Τα ήρεμα νερά στα ελληνοτουρκικά, η στασιμότητα και οι προεκλογικές δηλώσεις Ερντογάν

Στην τελική ευθεία για τις αυτοδιοικητικές εκλογές την ερχόμενη Κυριακή έχει μπει η Τουρκία, με την Κωνσταντινούπολη να αποτελεί τη μητέρα των μαχών για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Και ακόμα και αν ο Εκρέμ Ιμάμογλου στην Ελλάδα θεωρείται το φαβορί για τη νίκη, αναλυτές σημειώνουν ότι ίσως υπάρχει περιθώριο για ανατροπή.

Οι εκλογές ήταν ίσως και ο λόγος που φέτος, σε αντίθεση με την περσινή χρονιά, υπήρξε μεν μήνυμα του τούρκου προέδρου για την επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης, στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον πρωθυπουργό, ωστόσο, όπως αναφέρουν τουρκικές πηγές, αυτό δεν ήταν δημόσιο.

Έστω και αν το κλίμα, όπως υπογραμμίζουν αρμόδιες πηγές παραμένει καλό και προετοιμάζεται ήδη το ταξίδι του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Άγκυρα.

Η Διακήρυξη των Αθηνών

Η Διακήρυξη των Αθηνών Περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας, η οποία υπεγράφη τον περασμένο Δεκέμβριο μεταξύ Μητσοτάκη και Ερντογάν, κατά την επίσκεψη του τούρκου προέδρου στην Αθήνα, παραμένει σε ισχύ.

Την ίδια στιγμή δεν δείχνει να υπάρχει, επί του παρόντος, πρόθεση στην Άγκυρα να παραβιαστεί η δέσμευση Ερντογάν που έβαλε τέλος σε υπερπτήσεις, με το ημερολόγιο των παραβιάσεων του Εθνικού Εναέριου Χώρου να συνεχίζει να καταγράφει μηδενικά περιστατικά.

Ακόμα και έτσι ωστόσο ο πολιτικός διάλογος Ελλάδας – Τουρκίας, όπως επαναβεβαιώθηκε και στην πρόσφατη συνάντηση των Υφυπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και Μπουράκ Ακτσαπάρ προχωρά με την πρόοδο να μετριέται σε χιλιοστά. Επί της ουσίας οι δύο πλευρές κοιτούν την θετική ατμόσφαιρα και φαίνεται να επιλέγουν την ακινησία.

Οι εξελίξεις όπως έχει αναφέρει πολλές φορές ο Υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, θα λάβουν χώρα όταν υπάρξουν «οι κατάλληλες συνθήκες».

Στασιμότητα

Οι αιτίες για τη στασιμότητα είναι υπαρκτές και είναι η ρητή δήλωση τόσο από την Αθήνα όσο και από την Άγκυρα πως οι δύο πλευρές παραμένουν στις πάγιες θέσεις τους, υπογραμμίζοντας επί της ουσίας πως δεν φαίνεται να υπάρχει έδαφος για τον συμβιβασμό που θα μπορούσε να οδηγήσει στη λύση.

Σε αυτό το διάστημα της ακινησίας ωστόσο, όσο απομακρυνόμαστε από το γεγονός των μεγάλων σεισμών στην Τουρκία, που επέβαλαν σε Άγκυρα και Αθήνα την αλλαγή ρητορικής και την ανταλλαγή ευχών για εθνικές επετείους όπως η Ελληνική Επανάσταση του 1821, ακόμα και αν δεν επιστρέφουμε στις απειλές και το πολεμικό κλίμα των προηγούμενων ετών, ωστόσο σταδιακά επανερχόμαστε σε κινήσεις που ενοχλούν αλλά και δηλώσεις που είναι μεν «ακίνδυνες» παραμένουν δε δυσάρεστες.

Ενοχλήσεις

Πρόσφατα ο Ερντογάν μίλησε σε προεκλογική συγκέντρωση υποψήφιου του κόμματος του για τις «συμμορίες του Πόντου» οι οποίες ήταν από τις «μεγαλύτερες τρομοκρατικές οργανώσεις της περιόδου του πολέμου της Ανεξαρτησίας».

Κατά την ομιλία του δε στην Κωνσταντινούπολη μίλησε μεταξύ άλλων τόσο για την Άλωση της Πόλης, όσο και για την επαναλειτουργία της Αγιάς Σοφιάς ως τέμενος.

Δηλώσεις που δεν μπορούν να εκτροχιάσουν το διάλογο, ούτε μπορούν να χαρακτηριστούν εχθρικές προς την Ελλάδα, ωστόσο αποτελούν αιχμές για τα ΜΜΕ, στο πλαίσιο και της ανάγκης αξιοποίησης του εθνικισμού μπροστά στις κάλπες.

NAVTEX, NOTAM και δηλώσεις για τη μειονότητα, κατά καιρούς, αλλά και οι δηλώσεις Ερντογάν για την Κύπρο προστίθενται στον κατάλογο των ενοχλήσεων.

Με την Αθήνα να απαντά ότι είναι ανοιχτή σε διάλογο με την Τουρκία αλλά χωρίς ψευδαισθήσεις.

Σε αυτό το περιβάλλον οι προκαταλήψεις παραμένουν ζωντανές αν και όχι ικανές για να προκαλέσουν κάποια ζημιά.

Διπλωμάτες αναγνωρίζουν ακόμα το γεγονός ότι ο Ερντογάν έχει αποφασίσει να διατηρήσει τα «ήρεμα νερά» με την Ελλάδα, σημειώνουν τις προσπάθειας ελέγχου του μεταναστευτικού και τονίζουν ότι δεν υπάρχουν πραγματικές προκλήσεις στην τουρκική ρητορική.

Το ερώτημα είναι για πόσο. Ενώ ζητούμενο παραμένει αν ο χρόνος που δίνει η ηρεμία μπορεί να αξιοποιηθεί και σε ποια κατεύθυνση.