράφηκαν προς τον Τραμπ κατά 4,6 μονάδες, ενώ οι μαύροι ψηφοφόροι τους μετατοπίστηκαν κατά 14,6 μονάδες και οι Λατίνοι κατά 22,6 μονάδες.

Ένας λόγος για τον οποίο αυτές οι ομάδες νέων στράφηκαν κατά των Δημοκρατικών το 2024 φαίνεται να είναι η αντίληψή τους για την οικονομία. Σε δημοσκόπηση που διεξήχθη πριν από τις εκλογές, οι 18 – 29 ετών έδωσαν στον Μπάιντεν καθαρή βαθμολογία μείον 23 ποσοστιαίες μονάδες για τον χειρισμό του πληθωρισμού. Πράγματι, με βάση τις καταναλωτικές τους συνήθειες οι νέοι ήταν εκτεθειμένοι σε υψηλότερα ποσοστά πληθωρισμού το 2021 και το 2022, όταν οι τιμές αυξάνονταν με τον ταχύτερο ρυθμό.

Η Fed αναφέρει ότι τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα και τα καύσιμα αποτελούν μεγαλύτερο μέρος των δαπανών των νέων, ιδίως των Λατίνων. Το 2021 και το 2022, οι τιμές των εν λόγω αγαθών αυξήθηκαν δραματικά.

Η «αλλεργία» στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης

Ωστόσο, η οικονομική πίεση δεν είναι η μόνη εύλογη εξήγηση για την εγκατάλειψη του Δημοκρατικού Κόμματος από τους νέους ψηφοφόρους. Ένας δεύτερος παράγοντας είναι ότι καταναλώνουν ειδήσεις από μη παραδοσιακές πηγές (τα λεγόμενα mainstream media). Η προεκλογική δημοσκόπηση της YouGov έδειξε ότι έξι στους δέκα νέους είχαν μάθει κάτι νέο για τον Ντόναλντ Τραμπ από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ένας στους τέσσερις είχε ακούσει νέες πληροφορίες γι’ αυτόν από podcasts.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτέλεσαν επίσης εστία αριστερής κριτικής για τους Μπάιντεν και Χάρις, ιδίως για τους χειρισμούς τους στη σύγκρουση στη Γάζα. Η ανάλυση της Blue Rose Research, μιας εταιρείας που δραστηριοποιείται στους Δημοκρατικούς, διαπίστωσε ότι οι ψηφοφόροι που άκουγαν ειδήσεις από το TikTok είχαν σημαντικά περισσότερες πιθανότητες να στραφούν προς το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, ακόμη και μετά τον έλεγχο άλλων παραγόντων.

Ίσως τα μόνα καλά νέα για τους Δημοκρατικούς είναι ότι οι millennials και οι ψηφοφόροι της γενιάς Z πείθονται εύκολα. Τα στοιχεία της YouGov δείχνουν ότι πολλά από τα κέρδη που σημείωσε ο Τραμπ μεταξύ των νεώτερων ψηφοφόρων έχουν αρχίσει να μειώνονται.

Μετά από τους χαοτικούς πρώτους μήνες της θητείας του, η καθαρή αποδοχή του προέδρου έχει μειωθεί κατά περίπου 13 μονάδες σε εθνικό επίπεδο. Μεταξύ των ατόμων κάτω των 30 ετών έχει πέσει κατά 25 μονάδες, από τέσσερις καθαρές θετικές σε 21 καθαρές αρνητικές.

Σύμφωνα, τέλος, με έρευνα του Columbia οι μεγαλύτεροι σε ηλικία millennials ενηλικιώθηκαν στο εκλογικό σώμα με φόντο την οικονομική κρίση και το Occupy Wall Street, ενώ οι νεώτεροι έχουν ενηλικιωθεί κατά τη διάρκεια των λουκέτων στον Covid και των σοκ του κόστους ζωής. Είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς πώς «χωνεύουν» ιδεολογικά όλες αυτές τις αλλαγές.

Ειδήσεις Σήμερα: