Πάβολ Σάλαι: Υπάρχει πρόβλημα με τους θεσμούς και την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα

Παρά τις περί του αντιθέτου βεβαιώσεις της κυβέρνησης, η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα παραμένει ένα καυτό θέμα κι ένα μόνιμο αγκάθι στο πλευρό του Μαξίμου. Οι ετήσιες εκθέσεις φορέων και οργανισμών και για φέτος δεν ήταν καθόλου κολακευτικές για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, αναδεικνύοντας γι’ άλλη μια φορά το πρόβλημα. Τις τελευταίες δέκα μέρες δύο διεθνείς φορείς έχουν ασχοληθεί με το θέμα: Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα και το Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων.

Τελευταίοι στην Ε.Ε.

Δυστυχώς για την κυβέρνηση, αλλά κυρίως για τη χώρα, τα δεδομένα δεν είναι καλά. Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα κατέταξαν την Ελλάδα στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών της Ε.Ε., θέση την οποία διατηρεί για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά. Πιο συγκεκριμένα η χώρα μας βρίσκεται στην 89η θέση στον παγκόσμιο δείκτη με την κατάστασή της στο χώρο του Τύπου να περιγράφεται ως «προβληματική».

Λίγες μέρες αργότερα ακολούθησε αντίστοιχη έκθεση εκ μέρους του Human Rights Watch, του Παρατηρητηρίου των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, στην οποία γινόταν λόγος για «κρίση» στην ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα, ως αποτέλεσμα των «ενεργειών και παραλείψεων της κυβέρνησης», με αποτέλεσμα την απειλή της δημοκρατίας αλλά και του κράτους δικαίου.

«Αναλήθειες» είδε το Μαξίμου

Ως συνήθως το αυτί του Μαξίμου δεν ίδρωσε από τα μαντάτα. Αντιθέτως, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης έσπευσε να υποστηρίξει ότι η έκθεση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα «βρίθει αναληθειών».

Στον κ. Μαρινάκη απαντά μέσω του in, o επικεφαλής των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα για την Ε.Ε. και τα Βαλκάνια, Πάβολ Σάλαι (Pavol Szalai), ο οποίος δηλώνει ότι η οργάνωση εμμένει στα ευρήματα και τα συμπεράσματα της έκθεσης που αφορούν την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα.

Σχολιάζοντας μάλιστα τη σχετική ανάρτηση του κ. Μαρινάκη στην οποία κατηγορούσε την έκθεση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα ότι βρίθει αναληθειών, ο κ. Σάλαι υπενθυμίζει ότι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν έκανε καμία αναφορά ούτε για την ανεξιχνίαστη ακόμα δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ, αλλά ούτε και τις παρακολουθήσεις δημοσιογράφων μέσω Predator. Τα ανωτέρω είναι θέματα που θίγονται στην έκθεση.

«Λυπούμαστε που ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης απέτυχε να ασχοληθεί με αυτά τα ζητήματα στη δήλωσή του», ανέφερε με νόημα ο κ. Σαλάι.

-Ωστόσο, για την ελληνική κυβέρνηση η ελευθερία του Τύπου είναι εξασφαλισμένη στη χώρα και οι δημοσιογράφοι μπορούν να κάνουν ελεύθερα τη δουλειά τους. Γιατί διαφωνείτε με αυτό; 

«Η δημοσιογραφία στην Ελλάδα υποβαθμίζεται από την αυτολογοκρισία, τις συχνές κακόβουλες αγωγές (SLAPPs) σε βάρος δημοσιογράφων, την παράνομη βία από αστυνομικούς κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων, τις απειλές από ομάδες της άκρας δεξιάς, αλλά και της άκρας αριστεράς, από την έλλειψη ανεξαρτησίας στα δημόσια μέσα ενημέρωσης, αλλά και από τις συγκρούσεις συμφερόντων μεταξύ των ιδιοκτητών των ΜΜΕ».

»Λιγότερη ελευθερία του Τύπου σημαίνει λιγότερες επιβεβαιωμένες πληροφορίες σχετικά με ζητήματα δημοσίου ενδιαφέροντος: πώς ξοδεύουν οι πολιτικοί τα χρήματα των φορολογουμένων, πώς διασφαλίζονται η ασφάλεια των σιδηροδρόμων και των δρόμων, πώς μπορούν να βελτιωθούν τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και εκπαίδευσης, πώς τηρούνται οι κανόνες από τα κόμματα κατά τη διάρκεια των εκλογών κλπ.».

-Φέρνετε πάλι στο προσκήνιο το σκάνδαλο των υποκλοπών, με θύματα δημοσιογράφους στην Ελλάδα. Ωστόσο η κυβέρνηση έχει απαντήσει πως με το θέμα ασχολήθηκε η δικαιοσύνη, η έρευνα της οποίας δεν βρήκε κάτι μεμπτό γι’ αυτήν. Πώς το σχολιάζετε αυτό; 

«Μέχρι σήμερα, παραμένει ασαφές ποιος έδωσε τις εντολές να βρεθούν σε καθεστώς παρακολούθησης ο Θανάσης Κουκάκης και άλλοι άνθρωποι των ελληνικών μέσων ενημέρωσης. Παράλληλα, οι ελληνικές δικαστικές αρχές έχουν επανειλημμένα αποτύχει να ερευνήσουν κρίσιμες πτυχές της υπόθεσης – για παράδειγμα, το γεγονός ότι τουλάχιστον 27 υποψήφιοι παρακολούθησης της εθνικής υπηρεσίας πληροφοριών (ΕΥΠ) επικαλύπτονταν με αυτούς του Predator, ή ότι οι ίδιες αρχές έβαλαν στο αρχείο την υπόθεση σχετικά με τον κάτοχο της κάρτας που χρησιμοποιήθηκε για την πληρωμή των μολυσμένων από το Predator μηνυμάτων».

Ρωτάμε τον κ. Σάλαι αν θεωρεί ότι υπάρχει θέμα με την αξιοπιστία των θεσμών στη χώρα, και η απάντησή του είναι καταφατική.

Πρόβλημα με τους θεσμούς

«Νομίζω ότι κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι υπάρχει πρόβλημα. Κοιτάξτε την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του 2024, η οποία εξέφρασε βαθιές ανησυχίες σχετικά με την κατάσταση του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών κανόνων στην Ελλάδα – ιδιαίτερα όσον αφορά τη διαφθορά, την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Ή σκεφτείτε την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα, η οποία δηλώνει ότι «η ασφάλεια των δημοσιογράφων παραμένει ζήτημα» και ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε για τον διορισμό νέων μελών του ρυθμιστικού φορέα των μέσων ενημέρωσης, «έχει εγείρει ανησυχίες».

Εφαρμογή του Ευρωπαϊκού νόμου

Στο ερώτημα τι θα μπορούσε να γίνει ώστε να αλλάξει αυτό το κλίμα, η απάντηση είναι ξεκάθαρη: «Θα ήταν προς το συμφέρον όχι μόνο των επαγγελματιών των μέσων ενημέρωσης αλλά – πρώτα και κύρια – των πολιτών της Ελλάδας η κυβέρνηση να ετοιμάσει ένα σχέδιο για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Νόμου για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης και τις συστάσεις της ΕΕ για την ασφάλεια των δημοσιογράφων και κατά των SLAPPs αγωγών».

Και ο κ. Σάλαι καταλήγει ως εξής: «Αυτό το σχέδιο θα πρέπει να το διαβουλευτεί με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς – όχι μόνο με εκείνους που την υποστηρίζουν. Οι Έλληνες πολίτες έχουν τα ίδια δικαιώματα με όλους τους άλλους πολίτες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος σε μια αξιόπιστη ενημέρωση».