Οι πολιτικές μετατοπίσεις του αγροτικού πληθυσμού

Εχουν περάσει πολλές δεκαετίες από τότε που ο αγροτικός κόσμος ιδιαίτερα στον θεσσαλικό κάμπο είχε συντονιστεί με το παλλαϊκό αίτημα της πράσινης αλλαγής και ψήφιζε μαζικά το παπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ.

Ηδη από τη δεκαετία του 1990 ο αγροτικός πληθυσμός της χώρας με την εξαίρεση της Κρήτης και της Δυτικής Ελλάδας είχε μετακινηθεί εκεί που βρισκόταν πολιτικά και πριν από τη Μεταπολίτευση: στον συντηρητικό χώρο και στον κομματικό του εκφραστή, τη ΝΔ.

Οι τελευταίες εθνικές εκλογές επιβεβαίωσαν τη συγκεκριμένη συμπεριφορά και ανέδειξαν τη ΝΔ πρώτο κόμμα μεταξύ των αγροτών στις εκλογές του Μαΐου με ποσοστό 47,9%, επτά ποσοστιαίες μονάδες περισσότερες από το πανελλαδικό αποτέλεσμα.

Στην ίδια εκλογική αναμέτρηση ο δεύτερος πανελλαδικά ΣΥΡΙΖΑ ήταν στους αγρότες και τους κτηνοτρόφους τρίτος με μόλις 10% και το ΠΑΣΟΚ δεύτερο με 12,5%.

Ισχυρή παρουσία κατέγραψε, όπως αναμενόταν, το ΚΚΕ με 7,9% αλλά και η Ελληνική Λύση με 7,5%.

Στις εκλογές του Ιουνίου ωστόσο, με το αποτέλεσμα να έχει κριθεί, η στήριξη του αγροτικού πληθυσμού προς τη ΝΔ περιορίστηκε στο 42,9%, πάνω όμως πάλι από τον μέσο όρο, ενώ ένα σημαντικό τμήμα αυτής της επαγγελματικής ομάδας μετακινήθηκε προς την Ελληνική Λύση, η οποία στη δεύτερη κάλπη κατέγραψε ποσοστό 11,5%.

Ανεβασμένα σε σχέση με τον Μάιο ήταν τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, ενώ πτώση σημείωσε το ΚΚΕ (στοιχεία exit poll Μαΐου – Ιουνίου 2023).

Προκύπτει από τους παραπάνω συσχετισμούς ότι η κίνηση του αγροτικού κόσμου της χώρας είναι σαφώς δεξιόστροφη, ενώ ταυτόχρονα υπήρξε μία από τις επαγγελματικές ομάδες που έδειξαν να μην εμπιστεύονται τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος δεν κατάφερε τα χρόνια της διακυβέρνησής του να δημιουργήσει δεσμούς.

Στον αντίποδα, το ΠΑΣΟΚ φάνηκε να αποτελεί σταθερό σημείο αναφοράς για ένα κομμάτι του αγροτικού κόσμου με έντονη παρουσία στα επίσημα συνδικαλιστικά όργανα.

Η πρόσφατη επομένως εκλογική συμπεριφορά μάς δείχνει ότι όταν το εκλογικό αποτέλεσμα έχει κριθεί οι διάφορες επαγγελματικές ομάδες δεν διστάζουν να μετακινηθούν στέλνοντας μηνύματα προς πολλές κατευθύνσεις.

Μια τέτοια αναμέτρηση είναι σίγουρα οι ευρωεκλογές που για τον αγροτικό πληθυσμό έχουν και ένα επιπλέον ενδιαφέρον, αφού συνδέονται άμεσα με την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), η οποία στην ουσία αποτελεί εδώ και πολλές δεκαετίες τον ρυθμιστή της αγροτικής παραγωγικής οικονομίας και κατ’ επέκταση της ζωής όλων των ανθρώπων που εμπλέκονται με τον αγροδιατροφικό τομέα.

Οι κινητοποιήσεις στα μάτια της υπόλοιπης κοινής γνώμης μπορεί να είχαν τα προηγούμενα χρόνια έναν χαρακτήρα επετειακό και μάλλον ατελέσφορο.

Σ’ αυτή τη συγκυρία όμως, με τις τιμές να καλπάζουν στα ράφια των σουπερμάρκετ, ίσως αποτελούν ευκαιρία για μια σε βάθος συζήτηση του αγροδιατροφικού μοντέλου της Ευρώπης.

Οι γαλάζιοι αγροτοσυνδικαλιστές της Θεσσαλίας γνωρίζουν ότι αυτή τη φορά δεν μπορούν να κρυφτούν ούτε να περιμένουν βοήθεια από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία ακόμη και σε αυτή την περίπτωση παρουσιάζονται άνευρα, άτολμα και χωρίς ξεκάθαρη στήριξη προς τα αιτήματα του αγροτικού χώρου.

Είναι οι μόνοι που μπορούν να ασκήσουν πίεση στην κυβέρνηση και φαίνονται διατεθειμένοι να το κάνουν ενόψει της ευρωκάλπης και της αναταραχής που επικρατεί σε όλη την ήπειρο.

Από την πλευρά του ο Πρωθυπουργός έχει δείξει επανειλημμένα ότι αντιδρά άμεσα, διαθέτει αντανακλαστικά και μπορεί να παρεμβαίνει πριν μία κρίση λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.

*Ο Αντώνης Παπαργύρης είναι διευθυντής Ερευνών GPO

Premium έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»