«Η κλιματική κρίση είναι πόλεμος και φτώχεια» – Το… οδυνηρό μάθημα από την Ελλάδα

Τα πολλαπλά πύρινα μέτωπα των περασμένων εβδομάδων στην Ελλάδα ήταν ένας εφιάλτης ο οποίος πέρασε για να επιστρέψει και πάλι, όπως συμβαίνει κάθε καλοκαίρι εδώ και πολλά χρόνια. Δεν ήταν η μοναδική φορά που συνέβη κάτι τέτοιο, ούτε είναι η Ελλάδα η μόνη που «παλεύει» με καταστροφικές πυρκαγιές κάθε καλοκαίρι.

Ήδη από τον Ιούνιο ο Καναδάς βίωνε μια πύρινη κόλαση ενώ οι φωτιές την περασμένη εβδομάδα είχαν ζώσει 9 χώρες της Μεσογείου, καταστρέφοντας ό,τι έβρισκαν στο πέρασμά τους.

Το μάθημα, που γίνεται ακόμα πιο κατανοητό από τις φωτιές στην Ελλάδα είναι, σύμφωνα με τον Guardian, ότι η κλιματική κρίση έρχεται και μας αφορά όλους. Ο αναπτυγμένος κόσμος πρέπει να «ξυπνήσει» πια από τις επιπτώσεις της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας και να λάβει μέτρα.

Ένα ειδυλλιακό παραθαλάσσιο τοπίο μετατρέπεται σε στάχτη μετά από το πέρασμα της φωτιάς. Άνθρωποι που είχαν σπεύσει να απολαύσουν τον ήλιο και τη θάλασσα, εγκαταλείπουν το σημείο κουρασμένοι και προσπαθώντας να συνειδητοποιήσουν τι έχει συμβεί. Αυτές οι σκηνές από ένα βίντεο τουρίστα που επικαλείται ο Guardian, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε καμπάνια ευαισθητοποίησης για την κλιματική κρίση.

Μέχρι το 2050 1,2 δισ. άνθρωποι θα γίνουν κλιματικοί μετανάστες – «Η κλιματική κρίση είναι πόλεμος»

Η ακραία ζέστη και τα καιρικά φαινόμενα του φετινού καλοκαιριού στη νότια Ευρώπη, οι εσωτερικές μετακινήσεις που προκάλεσαν και οι «αναταράξεις» στον τουρισμό και τις τοπικές οικονομίες δημιουργούν μια νέα συνθήκη στην οποία πρέπει ο κόσμος να προσαρμοστεί.

Τα τελευταία δέκα χρόνια, σχεδόν 22 εκατομμύρια άνθρωποι εκτοπίζονται κάθε χρόνο λόγω καιρικών φαινομένων και η πρόβλεψη για το μέλλον είναι δυσοίωνη: μέχρι το 2050 1,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα γίνουν «κλιματικοί μετανάστες» και οι περισσότεροι θα αναγκαστούν να φύγουν από χώρες που δεν έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της παγκόσμιας υπερθέρμανσης.

Και τι σημαίνει κλιματικός μετανάστες; Δεν θα φύγουν άνθρωποι από τα σπίτια τους εξαιτίας μιας πυρκαγιάς ή μιας πλημμύρας. Ή τουλάχιστον δεν θα φύγουν ΜΟΝΟ γι’ αυτό. Η κλιματική κρίση δεν είναι ένα μεμονωμένο καιρικό φαινόμενο. Η κλιματική κρίση είναι πόλεμος, είναι φτώχεια, είναι ριζοσπαστικοποίηση, είναι η εξαφάνιση του βιότοπου στον οποίο ζούσαν οικογένειες επί γενεές και τόσα ακόμα.

Το αποτέλεσμα είναι ένα κίνημα που ονομάστηκε καθ’ υπερβολήν «προσφυγική κρίση», που κάνει λίγο τον εκτοπισμό να μοιάζει προσωρινό φαινόμενο που θα περάσει ή θα μεταφερθεί σε άλλες χώρες.

Ένοπλες συγκρούσεις για νερό στο οποίο μπορούν να ψαρέψουν

Στο Σαχέλ και τη Μικρονησία ήδη οι άνθρωποι έχουν γίνει κλιματικοί μετανάστες. Στο Σαχέλ, η μείωση των βροχοπτώσεων, ανάγκασε τους κτηνοτρόφους να παλέψουν μεταξύ τους για τα νερά στα οποία θα μπορούσαν να ψαρέψουν πυροδοτώντας ένοπλη σύγκρουση που έκανε χιλιάδες ανθρώπους να συρρεύσουν πέρα από τα σύνορα με το Τσαντ και τελικά δημιούργησε ένα ρεύμα μεταναστών που κατευθύνεται βόρεια προς τη Μεσόγειο.

Στη Μικρονησία, τα αποθέματα γλυκού νερού και ψαριών λιγοστεύουν καθώς η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει, οι καταιγίδες γίνονται ισχυρότερες και αλατίζουν τη γεωργική γη, και οι παραλίες διαβρώνονται. Το αποτέλεσμα είναι η καταστροφή ολόκληρων κοινοτήτων και η αυξανόμενη μετανάστευση προς τις ΗΠΑ. Σε όλο το αγροτικό Ιράκ και τη Συρία, μέλη των αγροτικών κοινοτήτων που αγωνίζονται, έχουν ανταλλάξει «τα σκαπτικά μηχανήματα με τουφέκια εφόδου», αφού η ξηρασία και οι εποχικές εξάρσεις κρύου και ζέστης τους έκαναν εύκολους στόχους για τη στρατολόγηση του Ισλαμικού Κράτους.

Οι καταστροφές που μοιάζουν μακρινές και άσχετες με τον ανεπτυγμένο κόσμο

Τα παραπάνω μοιάζουν μακρινά και άσχετα με ο,τιδήποτε θα μπορούσε να συμβεί στον ανεπτυγμένο κόσμο. Η ακραία ζέστη, η δυστοπική Νέα Υόρκη που σκεπάστηκε από το σύννεφο καπνού λόγω των φωτιών στον Καναδά, προκαλούν μικρότερη ανησυχία από αυτή που θα έπρεπε επειδή μοιάζουν προσωρινά και… περαστικά.

Όμως, θα πρέπει, τα γεγονότα που σχετίζονται με την κλιματική κρίση να λειτουργήσουν ως παράθυρο σε ένα σενάριο σοτ οποίο, αργές και μικρές αλλαγές συσσωρεύονται μέχρι μια ξαφνική καταστροφική σύγκρουση να σας διώξει μόνιμα από το σπίτι σας και να μετασχηματίσει τον τρόπο ζωής σας. Αντί όμως αυτό το παράθυρο στο μέλλον να ανοίγει, κλείνει γιατί η Ευρώπη φαίνεται να λέει ότι «τα προβλήματα των άλλων χωρών δεν είναι δικό μας πρόβλημα κυρίως όταν δεν μοιάζουν με το δικό μας πρόβλημα».

Έγιναν μετανάστες λόγω κλιματικής αλλαγής και παρ’ όλα αυτά «αισθάνονται ασφαλείας»

Σύμφωνα με τον Jake Bittle, συγγραφέα του βιβλίου «Ο μεγάλος εκτοπισμός: Η κλιματική αλλαγή και η επόμενη αμερικανική μετανάστευση», επισημαίνει ότι ακόμα και όσοι Αμερικανοί εκτοπίστηκαν λόγω πλημμυρών, καταιγίδων και φωτιών δεν αισθάνονται κλιματικοί μετανάστες. «Αισθάνονται πραγματικά ασφαλείς στον Βορρά, επειδή εκεί υπάρχει ένα οικονομικό δίχτυ ασφάλειας και ότι αυτή η κατάσταση είναι προσωρινή. Η πραγματικότητα είναι ότι η ζωή μπορεί να εκτροχιαστεί για χρόνια, ακόμα και για ανθρώπους που τα οικονομικά μέσα που διαθέτουν είναι καλά» τονίζει ο Bittle.

Το αυτό επιβεβαιώνει και η έκθεση του Ινστιτούτου Οικονομίας και Ειρήνης, που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Ευρώπη και η Βόρεια Αμερική θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις οικολογικές απειλές, αλλά ότι η πλειοψηφία «δεν θα είναι απρόσβλητη από τις ευρύτερες επιπτώσεις».