Εκτσογλανισμός

Υπάρχει μία λέξη που είχε «λανσάρει» το 2013 μεσούσης της κρίσης ο Βαγγέλης Βενιζέλος. Ο εκτσογλανισμός. «Καλλιεργούν το υπόστρωμα του εκχυδαϊσμού και του εκφασισμού της κοινωνίας. Για την ακρίβεια, θα μου επιτρέψετε να πω μία λέξη και ζητώ συγγνώμη από τους ακροατές, του εκτσογλανισμού της ελληνικής κοινωνίας. Του εκτσογλανισμού». Η λέξη κατάφερε σε εκείνη την ιστορική στιγμή να αποτυπώσει το νέο που ζούσε η χώρα, αφού οι λέξεις εκφασισμός και παρεμφερείς που χρησιμοποιούνταν δεν κατάφερναν να το απεικονίσουν καθαρά, ίσως λόγω του ιστορικού φορτίου που έφεραν.

Τραμπουκισμοί, στοχοποιήσεις, έκνομες και βίαιες συμπεριφορές όχι μόνο έγιναν αποδεκτές, αλλά νομιμοποιήθηκαν στο συλλογικό υποσυνείδητο. Πολλές φορές δε υποδαυλίστηκαν ή και επικροτήθηκαν από επίσημα χείλη. Από τότε η λέξη επανέρχεται στο μυαλό μου, διότι εξακολουθεί να περιγράφει με τον πιο εύστοχο τρόπο αυτό που συμβαίνει συχνά πυκνά γύρω μας. Τα μνημόνια τελείωσαν, η κρίση πέρασε, η ζημιά όμως στις συνειδήσεις είχε ήδη συντελεστεί. Τελευταίο κρούσμα η τραμπούκικη επίθεση που όπως κατήγγειλε ο Θεόδωρος Βασιλακόπουλος δέχτηκε ομάδα καθηγητών πνευμονολογίας από ιδιοκτήτη ταβέρνας και τον γιο του στην Καλαμπάκα, επειδή όπως αποκάλυψε ο γνωστός επιστήμονας του ζήτησαν να εφαρμόσει τον νόμο. Συγκεκριμένα τον ρώτησαν για ποιον λόγο δεν κάνει έλεγχο πιστοποιητικών στους πελάτες. Οσα ακολούθησαν είναι γνωστά. Οι ιδιοκτήτες φέρονται να προπηλάκισαν τους επιστήμονες με το γνωστό ύφος «θα κάνω ό,τι γουστάρω στο μαγαζί μου» και «θα έρθω να σε βρω στην Αθήνα», φτάνοντας στο σημείο όπως καταγγέλθηκε να χειροδικήσουν εναντίον τους με αποτέλεσμα να χρειαστεί προστασία περιπολικού για να μπορέσουν οι επιστήμονες να αποχωρήσουν με ασφάλεια.

Το αρχικό σοκ όμως που προκλήθηκε από το άκουσμα της είδησης, διαδέχτηκε ένα μεγαλύτερο. Τη στιγμή που ο δημοκρατικός κόσμος καταδίκαζε με αποτροπιασμό την επίθεση, ένα άλλο τμήμα της κοινωνίας μειδιώντας ακόνιζε μαχαίρια. Εβγαλε hashtag υπστήριξης του ιδιοκτήτη ταβέρνας, έβριζε με μίσος τους επιστήμονες. Δεν είναι μεγάλο, αλλά φωνάζει πιο δυνατά. Οπως συνέβαινε πάντα. Είναι το ίδιο τμήμα που γιαούρτωνε πρόσωπα με τα οποία διαφωνούσε, που έστηνε κρεμάλες, που μούντζωνε τη Βουλή.

Η ποιότητα του ήθους που κυριάρχησε όλα τα προηγούμενα χρόνια έχτισε νοοτροπίες, μορφοποίησε συμπεριφορές. Ισως γι’ αυτό ο όρος που χρησιμοποίησε ο Β. Βενιζέλος 8 χρόνια πριν παραμένει επίκαιρος. Και τελικά ίσως αυτό είναι και το πιο σοκαριστικό.