Νικόλαος Πλαστήρας: Καρδία λέοντος, ψυχή μικρού παιδιού

Πριν από 70 ολόκληρα χρόνια, στις 3:30 μ.μ. της Κυριακής 26ης Ιουλίου 1953, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 70 ετών ο στρατιωτικός και πολιτικός Νικόλαος Πλαστήρας, προδομένος από την καρδιά του.

Στην είδηση του θανάτου του άξιου τέκνου της Καρδίτσας (είχε γεννηθεί στο Βουνέσι, νυν Μορφοβούνι, στις 4 Νοεμβρίου 1883) ήταν ασφαλώς αφιερωμένος ο κύριος τίτλος της εφημερίδας «Το Βήμα» που είχε κυκλοφορήσει δύο ημέρες αργότερα, την Τρίτη 28 Ιουλίου.

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 28.7.1953, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Πέραν της αναγγελίας της εκδημίας του περίφημου Μαύρου Καβαλάρη του Μικρασιατικού Αγώνα, η εφημερίδα πληροφορούσε με τους πρωτοσέλιδους τίτλους της το αναγνωστικό κοινό της ότι η σορός του Πλαστήρα είχε εκτεθεί από την προτεραία σε λαϊκό προσκύνημα και ότι η κηδεία του, το απόγευμα της επομένης, θα γινόταν δημοσία δαπάνη, με τιμές εν ενεργεία πρωθυπουργού και παρουσία του βασιλιά Παύλου.

Στο κείμενο που υπήρχε ακριβώς κάτω από τον κύριο τίτλο του «Βήματος» περιλαμβάνονταν πληροφορίες για όσα είχαν διαδραματιστεί τις τελευταίες ώρες πριν από το θάνατο του Πλαστήρα.

Εκεί διαβάζουμε τα ακόλουθα:

Η Ελλάς θρηνεί από το απόγευμα της Κυριακής τον θάνατον του Νικολάου Πλαστήρα. Αφού ηγωνίσθη επί ημέρας, ο στρατηγός Πλαστήρας υπέκυψε την 3.30 μ.μ. εις το μοιραίον.

Ο θάνατός του υπήρξε συνέπεια των αλλεπαλλήλων καρδιακών κρίσεων τας οποίας υπέστη από του απογεύματος του Σαββάτου μέχρι του απογεύματος της Κυριακής. Αύται είχον ως αποτέλεσμα να επιτείνουν την ανεπάρκειαν της καρδιάς και να οδηγήσουν εις ανωμαλίας την κυκλοφορίαν του αίματος, εις βαθμόν ώστε, παρά την πρωτοφανή πράγματι αντίδρασιν την οποίαν επέδειξεν ο οργανισμός του, να μη δυνηθή ν’ ανθέξη τελικώς. Ενδεικτικόν της ακαταβλήτου θελήσεώς του να εξέλθη νικητής και από την υστάτην αυτήν μάχην της ζωής του είναι ότι, κατά την διάρκειαν του παραληρήματος εις το οποίον είχε περιπέσει από του απογεύματος του Σαββάτου, ηκούετο επαναλαμβάνων συχνά τας φράσεις «Θα τον στραγγαλίσω και τον Χάρο», «Δεν θα μου ξεφύγης». Επίσης, κατά τα ελάχιστα διαλείμματα κατά τα οποία ανέκτα την πνευματικήν του διαύγειαν, δεν έπαυε να δίδη θάρρος εις τους οικείους του και τους επέπληττε διά την απογοήτευσιν η οποία τους είχε καταλάβει.

– Εγώ δεν πεθαίνω εύκολα. Μην απελπίζεσθε. Όταν πρόκειται να πεθάνω θα σας ειδοποιήσω.

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 28.7.1953, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Ολόκληρη η νύκτα του Σαββάτου διήλθε με συνεχείς κρίσεις. Μόλις τας πρωινάς ώρας ηδυνήθη να κοιμηθή διά να εξυπνήση την 7.30 πρωινήν της Κυριακής. Πέριξ της κλίνης του την στιγμήν εκείνην ευρίσκοντο μετά των οικείων του και του κ. Μοάτσου (σ.σ. ο Ιωάννης Μοάτσος ήταν στενός φίλος και συνεργάτης του Πλαστήρα) οι θεράποντες ιατροί του στρατηγού κ.κ. Τσαμπούλας, Σαμαράς, Μιχαηλίδης, Τσούτης και Παπαϊωάννου. Μόλις τους αντίκρυσε, τους απέτεινε τον λόγον χαμογελώντας:

– Συμβαίνει τίποτε το σοβαρό; Βλέπω μαζευτήκατε πολύ πρωί. Εγώ δεν πρόκειται να πεθάνω.

Παράσημα και μετάλλια του Νικολάου Πλαστήρα

Ολίγον αργότερον, αφού οι ιατροί τον εξήτασαν επισταμένως και του προσέφεραν όλα τα επιβαλλόμενα υπό της επιστήμης, ο ασθενής εκοιμήθη εκ νέου διά να εξυπνήση την μεσημβρίαν περίπου. Εφαίνετο εξαιρετικά ευδιάθετος, εζήτησε καφέ, ο οποίος και του προσεφέρθη, και να ξυρισθή μόνος του. Αυταί άλλως τε ήσαν και αι τελευταίαι του λέξεις. Ευθύς αμέσως αλλεπάλληλοι κρίσεις δεν του επέτρεψαν πλέον να συνέλθη. Την 2.30 μ.μ. μία ισχυροτέρα κρίσις απεκορύφωσε την αγωνίαν του ασθενούς, ο οποίος, αφού ηγωνίσθη επί μίαν ακόμη ώραν, η οποία υπήρξεν η δραματικωτέρα ίσως της ασθενείας του, έγειρεν αποτόμως την 3.30 μ.μ. την κεφαλήν και εξέπνευσε.

Ο Πλαστήρας μαζί με το ναύαρχο Αλέξανδρο Χατζηκυριάκο το 1922

Εξάλλου, η εφημερίδα είχε επιλέξει να αποχαιρετήσει τον Πλαστήρα με ένα επίσης πρωτοσέλιδο άρθρο της, που έφερε τον τίτλο «Γνήσιος Έλλην, αληθινός ήρως». Από το κείμενο αυτό παραθέτουμε την τελευταία παράγραφο:

Έτσι έζησε και έτσι απέθανεν ο Νικόλαος Πλαστήρας. Υπήρξεν ένας γνήσιος και καλός Έλλην, ηρωικός στρατιώτης, υπηρετήσας και την πολιτικήν χωρίς να την σπιλώση, κατά τρόπον έντιμον και αξιοπρεπή, όταν αι περιστάσεις τον ωδήγησαν προς αυτήν. Η καρδία του ήτο καρδία λέοντος, η ψυχή του ψυχή μικρού παιδιού, και ο νους του, αντικατοπτρίζων την γενναιότητα της καρδίας και την αγαθότητα της ψυχής, έβλεπε τον κόσμον ως να μην είχε κακίας και να μην παρουσίαζεν εμπόδια. Και εκατέβηκεν εις τον Άδην με την εντύπωσιν ότι και του θανάτου ακόμη είχε γίνει ο νικητής.