Μια υποψία σκέτο φαρμάκι

Θα είναι μια δύσκολη χρονιά το 2023 για αρκετές μεγάλες ευρωπαϊκές ομάδες. Η Γιουβέντους έχει τιμωρηθεί ήδη στην Ιταλία με αφαιρέσεις βαθμών για συστηματική παραποίηση των δεδομένων των ισολογισμών της: εκκρεμεί η τιμωρία της από την UEFA. Η Μάντσεστερ Σίτι κινδυνεύει να πάθει το ίδιο στα πλαίσια μιας ανάλογης έρευνας των αγγλικών οικονομικών Αρχών. Αλλά τη χειρότερη κατηγορία μπορεί να την αντιμετωπίζει σε λίγο η Μπαρτσελόνα. Που κατηγορείται πως πλήρωσε περίπου 1,4 εκατ. ευρώ στον Χοσέ Μαρία Ενρίκεθ Νεγκρέιρα, πρώην αντιπρόεδρο της Τεχνικής Επιτροπής Διαιτησίας του ισπανικού πρωταθλήματος επί ημερών της προεδρίας του Τζοζέπ Μαρία Μπαρτομέου. Μολονότι το πόρισμα που κυκλοφορεί μιλάει για παροχές υπηρεσιών στη διετία 2016-2018, ο Μπερτομέου είπε πως ο ίδιος απλώς συνέχισε την πρακτική που βρήκε, και πως καταβολές χρημάτων στον Νεγκρέιρα γίνονταν και πριν από αυτόν: αυτός τις διέκοψε. Με άλλα λόγια είπε πως η Μπάρτσα αγόρασε τις υπηρεσίες του συγκεκριμένου παράγοντα της ισπανικής διαιτησίας στα χρόνια που όλος ο πλανήτης θαύμαζε το παιχνίδι της.

Υποστήριξη

Είναι δυνατόν η καταπληκτική ομάδα του Πεπ Γκουαρντιόλα, του Μέσι, του Ινιέστα, του Τσάβι και των υπόλοιπων να χρειαζόταν τέτοιου είδους υποστήριξη; Ο ίδιος ο Νεγκρέιρα αρνείται πως στη συναλλαγή του με την Μπαρτσελόνα υπήρχε κάτι το ύποπτο. Η έρευνα της εταιρείας του, της DASNIL 95, από τις οικονομικές Αρχές της χώρας έχει φέρει στο φως αποτελέσματα που προκαλούν ερωτηματικά. Ο πρώην παράγοντας της ισπανικής διαιτησίας φέρεται ότι έλαβε χρηματικά ποσά σε τρεις δόσεις: πληρώθηκε 532.728 ευρώ το 2016, 541.752 ευρώ το 2017 και στη συνέχεια άλλα 318.200 το 2018. Κι ο Μπερτομέου λέει πως αυτά τα χρήματα αυτός τα έδωσε για υπηρεσίες που ο Νεγκρέιρα πρόσφερε για χρόνια. Η ίδια η Μπαρτσελόνα παραδέχτηκε πως η συνεργασία της με τον παράγοντα ήταν πολύ συγκεκριμένη και καθόλου παράνομη: αγόραζε από αυτόν και την εταιρεία του εκθέσεις για τη συμπεριφορά των διαιτητών και τις συνήθειές τους εντός αγωνιστικού χώρου – ισχυρίστηκαν μάλιστα οι Μπλαουγκράνα πως αυτό είναι πολύ συνηθισμένο. Αλλά η ερώτηση παραμένει: μια τόσο καλή ομάδα τι διάβολο τις χρειαζόταν τις συγκεκριμένες υπηρεσίες; Τι τους ένοιαζε αν ένας διαιτητής δίνει εύκολα κάρτες ή διστάζει να δώσει πέναλτι; Και είναι δυνατόν για πράγματα που κάποιος μπορεί πια να τα βρει πανεύκολα στο Ιντερνετ να πληρώνονται τόσα χρήματα;

Παντού

Η ενασχόλησή μου με το ποδόσφαιρο, όχι μόνο το ελληνικό, με έχει οδηγήσει σε ένα δυσάρεστο συμπέρασμα: όσο πιο μεγάλη είναι μια ομάδα τόσο μεγαλύτερη είναι η ανησυχία της για τη διαιτησία. Κι όσο μεγαλύτερη είναι αυτή η ανησυχία τόσο πιθανότερο είναι να συντηρεί ποικιλοτρόπως διάφορους με διάθεση να παρέχουν υπηρεσίες. Η Μπάρτσα φαίνεται πως δεν αποτελεί εξαίρεση. Στην Ισπανία οι υποψίες για καλές σχέσεις με τους διαιτητές βάραιναν πάντα λίγο πιο πολύ τη Ρεάλ Μαδρίτης – όχι πάντα δίκαια, αφού ο Ανχελ Μαρία Βιγιάρ, ο για δεκαετίες πρόεδρος της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας δεν ήταν πάντα φίλος της. Στην Ιταλία η Γιουβέντους υποβιβάστηκε για λοβιτούρες που είχαν να κάνουν με διαιτητές. Στην Αγγλία δεν έλειπαν οι γκρίνιες για τις πρακτικές του σερ Αλεξ Φέργκιουσον, τον καιρό που ήταν το απόλυτο αφεντικό της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Η Πόρτο έχει κινδυνεύσει κι αυτή με υποβιβασμό στην Ισπανία, ενώ ακόμα και η πανίσχυρη Μπάγερν Μονάχου έχει κατηγορηθεί για υπερβολικά καλές σχέσεις με διαιτητές. Αν όλα αυτά τα δει κανείς επιδερμικά θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το ποδόσφαιρο είναι ένα σπορ σκοπός του οποίου δεν είναι τα γκολ, αλλά ο έλεγχος των διαιτητών. Δεν είναι ακριβώς έτσι. Τι συμβαίνει; Κάτι απλό: σε κάθε χώρα υπάρχουν πολλοί έτοιμοι να παρέχουν υπηρεσίες που έχουν σχέση με τη διαιτησία σε ομάδες έναντι αμοιβής εκμεταλλευόμενοι κυρίως το άγχος των παραγόντων. Πολύ συχνά όποιος νομίζει πως έχει μια πολύ καλή ομάδα (συχνά γιατί έχει ξοδέψει για αυτήν πάρα πολλά), ψάχνει το πώς θα αγοράσει τις κατάλληλες υπηρεσίες για να δει την ομάδα του να κερδίζει αυτό που κατά τη γνώμη του αξίζει να κερδίσει. Ετσι όσο πιο καλή είναι μια ομάδα, τόσο πιο πιθανό είναι να βρεθούν οι κατάλληλοι συμβουλάτορες που θα φροντίζουν να εκμεταλλευτούν την όρεξή της για νίκες. Παρέχοντας συχνά «προστασία». Από άλλους που είναι σαν αυτούς.

Μπερλουσκόνι

Παρακολουθώντας πολλά χρόνια πλέον το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο μόνο μία αληθινά μεγάλη ομάδα θυμάμαι που δεν είχε καμία απολύτως διαιτητική εύνοια: τη μεγάλη Μίλαν του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, που από το 1988 μέχρι το 2008 κέρδισε περισσότερα ευρωπαϊκά τρόπαια από πρωταθλήματα Ιταλίας. Ο Μπερλουσκόνι έχει ελαττώματα πολλά αλλά είχε και μια σπάνια παραγοντική ματαιοδοξία: ήθελε τις νίκες της ομάδας του να τις πιστώνεται αυτός κι όχι οι διαιτητές και οι από πίσω τους παρατρεχάμενοι. Ο Μπερλουσκόνι δεν ανακατεύθηκε ποτέ με το ποιος θα διοικεί την ιταλική ομοσπονδία π.χ.: δεν στήριξε ούτε καν τον Ντεμέτριο Αλμπερτίνι, ένα παιδί της Μίλαν, όταν αυτός επιχείρησε να γίνει πρόεδρος. Στις μεγάλες της μέρες η Μίλαν έμεινε στην Ιταλία αήττητη σχεδόν για δύο σεζόν (53 ολόκληρες αγωνιστικές στη διετία 1991-92) χωρίς να έχει κερδίσει ένα πέναλτι: για την ακρίβεια κάποια στιγμή κέρδισε ένα, σε ένα ματς στο Σαν Σίρο με τη Φότζια, κι ο Μπίλι Κοστακούρτα το έστειλε άουτ επιδεικτικά. Οι εχθροί του Μπερλουσκόνι έλεγαν πως η αποστασιοποίησή του από το περίφημο παρασκήνιο (παντού τα ίδια λένε…) είχε να κάνει με το ότι χρησιμοποιούσε τη Μίλαν για να χτίσει το πολιτικό του προφίλ: ήθελε να μοιάζει δίκαιος νικητής – το ποδόσφαιρο του το επέτρεπε. Οπως και να ‘χει η ομάδα του είναι η μόνη που δεν βρέθηκε ποτέ στην άβολη θέση να απολογείται για λάθη διαιτητών. Εύκολο θα πει κάποιος αν έχεις τον Βαν Μπάστεν, τον Γκούλιτ, τον Ράικαρντ, αλλά και τον Σαβίσεβιτς, τον Μπόμπαν, τον Μπαρέζι, τον Ντοναντόνι, τον Μαλντίνι. Δεν συμφωνώ: κάθε μεγάλη ομάδα έχει τους δικούς της σπουδαίους σταρ. Το να λες όχι σε υπηρεσίες εξαρτάται από το ποιος είσαι. Οχι από το ποιοι παίζουν στην ομάδα σου.

Φαρμάκι

Η Μπαρτσελόνα μιλά για συνηθισμένη πρακτική. Ισως και να είναι. Ισως όλα να είναι νόμιμα, ίσως ο αντιπρόεδρος της Τεχνικής Επιτροπής Διαιτησίας να μην είχε κανέναν φίλο διαιτητή και να μην τον επηρέαζε. Ισως το συμβόλαιό του με τους Μπλαουγκράνα να ήταν καθ’ όλα νόμιμο. Ηθικό, όμως, δεν μοιάζει. Και η υποψία είναι φαρμάκι πικρό.