Πίθηκοι συνελήφθησαν να απαγάγουν μωρά άλλου είδους – Οι βιολόγοι ξύνουν τα κεφάλια τους

Μια σπείρα κατά συρροήν απαγωγέων λυμαίνεται το δάσος σε αυτό το απομονωμένο νησί του Παναμά, όπου οι μητέρες πρέπει να προσέχουν τα μικρά τους.

Οι πρώτες ενδείξεις ήρθαν το 2022, όταν η συμπεριφορική βιολόγος Ζόι Γκόλντσμπορο εξέταζε εικόνες που είχαν συλλεχθεί από 80 φωτογραφικές παγίδες στη ζούγκλα.

Είδε τότε έναν ασπροπρόσωπο καπουτσίνο του Παναμά (Cebus imitator) να κουβαλά στην πλάτη έναν νεογέννητο πίθηκο άλλου είδους, μια μανδυοφόρο αλουάττα (Alouatta palliata).

Ήταν η πρώτη απαγωγή που είχε καταγραφεί στα πέντε χρόνια που διαρκούσε ως τότε η αποστολή στο νησί Χικαρόν, περίπου 55 χιλιόμετρα από τις παναμαϊκές ακτές.

Η Γκόλντσμπορο διδακτορική φοιτήτρια του Ινστιτούτου Ζωικής Συμπεριφοράς Max Planck στη Γερμανία, αποφάσισε τότε να εξετάσει αναδρομικά δεκάδες χιλιάδες φωτογραφίες και βίντεο που είχαν συλλεχθεί από τις κάμερες.

Βρήκε έτσι ακόμα τέσσερις περιπτώσεις στις οποίες ο ίδιος καπουτσίνος –ένα νεαρό αρσενικό που οι ερευνητές ονόμασαν Τζόκερ- είχε απαγάγει ξένα μωρά.

Και δεν ήταν ο μόνος.

Σε μια περίοδο 15 μηνών, μεταξύ του 2022 και του 2023, ακόμα τέσσερα νεαρά αρσενικά παρατηρήθηκαν να απάγουν 7 αλουάτα ηλικίας κάτω των τεσσάρων εβδομάδων, τα οποία έμειναν μαζί τους για διάστημα εννέα ημερών πριν τελικά εξαφανιστούν.

«Στην αρχή νομίζαμε πως πρόκειται για υιοθεσία» δήλωσε η Γκόλντσμπορο, επισημαίνοντςα ότι στο παρελθόν έχουν καταγραφεί περιπτώσεις πιθήκων που υιοθετούν μικρά άλλων ειδών.

Αρσενικός καπουτσίνος που πιάστηκε με ξένο μωρό στην πλάτη ( Brendan Barrett / Max Planck Institute of Animal Behavior))

Σε ένα περιστατικό του 2006, ένα ζευγάρι καπουτσίνων υιοθέτησε έναν μικρό πίθηκο μάρμοζετ και τον μεγάλωσε μέχρι να ενηλικιωθεί. Όμως, σε όλες τις καταγεγραμμένες περιπτώσεις, τα ξένα μικρά μεταφέρονταν από θηλυκά άτομα που προσπαθούσαν να τα φροντίσουν.

«Το γεγονός ότι ένα αρσενικό ήταν ο αποκλειστικός μεταφορέας αυτών των μωρών ήταν σημαντικό κομμάτι του παζλ» σχολίασε η ερευνήτρια.

Σπείρα απαγωγέων

Οι απαγωγές δεν καταγράφηκαν στις κάμερες, όμως οι ερευνητές είδαν ενήλικες αλουάτες να φωνάζουν στα δέντρα σαν να καλούν τα μικρά τους.

Οι εικόνες έδειχναν τους απαγωγείς να συνεχίζουν τη ζωή τους σαν να μην συμβαίνει τίποτα, με τα κλεμμένα μωρά να κρέμονται ανήμπορα από τη ράχη τους. Οι ερευνητές εντόπισαν νεκρά τέσσερα από τα κλεμμένα νεογέννητα, πιστεύουν όμως ότι όλα πέθαναν από ασιτία.

Το χρονικό της υπόθεσης «αποκαλύπτει μια συναρπαστική ιστορία για ένα άτομο που ξεκίνησε μια τυχαία συμπεριφορά την οποία γρήγορα μιμήθηκαν άλλα νεαρά αρσενικά» δήλωσε ο Μπρένταν Μπάρετ, επικεφαλής της αποστολής.

Εγκληματίες λόγω βαρεμάρας

Όπως αναφέρει η ομάδα του στην επιθεώρηση Current Biology, πρόκειται για την πρώτη καταγεγραμμένη περίπτωση «κοινωνικής παράδοσης» στην οποία ζώα επανειλημμένα απάγουν και μεταφέρουν βρέφη άλλων ειδών χωρίς σαφές όφελος.

Με άλλα λόγια, πρόκειται για «μόδα» που εξαπλώθηκε μέσω της κοινωνικής μάθησης. «Δείξαμε ότι τα μη ανθρώπινα ζώα έχουν την ικανότητα να εξελίσσουν πολιτιστικές παραδόσεις χωρίς σαφείς λειτουργίες» είπε ο Μπάρετ.

Τα κίνητρα των απαγωγέων παραμένουν άγνωστα, το πιθανότερο όμως είναι ότι η ασυνήθιστη συμπεριφορά είναι απλά αποτέλεσμα βαρεμάρας, η οποία επηρεάζει περισσότερο τα νεαρά άτομα που ζουν σε απομονωμένα νησιά.

Η ερμηνεία αυτή βρίσκεται σε συμφωνία με την παρατήρηση ότι μόνο οι αρσενικοί καπουτσίνοι του Χικαρόν έχουν μάθει να χρησιμοποιούν πέτρες ως εργαλεία για να ανοίγουν καρπούς –η εφευρετικότητά τους ίσως ήταν αυτή που τους οδήγησε στο έγκλημα, πιστεύουν οι ερευνητές.

«Η επιβίωση δείχνει να είναι εύκολη στο Χικαρίν» σχολίασε η Μεγκ Κρόφουτ, μέλος της αποστολής.

«Δεν υπάρχουν θηρευτές και οι θηρευτές είναι λίγοι, οπότε οι καπουτσίνοι έχουν στη διάθεσή τους πολύ χρόνο. Φαίνεται πως αυτή η ‘πολυτελής’ ζωή θέτει τις βάσεις για καινοτομία μεταξύ αυτών των κοινωνικών ζώων».

«Η νέα αυτή παράδοση μάς δείχνει ότι η ανάγκη δεν είναι πάντα η μητέρα της καινοτομίας. Για έναν άκρως ευφυή πίθηκο που ζει σε ένα ασφαλές περιβάλλον με περιορισμένα ερεθίσματα, η πλήξη και ο ελεύθερος χρόνος μπορεί να αρκούν».