Ο φαύλος κύκλος του μισθολογικού χάσματος και της ανδροκρατούμενης ηγεσίας

Η ανισότητα των φύλων στον εργασιακό χώρο παραμένει ένα επίμονο πρόβλημα, ακόμα και στις πιο ανεπτυγμένες χώρες. Παρά τις πολιτικές που εφαρμόζονται για να περιορίσουν το χάσμα αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών, η διαφορά παραμένει σταθερή ή και αυξάνεται σε πολλές περιοχές.

Η πανδημία και η «ποινή μητρότητας» έχουν επηρεάσει δυσανάλογα τις γυναίκες, ενώ οι τομείς υψηλών αμοιβών, όπως η τεχνολογία και η τραπεζική, συνεχίζουν να είναι ανδροκρατούμενοι.

Το γεγονός ότι οι γυναίκες είναι ακόμα λιγότερο εκπροσωπημένες στις κορυφαίες θέσεις, παρά την πρόοδο σε άλλους τομείς, αναδεικνύει τις βαθιές ρίζες της ανισότητας και τις αντιφάσεις του σύγχρονου εργασιακού τοπίου.

Το ότι οι γυναίκες κερδίζουν λιγότερα από τους άνδρες στις πλούσιες χώρες είναι τόσο γνωστό, που συχνά αντιμετωπίζεται με αδιαφορία. Το χάσμα μισθών μεταξύ φύλων είναι ένας από τους δέκα δείκτες στον ετήσιο «δείκτη γυάλινης οροφής», που κατατάσσει το πώς τα πηγαίνουν οι γυναίκες στον εργασιακό χώρο.

Στους περισσότερους δείκτες, συμπεριλαμβανομένης της εκπροσώπησης στα διοικητικά συμβούλια και τα κοινοβούλια, οι χώρες βελτιώνονται κάθε χρόνο. Αλλά στον ΟΟΣΑ, ένα σύνολο κυρίως πλούσιων χωρών, το μεσαίο χάσμα παραμένει στο 11,4%, από 11,1% το 2020 (δείτε το διάγραμμα), παρά τις πολιτικές που αποσκοπούν στο να το περιορίσουν, σύμφωνα με τον Economist.

Οι νόμοι κατά των διακρίσεων και ισότητας αμοιβών υπάρχουν στα βιβλία των περισσότερων χωρών εδώ και δεκαετίες. Το 2017 η Βρετανία άρχισε να υποχρεώνει μεγάλες εταιρείες να δημοσιεύουν δεδομένα για το χάσμα μισθών. Η ΕΕ και η Ιαπωνία ακολούθησαν. Δέκα αμερικανικές πολιτείες έχουν νόμους που απαιτούν από τους εργοδότες να αποκαλύπτουν τους μισθούς στις αγγελίες θέσεων εργασίας. Παρόλα αυτά, το χάσμα παραμένει και σε κάποιες χώρες, όπως η Αυστραλία και η Ιαπωνία, αυξάνεται.

Η πανδημία και οι ποινή μητρότητας

Ένας λόγος είναι ότι η πανδημία επηρέασε δυσανάλογα τις γυναίκες, οι οποίες ήταν πιο πιθανό να απολυθούν ή να παραιτηθούν για να φροντίσουν τα παιδιά τους. Αυτό συμφωνεί με την ακόμα σημαντική «ποινή μητρότητας» που πλήττει τις καριέρες των γυναικών που κάνουν οικογένεια. Ιδιαίτερα σε χώρες με ακριβή φροντίδα παιδιών, όπως η Βρετανία και η Αμερική. Άλλες έρευνες εξετάζουν τις διαφορές μεταξύ των φύλων στις καριέρες, με ή χωρίς παιδιά.

Το ποσοστό των γυναικών με πτυχία στην επιστήμη των υπολογιστών κορυφώθηκε το 1986. Σήμερα, οι γυναίκες είναι δύο φορές πιο πιθανό να εγκαταλείψουν τη βιομηχανία της τεχνολογίας από ό,τι οι άνδρες.

Η αρρενωπότητα της Σίλικον Βάλεϊ δεν ήταν καθόλου αναπόφευκτη. Μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι ακόμη και όταν οι γυναίκες εισέρχονται σε ανδροκρατούμενους τομείς, οι μισθοί τους τείνουν να μειώνονται, υποδηλώνοντας ότι η εργασία τους υποτιμάται συστηματικά.

Η σεξουαλική παρενόχληση εξακολουθεί να είναι διάχυτη σε αυτούς τους τομείς, με τις γυναίκες που την καταγγέλλουν να είναι πιο πιθανό να μετακινηθούν σε χαμηλότερα αμειβόμενες θέσεις.

Η φροντίδα, οι κοινωνικές νόρμες και η κουλτούρα εργασίας βοηθούν να εξηγηθεί γιατί οι εταιρικές καριέρες φαίνεται να διαρρέουν τόσο επιλεκτικά. Οι γυναίκες κατέχουν το 43% των διευθυντικών θέσεων σε μεγάλες αμερικανικές εταιρείες, αλλά το ποσοστό τους στις θέσεις των διευθύνοντων συμβούλων μόλις ξεπέρασε το 10% και αυτό είναι δύσκολο να αγνοηθεί.