Εμβολιασμοί – Το πολιτικό ρίσκο με τους 60+

του Αντώνη Παπαργύρη

Καθ’ όλη τη διάρκεια του τρέχοντος εκλογικού κύκλου έχουμε επισημάνει τη σαφέστατη δημοσκοπική υπεροχή του κυβερνώντος κόμματος στις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού.

Οι ηλικίες άνω των 65 ετών στηρίζουν σταθερά την κυβέρνηση και στη μεγάλη πλειοψηφία τους επιδοκιμάζουν και τάσσονται συνήθως υπέρ των επιλογών της. Ξεκάθαρα αποτελούν ένα προνομιακό εκλογικό κοινό, στο οποίο την ίδια στιγμή δυσκολεύεται να διεισδύσει η αξιωματική αντιπολίτευση. Είναι η ομάδα της οποίας, σύμφωνα και με τα τελευταία στοιχεία της GPO, το 80% κρίνει θετικά την απόφαση της κυβέρνησης να μην επιτρέπεται για τους ανεμβολίαστους η πρόσβαση σε κλειστούς χώρους και το 74,4% συμφωνεί με το μέτρο περί μη ισχύος του πιστοποιητικού για τους άνω των 60 ετών.

Η ανακοίνωση για την επιβολή προστίμου 100 ευρώ σε όσα μέλη αυτής της ηλικιακής ομάδας δεν εμβολιαστούν έως και τον ερχόμενο Γενάρη εκλαμβάνεται από ένα σημαντικό τμήμα της κοινής γνώμης ως ένα μέτρο τιμωρητικό απέναντι σε κατά βάση χαμηλοσυνταξιούχους και ανθρώπους με περιορισμένα εισοδήματα.

Αναμφίβολα μεταξύ των μεγαλύτερων ηλικιακών ομάδων το κυρίαρχο συναίσθημα είναι ο φόβος για την υγεία τους, καθώς αισθάνονται και είναι οι πλέον ευάλωτοι στην απειλή του κορωνοϊού. Το γεγονός αυτό δημιουργεί συνθήκες κοινωνικού αυτοματισμού, καθώς στρέφει τη μεγάλη πλειοψηφία των μελών της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας που έχει εμβολιαστεί και θεωρεί ότι έχει επιτελέσει το χρέος της απέναντι σε όσους από επιλογή επιμένουν να μην εμβολιάζονται και να αγνοούν τις «κοινωνικές» επιταγές.

Σίγουρα πρόκειται για ένα μέτρο με εκλογικό κόστος, το μέγεθος του οποίου θα φανεί στο επόμενο διάστημα.

Ανησυχία για νέο κύμα

Οι υγειονομικοί επιτελείς της κυβέρνησης ωστόσο στη δεδομένη χρονική στιγμή φαίνεται να είναι ιδιαιτέρως θορυβημένοι με τη νέα μετάλλαξη του ιού, την εξέλιξη της οποίας ουδείς είναι σε θέση να εκτιμήσει.

Η ανησυχία για το νέο κύμα δημιουργεί γενικευμένο κλίμα ανασφάλειας τη στιγμή που η κυβέρνηση δείχνει να έχει χάσει τον έλεγχο της πανδημίας και να πορεύεται χωρίς συγκεκριμένο σχεδιασμό. Μεγάλο τμήμα του πληθυσμού θεωρεί ότι η πλειοψηφία έχει καταληφθεί εξαπίνης και δεν είναι σε θέση να διαχειριστεί την πανδημική εξέλιξη. Αυτό δημιουργεί ένα γενικευμένο έλλειμμα εμπιστοσύνης, το οποίο διατηρείται ακόμη σε ανεκτά επίπεδα εξαιτίας του γεγονότος ότι και η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα παρακολουθεί μάλλον αμήχανα, χωρίς να μπορεί να δώσει ακριβείς ερμηνείες και κατευθυντήριες γραμμές αντιμετώπισης.

Αυτό σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη αδυναμία της αξιωματικής αντιπολίτευσης να δομήσει ένα συνεκτικό εναλλακτικό αφήγημα αμβλύνουν την κριτική, είναι ωστόσο γεγονός ότι το συσσωρευμένο κυβερνητικό κεφάλαιο βαίνει μειούμενο και τα αποθέματα αξιοπιστίας λιγοστεύουν.

Το μέγεθος της απειλής

Οι πρότερες δηλώσεις περί αντισυνταγματικότητας του υποχρεωτικού εμβολιασμού θολώνουν την εικόνα και εγείρουν υποψίες για το μέγεθος της υγειονομικής απειλής. Η πρωθυπουργική αιφνιδιαστική ανακοίνωση έκανε πολλούς να αναρωτηθούν πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα. Είναι μια προληπτική πρακτική την οποία χρησιμοποιεί η κυβέρνηση για να προλάβει τα χειρότερα;

Είναι σπάνιο και σίγουρα επώδυνο για κάθε κυβέρνηση να επιβάλλει «διοικητικά πρόστιμα» ακόμα και όταν αυτά βαφτίζονται «υγειονομικά αντίτιμα».

Η πρώτη φάση της πανδημίας οικοδόμησε το ηγετικό, διαχειριστικό και αποτελεσματικό προφίλ του Κ. Μητσοτάκη. Η απρόβλεπτη εξέλιξή της απειλεί να το απομειώσει.

* Ο Αντώνης Παπαργύρης είναι διευθυντής Ερευνών GPO