Η υπόθεση διάσωσης του πλανήτη Γη δεν είναι ευθύνη μόνο των ηγετών, αλλά όλων των οργανισμών που ζουν, αφουγκράζονται και αναπνέουν, το σύνολο του ανθρώπινου είδους καλείται να συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να αλλάξει συνήθειες στους τρόπους διαβίωσής του.

Θα είναι σωτήριο επίσης το είδος μας να καταλάβει ότι αποτελεί τμήμα του οικοσυστήματος και ότι ο πρωταγωνιστικός του ρόλος αλλάζει χαρακτηριστικά. Ο άνθρωπος – κυρίαρχος της φύσης πρέπει να ενημερωθεί για την αλλαγή σεναρίου ότι είναι συγκάτοικος.

Και ως τέτοιος να μάθει για τις συνέπειες και τις μεταβολές που προκαλούν οι διατροφικές του προτιμήσεις, η καταναλωτική του συμπεριφορά, η ταξιδιωτική του αγωγή.

Παραμονές της διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα (COP26) στη Γλασκώβη μία επιλογή ταινιών και σειρών ντοκιμαντέρ από την «Guardian» δείχνει τους λόγους για τους οποίους είναι επείγον να συμβεί αυτή η μετάβαση τώρα…

«Kiss the Ground»

Σε αυτό το κινηματογραφικά γυρισμένο ντοκιμαντέρ υπάρχει μία ελπίδα. Στη διάρκειά του, 84 λεπτά, απορρίπτονται όλες εκείνες οι στομφώδεις υποθέσεις των προηγούμενων δεκαετιών περί εντατικής καλλιέργειας του εδάφους και αύξησης των αγροτικών παραγωγών.

Το Kiss the Ground γνωρίζει στους θεατές τους ριζοσπάστες αγρότες από τις ΗΠΑ, οι οποίοι αποδεικνύουν ότι όσο πιο εντατικά καλλιεργούμε, τόσο λιγότερα τρόφιμα παράγουμε.

Η αφήγηση του Γούντι Χάρελσον δίνει έναν λαμπερό – διόλου διδακτικό – τόνο που συνδράμει στον ελπιδοφόρο ισχυρισμό ότι δεν είναι μόνο καλύτερο για το κλίμα, αλλά και οικονομικά πιο λογικό να υιοθετηθούν συστήματα αναγεννητικής γεωργίας. Προβάλλεται από το Netflix.

«Paris to Pittsburgh»

Οποιος είναι ήδη απογοητευμένος από το COP26 μπορεί να βρει παρηγοριά σε αυτό το ντοκιμαντέρ. Γυρισμένη την περίοδο κατά την οποία ο Ντόναλντ Τραμπ έβγαλε τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, η ταινία καταγράφει την αύξηση των προσπαθειών των αμερικανών πολιτών να κάνουν τις αλλαγές στις οποίες αποτυγχάνουν οι ηγέτες τους.

Το «Paris to Pittsburgh» παρουσιάζει ανθρώπους που μετασχηματίζουν τους κήπους των κατοικιών τους σε αγροκτήματα, αλλά και θεσμικές αρχές που μετατρέπουν λίμνες σε γεννήτριες ηλιακής ενέργειας.

Καταγράφει επίσης ότι ο ισχυρισμός του Τραμπ ότι «εκπροσωπεί τους πολίτες του Πίτσμπουργκ και όχι του Παρισιού» ήταν η σπίθα αυτής της μεταβολής στη συμπεριφορά των πολιτών.

Και ο πρώην δήμαρχος της πόλης λέει μπροστά στην κάμερα: «Αρχισα να ανταπαντώ στο Twitter: Το Πίτσμπουργκ θα έμενε στη Συμφωνία του Παρισιού». Από το Disney+.

«Apocalypse Cow: How Meat Killed the Planet»

Αυτό το διορατικό ντοκιμαντέρ για την παραγωγή κρέατος, που έγινε από τον αρθρογράφο της «Guardian» George Monbiot, είναι γεμάτο εντυπωσιακά γεγονότα. Συναντάμε αλιείς που έχουν δει τα ποτάμια τους να νεκρώνονται από τα απόβλητα πουλερικών, μαθαίνουμε για την αποψίλωση της περιοχής Lake District από την παρουσία κοπαδιών προβάτων και ότι το 51% της γης του Ηνωμένου Βασιλείου δίνεται στην παραγωγή κρέατος.

Η λύση βρίσκεται σε προγράμματα καλλιέργειας του κρέατος σε εργαστήρια, αλλά και στην πρωτεΐνη που δημιουργείται από την ηλεκτρική ενέργεια και τα λαχανικά που εκτρέφονται χωρίς λίπασμα.

«Seat at the Table»

Στη διάρκεια του περασμένου αιώνα, η στάθμη της θάλασσας ανέβηκε περίπου κατά 20 εκατοστά. Μεγαλύτερη άνοδος της στάθμης των υδάτων θα απειλήσει τις νήσους Μαλδίβες. «Ολόκληρες περιοχές του κόσμου όπου ζουν τώρα οι άνθρωποι θα γίνουν ακατοίκητες», λέει ο σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο στην αρχή αυτού του προγράμματος σχετικά με την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, το οποίο ανέβασε στο YouTube ο Τζακ Χάρις.

«Πού πάνε;» είναι το ερώτημα με το οποίο ο Χάρις συναντά νέους ακτιβιστές για το κλίμα παίρνοντας συνεντεύξεις από ανθρώπους που ζουν στις χώρες που πλήττονται περισσότερο.

Μία από αυτές είναι η ακτιβίστρια των Νήσων Σκίλι, η οποία προσπαθεί να πείσει το τοπικό συμβούλιο για να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης για το κλίμα. Οπως και ένας κάτοικος των Μαλδίβων, η πατρίδα του οποίου μπορεί σύντομα να χαθεί από τη θάλασσα. Οι ιστορίες τους θα παρουσιαστούν στο COP26.

«Greta Thunberg: Α Year to Change the World»

Πρόκειται για το προφίλ και το οδοιπορικό της Γκρέτα Τούνμπεργκ. Το BBC ακολούθησε το ταξίδι της σε όλο τον κόσμο για έναν χρόνο.

Υπάρχουν τα ταξίδια της προς παγετώνες που λιώνουν ταχύτερα από ό,τι φοβόταν, οι έρευνες πιλοτικών έργων δέσμευσης άνθρακα και προσπάθειες συνεργασίας με πολωνούς ανθρακωρύχους που βλέπουν τον περιβαλλοντισμό ως απειλή για τα προς το ζην τους.

Είναι γεμάτο με εμπνευσμένες ομιλίες και εκκλήσεις για δράση. Στο BBC iPlayer.

«This Changes Everything»

Η περιβαλλοντική ακτιβίστρια Ναόμι Κλάιν και η θεωρία της ότι για την κλιματική κρίση δεν φταίει η ανθρωπότητα, αλλά ο καπιταλισμός αποτελούν τη βάση του ντοκιμαντέρ «This Changes Everything».

Ο σκηνοθέτης του Εϊβι Λούις αντλεί υλικό από το βιβλίο της Κλάιν «This Changes Everything: Capitalism vs. The Climate» προτείνοντας την επανεξέταση των ιεραρχιών στη διαχείριση των πόρων.

Η ταινία παρουσιάζει επτά ισχυρά πορτρέτα κοινοτήτων που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του ακτιβισμού, από την περιοχή του ποταμού Πάουντερ της Μοντάνα, τις ακτές της Νότιας Ινδίας μέχρι το Πεκίνο και πέρα από αυτό.

Ανάμεσα στις ιστορίες τους ακούγεται και εκείνη από τα λιγνιτοχώρια της Κοζάνης, όπως και η αντίσταση μιας ινδικής κοινότητας σε ένα εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας από άνθρακα, η οποία πυροδοτεί μια εθνική εξέγερση. Διαθέσιμο στο Amazon Prime Video.

«Seaspiracy»

Επτά μήνες συμπληρώθηκαν από την κυκλοφορία του ντοκιμαντέρ «Seaspiracy». Ο βρετανός κινηματογραφιστής Αλι Ταμπρίζι αναφέρθηκε στην καταστροφή που προκαλεί στην οικολογική αλυσίδα η αλιευτική βιομηχανία.

Οι επισημάνσεις και αποκαλύψεις της ταινίας του συνεχίζουν να προκαλούν οργή. Ωστόσο, παραμένει σημαντική η ματιά του στον τρόπο με τον οποίο η υπεραλιεία μπορεί να οδηγεί τα θαλάσσια οικοσυστήματα στο σημείο της κατάρρευσης. Διαθέσιμο στο Netflix.

«2040»

Το ντοκιμαντέρ προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα: «Πώς θα ήταν ο κόσμος το 2040, αν απλά ακολουθούσαμε το καλύτερο που υπάρχει ήδη;». Ο κινηματογραφιστής Ντέιμον Γκαμό υιοθετεί την προοπτική ενός ανήσυχου γονέα, ο οποίος προσπαθεί να δει ένα θετικό μέλλον για την τετράχρονη κόρη του και καταφέρνει να δημιουργήσει μια ταινία γεμάτη ελπίδα. Η ματιά του γεμίζει την ταινία με πρωτοβουλίες βελτίωσης του κόσμου, από τα ηλιακά κοινοτικά μικροδίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι την αγροδασοκομία. Διαθέσιμο στο Amazon Prime Video.

«Climate Change: The Facts»

Ο σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο στην τηλεοπτική σειρά παραγωγής BBC παρουσιάζει μια μαρτυρία γεμάτη από στατιστικά στοιχεία τεκμηριωμένα από επιστήμονες για την απειλή που αντιμετωπίζει η ύπαρξη όλων μας.

Είναι μια συνοπτική, διεγερτική εξήγηση της παγκόσμιας κατάστασης, η οποία παρακολουθεί επίσης τους επιστήμονες να ανάβουν μερικούς από τους θύλακους μεθανίου που βρίσκονται κάτω από τον αρκτικό παγετώνα, εξηγώντας ότι αυτά τα αέρια θα μπορούσαν να καταλήξουν στους ουρανούς μας.

Ο Ατένμπορο δεν μένει μόνο στην καταγγελία των γεγονότων, αλλά παρουσιάζει και μια λίστα με τα βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να βοηθήσετε. Διαθέσιμο στο BBC iPlayer.