«Δεν θέλουμε επέκταση του πολέμου», λέει η Τεχεράνη

Χρειάστηκε να περάσει μόλις ένα 24ωρο από την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ για να κάνουν οι ΗΠΑ μια στιβαρή επίδειξη στρατιωτικής στήριξης στο εβραϊκό κράτος και να απευθύνουν μια σαφή προειδοποίηση στους περιφερειακούς εχθρούς του.

Η Ουάσιγκτον έστειλε στην Ανατολική Μεσόγειο ένα αεροπλανοφόρο μαζί με τη δύναμη κρούσης του και αύξησε τις μοίρες μαχητικών αεροσκαφών της στην ευρύτερη περιοχή.

Ήταν το πρώτο σημάδι πως ο Τζο Μπάιντεν ανησυχούσε πως η κλίμακα της σφαγής της Χαμάς και η σφοδρότητα των ισραηλινών αντιποίνων στη Γάζα είχαν αυξήσει τον κίνδυνο μιας περιφερειακής ανάφλεξης. Οι φόβοι αυτοί δεν έπαψαν να εντείνονται.

Ισραήλ και Χεζμπολάχ ανταλλάσσουν διασυνοριακά πυρά σχεδόν καθημερινά.

Οι αμερικανικές δυνάμεις στο Ιράκ και τη Συρία έχουν δεχθεί περισσότερες από 50 επιθέσεις από φιλοϊρανικές πολιτοφυλακές.. Οι επίσης φιλοϊρανοί αντάρτες Χούτι της Υεμένης έχουν εξαπολύσει τουλάχιστον τρεις επιθέσεις με drones και πυραύλους κατά του Ισραήλ.

Παρ’ όλα αυτά, επισημαίνουν οι «Financial Times», δυτικοί διπλωμάτες πιστεύουν πως η Τεχεράνη εννοεί να παραμείνει στο περιθώριο του πολέμου Ισραήλ – Χαμάς.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε μάλιστα στην εφημερίδα, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν υποστήριξε πως η Τεχεράνη έχει πει στην Ουάσιγκτον μέσω μυστικών διαύλων – μηνυμάτων που αντηλλάγησαν μέσω του τμήματος αμερικανικών συμφερόντων στην ελβετική πρεσβεία στην Τεχεράνη – ότι δεν επιθυμεί περαιτέρω επέκταση του πολέμου, προειδοποιώντας την παράλληλα ότι μια περιφερειακή σύγκρουση θα μπορούσε να καταστεί αναπόφευκτη αν συνεχιστούν οι ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα.

Σύμφωνα με τρεις ανώτερους αξιωματούχους του Ιράν και της Χαμάς που μίλησαν στο Reuters υπό την κάλυψη της ανωνυμίας, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ παρέδωσε ένα ξεκάθαρο μήνυμα στον επικεφαλής της Χαμάς όταν συναντήθηκαν στην Τεχεράνη στις αρχές Νοεμβρίου: Δεν μας προειδοποιήσατε για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου και δεν πρόκειται να μπούμε στον πόλεμο για λογαριασμό σας.

Ο Χαμενεΐ (φέρεται να) είπε στον Ισμαήλ Χανίγια πως το Ιράν – μακροχρόνιος υποστηρικτής της Χαμάς – θα συνέχιζε να στηρίζει πολιτικά και ηθικά την οργάνωση, αλλά δεν επρόκειτο να παρέμβει άμεσα. Τον πίεσε μάλιστα να φιμώσει εκείνες τις φωνές στην παλαιστινιακή οργάνωση που καλούν δημόσια το Ιράν και τον ισχυρό της εταίρο στον Λίβανο, τη Χεζμπολάχ, να συμμετάσχουν με πλήρη ισχύ στη μάχη κατά του Ισραήλ.

Το «Μαύρο Σάββατο» που προκάλεσε η Χαμάς στο Ισραήλ αιφνιδίασε και τη Χεζμπολάχ.

Όπως είπαν στο Reuters τρεις πηγές κοντά στη λιβανική οργάνωση, οι άνδρες της δεν ήταν καν σε επιφυλακή στα παραμεθόρια χωριά που είχαν βρεθεί στην πρώτη γραμμή του μετώπου στον πόλεμο του 2006 με το Ισραήλ και χρειάστηκε να επιστρατευτούν ταχέως.

«Ξυπνήσαμε σε έναν πόλεμο» δήλωσε διοικητής της Χεζμπολάχ. Εκτοτε, η οργάνωση έχει εμπλακεί στις σφοδρότερες συγκρούσεις με το Ισραήλ εδώ και σχεδόν 20 χρόνια.

Αποφεύγει ωστόσο κι αυτή την ολοκληρωτική σύγκρουση – η Χεζμπολάχ είναι παράλληλα ένα πολιτικό κίνημα, βαθιά αναμεμειγμένο στις λιβανικές κυβερνητικές υποθέσεις, και γνωρίζει πως ο Λίβανος, έπειτα από τέσσερα χρόνια οξείας οικονομικής κρίσης, δεν μπορεί να αντέξει έναν νέο πόλεμο με το Ισραήλ.

Σύμφωνα πάντα με τις πηγές του Reuters, οι μουλάδες του Ιράν σχεδιάζουν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τον επονομαζόμενο «άξονα της αντίστασης» του οποίου ηγούνται για επιθέσεις με ρουκέτες και drones σε ισραηλινούς και αμερικανικούς στόχους στη Μέση Ανατολή – μια υπολογισμένη προσπάθεια να δείξουν αλληλεγγύη προς τη Χαμάς στη Γάζα, να δυσκολέψουν τις ισραηλινές δυνάμεις και να επιδείξουν τη δική τους δύναμη αποτροπής, χωρίς να εμπλακούν σε μια άμεση αντιπαράθεση με το Ισραήλ που θα μπορούσε να σύρει στον πόλεμο τις ΗΠΑ.

Αν δεν δεχθεί το ίδιο επίθεση, επέμειναν οι πηγές, το Ιράν δεν θα παρέμβει άμεσα στη σύρραξη.

«Η επαναστατική ιδεολογία του καθεστώτος», σημειώνει ο Καρίμ Σατζαντπούρ, ειδικός σε θέματα Ιράν από το ίδρυμα Carnegie, «βασίζεται στην εναντίωση στην Αμερική και το Ισραήλ, αλλά οι ηγέτες του δεν έχουν αυτοκτονικές τάσεις, θέλουν να παραμείνουν στην εξουσία».

Premium έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»