Κάτι χρωστάμε στα σινεμά του κέντρου

Δεν υπάρχει ούτε ένας κάτοικος της Αθήνας που να μην έχει δώσει ραντεβού, κάποια στιγμή στην ζωή του, έξω από το «Ιντεάλ». Ακόμα και μέσα στην κρίση, όταν το κέντρο ερήμωνε σταδιακά και τα λουκέτα έμπαιναν το ένα μετά το άλλο, τα σινεμά του κέντρου αποτελούσαν ένα είδος σταθεράς: δεν κέρδιζαν ποτέ σε νούμερα τα μούλτιπλεξ, όμως αν η ταινία ήταν καλή, έπρεπε να στηθείς στην ουρά αρκετή ώρα νωρίτερα, μη τυχόν και δεν βρεις θέση. Ούτε αριθμήσεις, ούτε τηλεφωνικές κρατήσεις, ούτε χάι τεκ εφαρμογές στα κινητά -από τα old school εκδοτήρια μέχρι το καθιερωμένο ποπ-κορν, τα σινεμά αυτά λειτουργούσαν ως κοινός τόπος συνάντησης για όλους. Δεν είναι μόνο μικρές εστίες πολιτισμού, αλλά σημεία αναφοράς. Ζωντανή ιστορία της πόλης.

Οι αλλεπάλληλες κρίσεις άφησαν το σημάδι τους και πάνω τους. Μερικοί πανίβλακες με κουκούλες, που ήταν πολύ της μόδας το 2012, έβαλαν φωτιά στο κτίριο που φιλοξενούσε δύο από τις ωραιότερες αίθουσες της οδού Σταδίου, τον «Απόλλωνα» και το «Αττικόν». Δέκα χρόνια μετά, στις εισόδους υπάρχουν ακόμα λαμαρίνες. Η πανδημία και η άνοδος των ψηφιακών πλατφορμών ψυχαγωγίας μείωσε επικίνδυνα τις επισκέψεις στο σινεμά σε ολόκληρο τον κόσμο -και η Αθήνα δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Στο Λος Αντζελες, το Netflix διανέμει τις πιο ποιοτικές ταινίες του και σε επιλεγμένες αίθουσες προτού τις ανεβάσει. Στο Κολωνάκι, το «Εμπασσυ» δεν άνοιξε ποτέ μετά την πανδημία. Στο Παγκράτι, το «Πτι Παλαί» είχε αποχαιρετήσει ήδη το κοινό του.

Η είδηση για τα στατικά προβλήματα στο κτίριο που φιλοξενεί το «Ιντεάλ» ήρθε πρώτη. Λίγο καιρό αργότερα μάθαμε πως γι’ αυτό το κτίριο, όπως και για εκείνο στην πλατεία Κοραή, που στεγάζει το σινεμά «Αστορ», αλλά και για το σπίτι του «Αελλώ», στην Πατησίων, θα προκηρυχθούν διαγωνισμοί για την τουριστική αξιοποίησή τους -κανείς δεν ήξερε αν ο ιδιώτης μελλοντικός ιδιοκτήτης θα ήθελε να κρατήσει τις αίθουσες. Μετά από τις πολλές αντιδράσεις των κινηματογραφιστών και των ανθρώπων που «τρέχουν» τα φεστιβάλ, αλλά και την ανακοίνωση που αναγκάστηκε να βγάλει ο e-ΕΦΚΑ λόγω της δημοσιότητας που πήρε το θέμα, μάθαμε πως κίνδυνος για το «Αελλώ» δεν υπάρχει.

Για το «Αστορ» ανέφεραν «ήδη υλοποιείται ο σχεδιασμός του Φορέα προκειμένου η αίθουσα κινηματογράφου να μην αλλάξει χρήση, το υπόλοιπο κτήριο να αξιοποιηθεί από επενδυτή και να λειτουργήσει και ένα κατάστημα στο ισόγειο». Για το Ιντεάλ; «Οσοι υποψήφιοι επενδυτές ήρθαν σε επαφή με τον e-ΕΦΚΑ βλέπουν θετικά την διατήρηση της χρήσης της αίθουσας ως Κινηματογράφου με ταυτόχρονη αναβάθμιση αυτής μέσα από την αξιοποίησή της και για θεατρικές παραστάσεις ή άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις». Η μοναδική εγγύηση για την διατήρηση ενός σινεμά που έχει κλείσει 100 χρόνια λειτουργίας είναι η θετική διάθεση που ενδεχομένως δείξει κάποιος μελλοντικός αγοραστής. Η καλοσύνη των ξένων, δηλαδή.

Οσοι αντέχουν να ζουν στον κεντρικό αστικό ιστό της πρωτεύουσας έχουν εκπαιδευτεί να χάνουν κομμάτι-κομμάτι όση ποιότητα ζωής ακόμα τους προσφέρεται. Οι Αθηναίοι έχουν θυσιάσει μέρος της πόλης τους στα AirBnB μένοντας σε πανάκριβα ημιυπόγεια, στα μεγαλεπίβολα σχέδια των δημάρχων που έμειναν ξεραμένοι φοίνικες στην Πανεπιστημίου, στις ορδές τουριστών που βοηθούν την χώρα να την βγάλει καθαρή κάθε χειμώνα. Οι «κόκκινες γραμμές» τραβιούνται καμιά φορά χωρίς να τις περιμένεις: αφού ούτε η κεντρική κυβέρνηση ούτε η αυτοδιοίκηση νοιάζονται αρκετά για τον χαρακτήρα της πρωτεύουσας, καιρός είναι να το κάνουν οι κάτοικοί της -και δεν υπάρχει καλύτερη περίοδος από την προεκλογική για να ξεκινήσουν. Νοιάξιμο δεν είναι το αλυσοδέσιμο στα Εξάρχεια μην τυχόν περάσει από εκεί το μετρό, αλλά η διατήρηση του χαρακτήρα και της φυσιογνωμίας μιας πόλης, της οποίας η ανάπτυξη δεν μετριέται μόνο στις αποδείξεις.

Οι Αθηναίοι χρωστούν στις κινηματογραφικές αίθουσες του κέντρου το πραγματικό τους «ξεβλάχεμα» και την σύνδεσή τους με μια πόλη που έμαθαν από μικροί να ποδοπατούν ανελέητα. Το λιγότερο που μπορούν να κάνουν για να τους το ανταποδώσουν είναι να φωνάξουν τόσο, ώστε να τις κρατήσουν όλες ανοιχτές.