Ένα πυρακτωμένο 24ώρο με τον Τζακ Κέρουακ – Μια «πρώην» του γράφει

«Tην ωραιότερη γυναίκα που γνώρισα ποτέ» όπως έλεγε, την οποία περίμενε να απεγκλωβιστεί από τον σύζυγό της, οδηγό φορτηγού, που σύμφωνα με την Τζόις Τζόνσον (μια άλλη γυναίκα που είχε συνδεθεί με τον Κέρουακ, την ίδια εποχή περίπου, πριν βρεθεί κι αυτή αντιμέτωπη με τον ναρκισσισμό, τον μισογυνισμό και διάφορα άλλα κουσούρια του πιο διάσημου εκπρόσωπου της Beat λογοτεχνίας) είχε συνηθίσει να την «χαστουκίζει για να την κρατάει σε τάξη».

Εν τω μεταξύ, ο Κέρουακ άρχισε σχέση με την Αντέλ Μοράλες (που αργότερα θα γινόταν η δεύτερη κυρία Νόρμαν Μέιλερ). Η αποτυχία του να τηρήσει το ραντεβού με την Πολίν, ωστόσο, δεν είχε να κάνει με την αγάπη του για την Αντέλ- μάλλον, είχε κοιμηθεί παραπάνω μετά από μια νύχτα σεξουαλικών παιχνιδιών με τη Λουάν Χέντερσον, την οποία είχε παντρευτεί ο συγγραφέας που ο Τζακ θαύμαζε περισσότερο, ο Νιλ Κάσαντι, όταν ήταν 15 ετών, και η οποία, σύμφωνα με τον φίλο τους Χαλ Τσέις, ήταν «αρκετά εύκολο να την ρίξεις στο κρεβάτι».

Το ραντεβού είχε σχεδιαστεί από τον ίδιο τον Κάσαντι, ο οποίος ήλπιζε να αντιληφθεί η Λουάν, που τότε ήταν 18 ετών «πόσο λίγα σήμαινε γι’ αυτόν».

Μπέρδεμα και σίγουρα ερωτικά τερτίπια μιας άλλης εποχής.

Δύο ημέρες αργότερα, ο Κέρουακ επισκέφθηκε τον Γκίνσπεργκ και βρήκε τη Λουάν «γεμάτη μελανιές από το ξύλο που της είχε δώσει ο Νιλ». Η Τζόις Τζόνσον περιγράφει τον Κέρουακ ως «σοκαρισμένο» από το θέαμα- παρ’ όλα αυτά «βγήκαν όλοι έξω για να ακούσουν bebop», χρηματοδοτούμενοι εν μέρει από χρήματα που είχε τσιμπήσει με κάποια μικροαπατεωνιά ο Κάσαντι.

Διαβάστε επίσης: Χειρόγραφο του Τζακ Κέρουακ στο σφυρί

Ως απάντηση στην εγκατάλειψη του Κέρουακ, η Πολίν εξομολογήθηκε τη σχέση της στον σύζυγό της, ο οποίος προσπάθησε να την κάψει στη σόμπα. Ο Κέρουακ την περιέγραψε στο ημερολόγιό του ως «πόρνη». Καθ’ όλη τη διάρκεια, ο Γκίνσμπεργκ ακούγεται στο βάθος: «Πώς φτάσαμε εδώ, άγγελοι;».

Με τον Άλεν Γκίνσμπεργκ / Photo: Wikimedia Commons

Πίσω από τη γοητεία

Πρόκειται για μια καθημερινή ιστορία της γενιάς των Μπιτ στα τέλη της δεκαετίας του 1940 στη Νέα Υόρκη, μια ιστορία ανέμελα προβληματισμένων, μπερδεμένων παιδιών που έπαιρναν πολλά ναρκωτικά, έμπλεκαν με την εγκληματικότητα – με δύο ανθρωποκτονίες στις στατιστικές – έπεφταν στην τρέλα, τους άρεσε να χαρακτηρίζουν ο ένας τον άλλον ως «άγιο», αλλά συχνά δεν είχαν την παραμικρή ιδέα για το τι σημαίνει να σέβεσαι την ατομικότητα των άλλων ανθρώπων.

Ωστόσο, τρία μέλη του στενού κύκλου, ο Κέρουακ, ο Γκίνσμπεργκ και ο Ουίλιαμ Μπάροουζ, δημιούργησαν πειραματικά λογοτεχνικά έργα αξιοσημείωτης πρωτοτυπίας -ιδιαίτερα το «Στο Δρόμο», το «Kaddish» και το «Γυμνό Γεύμα» – τα οποία διαβάζονται σήμερα το ίδιο φρέσκα όσο και πριν από 50+ χρόνια- μια σαφέστατη περίπτωση αυτού του τεχνάσματος που μας παίζει μερικές φορές η ανώτερη τέχνη.

Ο Κέρουακ αποτελεί σίγουρα ένα καλό θέμα, αλλά υπάρχουν ήδη περίπου δώδεκα βιογραφίες (των Ανν Τσάρτερς, Μπάρι Μάιλς, Τζέραλντ Νικόσια, μεταξύ άλλων), για να μην αναφέρουμε το εξαιρετικό «Jack’s Book» του 1978 καθώς και ευρύτερες έρευνες για τη γενιά των Μπιτ.

Διαβάστε επίσης: Η μέρα που ο ποιητής Άλεν Γκίνσμπεργκ διαβάζει για πρώτη φορά το «Ουρλιαχτό»

Στο «Minor Characters» του 1983, η Τζόνσον έγραψε για τη σχέση της με τον Κέρουακ την εποχή της έκδοσης του «Στο Δρόμο». Η συγγραφέας και «πρώην» του Κέρουακ επιστρέφει σε μια περίοδο της ζωής του με την οποία δεν έχει άμεση σχέση, παρακολουθώντας την ιστορία από τη γέννηση του από μια γαλλοκαναδική οικογένεια στο Λόουελ της Μασαχουσέτης μέχρι τη Νέα Υόρκη το 1951, όπου το βιβλίο τελειώνει με μια σπάνια παράθεση από τα ημερολόγια του Κέρουακ: «Έχω χαθεί, αλλά η δουλειά μου έχει βρεθεί».

Η Τζόνσον δικαιολογεί την εξιστόρησή της μιας και απέκτησε πρόσβαση στο τεράστιο αρχείο του Κέρουακ «η οποία κατατέθηκε στη Συλλογή Berg της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Νέας Υόρκης το 2002». Μέχρι στιγμής, όλα καλά.

Δυστυχώς, η Τζόνσον προφανώς δεν έλαβε άδεια να παραθέσει εκτενώς αποσπάσματα από τα ημερολόγια και τα σχέδια εργασίας που περιλαμβάνονται στα έγγραφα του Κέρουακ. Το αποτέλεσμα είναι μια ζωή σε παράφραση.

Photo: YouTube

Το ένα εκ των δύο βιβλίων της Τζόις Τζόνσον για τον Τσακ Κέρουακ.

Η μέθοδος προκαλεί απογοήτευση

Το 1945, για παράδειγμα, ο Κέρουακ άρχισε να γράφει ένα μυθιστόρημα με τίτλο «I Wish I Were You», μια επεξεργασία της ιστορίας της δολοφονίας του Ντέιβιντ Κάμερερ από τον Λούσιεν Καρ το 1944. Μαζί, ο Κέρουακ και ο Μπάροουζ είχαν γράψει προηγουμένως το «Και έβραζαν οι ιπποπόταμοι στις γούρνες τους», μια συνεργασία για το ίδιο θέμα που είδε τελικά το φως της δημοσιότητας το 2008. Σύμφωνα με την Τζόνσον το «I Wish I Were You» είναι ένα διαφορετικό θηρίο: «Σε δύο διαδοχικά προσχέδια των πρώτων 100 σελίδων, ο Τζακ έβαλε όλες τις λεπτομέρειες της υφής που είχαν μείνει έξω από το «Hippos» και επέστρεψε μάλιστα με ανανεωμένη αυτοπεποίθηση στον λυρισμό που είχε εγκαταλείψει μόλις ένα χρόνο πριν. Ήταν πραγματικά αρκετά λαμπρό, το καλύτερο πεζογράφημα που είχε γράψει ποτέ».

Μια μόνο παράγραφος από το χειρόγραφο θα βοηθούσε να δοθεί ζωή σε αυτές τις προτάσεις. Ωστόσο, προκαλεί αμηχανία το γεγονός ότι η Τζόνσον παρατηρεί με χαρακτηριστική επιφυλακτικότητα τόσο τα έργα του Κέρουακ όσο και άλλων που βρίσκονται στη δημόσια σφαίρα.

Το άλλο βιβλίο της Τζόις Τζόνσον, πάλι για τον Τζακ Κέρουακ, το «The Voice Is All», αφιερώνει περισσότερη προσοχή στο γαλλοκαναδικό υπόβαθρο του Κέρουακ από ό,τι οι περισσότερες βιογραφίες. Η εξιστόρηση της Τζόνσον για το δυστυχισμένο σπιτικό, στο οποίο ο Τζακ αισθανόταν «ένοχος επιζών» μετά τον θάνατο του αδελφού του, Τζεράρντ, σε ηλικία 9 ετών (ο Τζακ ήταν 4 ετών), είναι το καλύτερο μέρος του βιβλίου.

Οι συχνές μετακομίσεις της οικογένειας άφησαν στον Κέρουακ ένα δια βίου αίσθημα περιπλάνησης, το οποίο συνέβαλε στην απροθυμία του να δώσει ή να δεχτεί ρομαντική αγάπη και υπονόμευσε κάθε υπόσχεση οικογενειακής σταθερότητας. Η αυταρχική μητέρα του αναδύεται από αυτές τις σελίδες με όχι μεγαλύτερη ελκυστικότητα από ό,τι από οποιαδήποτε άλλη ιστορία.

Photo: Wikimedia Commons

Γαλλικές επιρροές και τα λοιπά

Η Τζόνσον προβάλλει ισχυρισμούς για τη δύναμη της γαλλικής επιρροής στο έργο του Κέρουακ. Παραθέτοντας το περίφημο απόσπασμα από το «Στο Δρόμο» – «οι μόνοι άνθρωποι για μένα είναι οι τρελοί, αυτοί που είναι τρελοί για να ζουν, τρελοί για να μιλάνε…»- λέει: «Ήταν μια φωνή που θα φαινόταν στους μελλοντικούς αναγνώστες του τόσο αμερικανική όσο η μηλόπιτα, αλλά είχε γεννηθεί στα γαλλικά». Μέρος της αιτιολόγησης του ισχυρισμού αυτού προκύπτει από ένα χειρόγραφο 57 σελίδων με τον τίτλο «Les Travaux de Michel Bretagne», στο οποίο ο Κέρουακ επιχείρησε το πείραμα, να γράψει στα γαλλικά. Η Τζόνσον δηλώνει ότι ήθελε να δοκιμάσει «τη γλώσσα των ωμών, απλών ανθρώπων που δεν έδιναν σημασία στις αποχρώσεις ή στις εικόνες», το είδος με το οποίο είχε μεγαλώσει στο Λόουελ.

Αυτό μπορεί να αποτελέσει μια νέα αρχή στη βιογραφία του Κέρουακ. Η Τζόνσον πιστεύει ότι η εναλλαγή παρήγαγε «μερικά από τα πιο εύγλωττα πεζά που είχε γράψει ποτέ. Η γαλλική φωνή του ήταν πιο απλή από την πιο ρευστή, συνειρμική φωνή που είχε χρησιμοποιήσει στις επιστολές του προς τον Νιλ». Αλλά μας προσφέρεται μια τόσο μικρή ματιά στο χειρόγραφο που είναι δύσκολο να αποκτήσουμε μια αίσθηση του πόσο μακριά πήγε το πείραμα, όπως είναι δύσκολο να εντοπίσουμε τους γαλλικούς ρυθμούς στην πεζογραφία του «Στο Δρόμο».

Ο Κέρουακ, πάντως, συστηνόταν λέγοντας: «Δεν κατέχω καθόλου τη μητρική μου γλώσσα, και αυτή είναι η κουτσή αλήθεια».

*Με στοιχεία από nytimes.com