Κάτοικοι εξωτερικού και «κατάχρεη» κληρονομιά

Γράφει η Εύη Πέξα – Καλφέλη*

Περίπου 500.000 παιδιά μας έχουν «διωχθεί» από την ελληνική επικράτεια, εδώ και χρόνια, ελέω επαγγελματικής αποκατάστασής τους.

Και η αιμορραγία συνεχίζεται !

Είμαστε, πλέον, η γενιά των γονιών του «viber» και του «skype»!

Σαν να μην αρκούσε, όμως, η ξενιτιά που «κεράσαμε» στα παιδιά μας, η πολιτεία σήμερα τα καλεί να απολογηθούν και να υποστούν δυσβάσταχτες συνέπειες, σε περιπτώσεις κατάχρεης κληρονομιάς.

Τι εννοώ;

Θα αναφέρω την παρακάτω πραγματική υπόθεση.

Πριν από 1 χρόνο αποβιώνει ένας πατέρας (όντας χήρος), αφήνοντας μοναδικούς του κληρονόμους (κατά 50%) τα δύο ενήλικα παιδιά του (κόρη και γιο).

Η επίμαχη κληρονομιά δεν έχει καθόλου χρέη (!!!).

Έχει  μόνον ενεργητικό και συγκεκριμένα 2 ακίνητα.

Ο γιος του θανόντος τα τελευταία 7 χρόνια ζει μόνιμα στη Αμερική κι έχει ο ίδιος ένα ανήλικο παιδί. Αυτός, λοιπόν, αποφασίζει να αποποιηθεί το μερίδιό του στην κληρονομιά (50%), για να «περάσει» αυτοδίκαια στο ανήλικο παιδί του (δηλαδή στον εγγονό του αποβιώσαντα).

Έτσι, αποποιείται την κληρονομιά 10 μήνες μετά το θάνατο. Γνωρίζει ότι ως κάτοικος στο εξωτερικό κατά τον χρόνο του θανάτου του πατέρα του, δικαιούται να την αποποιηθεί μέσα σε 1 χρόνο (από το θάνατο).

Αυτό μας λέει ο Αστικός Κώδικας.

Κι αυτό κάνει και ο ίδιος.

Έλα, όμως, που η εφορία «έχει διαφορετική άποψη».

Με ποια έννοια ;

Επειδή ο γιος του θανόντος δεν έχει δηλώσει στην φορολογική αρχή ότι είναι κάτοικος εξωτερικού, εξακολουθεί -κατά τη γνώμη των ελληνικών φορολογικών αρχών- να «φαίνεται» ως κάτοικος της Ελλάδος.

Επομένως, κατά την εφορία, θα έπρεπε αυτός να αποποιηθεί την ανωτέρω κληρονομιά μέσα σε 4 μήνες από τον θάνατο.

Κατά συνέπεια οι φορολογικές αρχές θεωρούν ότι ο παραπάνω γιος έχει ήδη αποδεχθεί την κληρονομιά του πατέρα του πλασματικά, επειδή ακριβώς θεωρούν ως εκπρόθεσμη την αποποίησή την οποία έκανε 10 μήνες μετά το θάνατο !

Βεβαίως, με δικαστική διαμάχη θα δικαιωνόταν ο παραπάνω κληρονόμος-γιος.

Όμως, επειδή η κληρονομιά δεν είχε καθόλου χρέη, δεν ασχολήθηκε.

Ωστόσο, παρά την ευτυχή κατάληξη,  στο σημείο τούτο είναι αναγκαίο να αναφέρω (για άλλες παρόμοιες υποθέσεις που θα εμφανιστούν στο μέλλον) ότι αποδίδω τεράστια σημασία στην παράλειψη του γιού-κληρονόμου να μη δηλώσει εγκαίρως στις ελληνικές φορολογικές αρχές ότι είναι κάτοικος εξωτερικού!

Γιατί;

Γιατί εάν επρόκειτο για κατάχρεη κληρονομιά, οι συνέπειες σε βάρος του θα ήταν δεδομένες (!). Θα είχε ήδη χάσει την 4μηνη προθεσμία για αποποίηση, όπως το έθεσαν (τουλάχιστον) οι εφοριακοί, έστω και αυθαίρετα κατά την άποψή μου. Και πλέον, δικαστικά θα έψαχνε να βρει το δίκιο του.

Γι’ αυτό, το εν λόγω περιστατικό είναι αναγκαίο να αφυπνίσει τα παιδιά μας !

Έτσι, μέσα στο πλαίσιο τούτο, είναι απαραίτητο να προβαίνουν εγκαίρως στις απαραίτητες ενέργειες.

Είτε, δηλαδή, να δηλώνουν εαυτούς ως κατοίκους του εξωτερικού είτε να αποποιούνται ΤΗΝ όποια ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ τυχόν θα αποκτήσουν και θα είναι κατάχρεη, εντός της σύντομης ΤΕΤΡΑΜΗΝΗΣ προθεσμίας που ισχύει.

Οπότε δεν θα βρίσκονται αδικαιολόγητα εκτεθειμένα, δεδομένου μάλιστα του ότι η ελληνική πολιτεία «καραδοκεί για να τους κεράσει» αυτά τα «ξένα χρέη» (!).

Κι εν τέλει, δουλεύοντας στην ξενιτιά, να καλούνται να πληρώσουν πολύ ακριβά το νόστο τους, για μια πατρίδα που «τα έδιωξε» (!).

Εύη Πέξα – Καλφέλη

Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω

Εξειδικευμένη στο κληρονομικό δίκαιο, στο οικογενειακό δίκαιο και στα ακίνητα.

evipexakalfeli@yahoo.gr