Αν δεν είναι για όλους, δεν είναι για κανέναν

Δεν νομίζω πως υπάρχει κάποιος που να έχει περάσει τα σαράντα και να μην έχει έρθει σε επαφή, στον οικογενειακό ή στον φιλικό του κύκλο, με τον καρκίνο. Σχεδόν όλοι έχουμε δεχτεί αυτό το τηλεφώνημα, της κακής είδησης. Από εκεί και πέρα οι εμπειρίες του καθενός μας διαφέρουν. Από κάτι κρασιά που ανοίξαμε όταν ορισμένοι ξεπέρασαν το πρόβλημα μέχρι την τελευταία συνάντησή μας σε κάποιο νοσοκομείο.

Δεν ξέρω τον βαθμό της ενσυναίσθησης σε τέτοια θέματα. Συνήθως λέμε πως καταλαβαίνουμε αλλά δεν καταλαβαίνουμε, απλά πρέπει κάτι να πούμε. Ενας άνθρωπος παίρνει στα χέρια του το χαρτί μιας διάγνωσης που του στενεύει απότομα τον ορίζοντα. Ακόμη και αν τα πράγματα δεν είναι πολύ άσχημα, ακόμη και αν πρόλαβε τα χειρότερα, ο ορίζοντας στο βάθος κόβεται με ένα μαχαίρι στο άκουσμα της διάγνωσης.

Νομίζω πως το χειρότερο από όλα είναι να αισθανθείς μόνος σου. Και αισθάνεσαι μόνος σου με πολλούς τρόπους. Δεν έχει να κάνει με το αν σε αγαπάνε οι άνθρωποί σου και σε στηρίζουν. Αισθάνεσαι μόνος σου όταν περιμένεις στην ουρά ενός φαρμακείου για ένα φάρμακο που μπορεί και να μην το βρεις. Οταν μπαίνεις σε λίστα αναμονής για μια θεραπεία που δεν παίρνει αναβολή, όταν αναγκάζεσαι να δανειστείς για πρώτη φορά στη ζωή σου για να σώσεις τη ζωή σου. Η αγάπη των δικών σου ανθρώπων είναι μια παρηγοριά αλλά δεν είναι αρκετή, χρειάζεσαι και τη φροντίδα της επιστήμης αλλά και την τήρηση των υποχρεώσεων της πολιτείας.

Είμαι από τους ανθρώπους που συμφωνούν απόλυτα με τον σπουδαίο ρόλο που παίζει η ψυχολογία, η θετική σκέψη. Αλλά δεν θα βάλω ποτέ την «ποίηση» πάνω από τα φάρμακα, τον καλό λόγο πάνω από την επιστήμη. Τα φάρμακα είναι που σώζουν τις ζωές μας, τα υπόλοιπα απλά ελαφραίνουν το βάρος. Δεν είναι λίγο να ελαφραίνεις, αλλά δεν είναι αρκετό.

Οι κατακτήσεις του δυτικού κόσμου στα θέματα της επιστήμης αλλά και της κοινωνικής φροντίδας δεν μπορεί να είναι το 114 του Συντάγματος, να «αφιερούται εις τον πατριωτισμόν». Αν δεν είναι για όλους, είναι σαν να μην είναι για κανέναν. Η εμπορευματοποίηση της υγείας και ο διαχωρισμός των ανθρώπων με βάση το εισόδημά τους στην πρόσβαση μόνο από μια λέξη μπορεί να χαρακτηριστεί και, συγγνώμη που δεν βρίσκω κάποια ηπιότερη, είναι προστυχιά.

Θα μπορούσα να επαναλάβω τη γνωστή απορία πώς καταφέρνουν και κοιμούνται τα βράδια όσοι προωθούν τέτοιους διαχωρισμούς, αλλά δεν βοηθάει πουθενά η επίκληση στην ευαισθησία. Προφανώς και μπορούν και κοιμούνται μια χαρά. Ο δικός μας ύπνος πρέπει να αρχίσει να έχει πρόβλημα.