Αυτή είναι μια μάσκα

Οσοι παρακολουθούν το CNN τον τελευταίο καιρό, πέφτουν συχνά πάνω σε ένα «κοινωνικό μήνυμα» που δίνει αρχικά την εντύπωση ότι απευθύνεται σε αρχαρίους εκμάθησης αγγλικών ή σε άτομα με οριακή νοητική υστέρηση. Το «μήνυμα» διαρκεί μόλις δεκαπέντε δευτερόλεπτα (μαζί με το λογότυπο «CNN: facts first», κατά κυριολεξία «προηγούνται τα γεγονότα», σε πιο ελεύθερη απόδοση «πάνω απ’ όλα, αυτό που συμβαίνει») και εικάζω ότι μελλοντικά θα συγκαταλέγεται στα αριστουργήματα του διαφημιστικού μινιμαλισμού. Στο λευκό κάδρο κυριαρχεί μια μάσκα. Μια φτηνή μάσκα, της μίας χρήσης, από αυτές που βρίσκουμε πλέον παντού. Ακούγεται το συνοδευτικό επεξηγηματικό σχόλιο: «Αυτή είναι μια μάσκα. Αποτρέπει τη μετάδοση του κορωνοϊού. Αυτή δεν είναι μια πολιτική δήλωση. Είναι μια μάσκα. Σας παρακαλούμε, φορέστε μια μάσκα».

Το πρώτο ερώτημα που ανακύπτει αφορά αποκλειστικά τους αμερικανούς πολίτες. Πώς έφθασαν σε αυτό το θλιβερό σημείο; Πώς κατάφεραν ώστε, το μεγαλύτερο ειδησεογραφικό τηλεοπτικό δίκτυο παγκοσμίως, να τους μιλάει όπως μιλάμε στα νήπια και να τους επαναλαμβάνει – δεκάδες φορές μέσα στο εικοσιτετράωρο – την πιο αυτονόητη από τις αυτονόητες διαπιστώσεις: μια μάσκα είναι μια μάσκα· τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο. Ασφαλώς, τη λεόντειο μερίδα της ευθύνης για το διεθνές ρεζιλίκι φέρει ο εν ενεργεία (και για δύο ακόμη ατελείωτους μήνες) πρόεδρός τους. Προτού ασθενήσει ο ίδιος από τον κορωνοϊό και του κοπούν τα πολλά γέλια, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν κουραζόταν να εξευτελίζει, εκτός από τον διεκδικητή και (πλέον) διάδοχό του στον Λευκό Οίκο, και όλους εκείνους που φορούσαν μάσκα ή/και υποστήριζαν τη χρήση της ως απαραίτητη. «Βγάλε τη μάσκα», προέτρεψε έναν δημοσιογράφο, «δεν ακούω τι λες». «Θα μιλήσω πιο δυνατά», απάντησε ο δημοσιογράφος. «Α, θέλεις να είσαι πολιτικά ορθός, ΟΚ», χλεύασε ο Τραμπ.

Σήμερα, που οι νεκροί της πανδημίας στις Ηνωμένες Πολιτείες πλησιάζουν τους πεσόντες στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο – και την ερχόμενη άνοιξη, ανεξαρτήτως των εμβολίων, θα τους έχουν σίγουρα ξεπεράσει – ο εξοργιστικά πιο ανεύθυνος από τους ανεύθυνους προέδρους (σύμφωνα με τον Μπάιντεν, και όχι μόνο) δεν θα τολμούσε να συνδυάσει τη χρήση μάσκας με την πολιτική ορθότητα. Είχε όμως όλον τον απαραίτητο καταστροφικό καιρό στη διάθεσή του προκειμένου να ενσταλάξει σε εκατομμύρια συμπολίτες του την πεποίθηση ότι η χρήση μάσκας δεν ήταν παρά μια τρομολάγνα «πολιτική δήλωση» των Δημοκρατικών και, εξ αντιδιαστολής, η άρνηση της χρήσης μάσκας μια καμαρωτή «πολιτική δήλωση» των Ρεπουμπλικάνων. Και ύστερα; Υστερα ήρθαν τα φέρετρα. Ηρθε το CNN, με ταχύρρυθμα μαθήματα για πολιτικά αναλφάβητους, να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα.

Οπως και πριν από την πανδημία, έτσι και κατά τη διάρκειά της, ο πορτοκαλί μοιραίος κλόουν, αναμφίβολα ο πιο κατάλληλος για τον ρόλο του Joker σε κάθε χολιγουντιανό ριμέικ εφεξής, βρήκε μιμητές σε όλη την υφήλιο και σε όλο το πολιτικό φάσμα. Θα παραμείνει απορίας άξιον για πολλές γενιές ερευνητών τις επόμενες δεκαετίες, πόσο αποτελεσματική ήταν η συγκολλητική ουσία του ανορθολογισμού και πόσο πολυάριθμο, παρδαλό κι ετερόκλητο ήταν το ασκέρι των αρνητών μάσκας από άκρου εις άκρον του πλανήτη: μητροπολίτες, ραβίνοι, μουλάδες, καλλιτέχνες, αριστεριστές, φασίστες, αρπακτικοί πολιτευτές που αντιλαμβάνονται την πολιτική ως πτωματοφαγία, ακόμη και επιστήμονες που σκίζουν τα πτυχία τους και θυσιάζουν την αξιοπιστία τους στον βωμό του δίκιου που έχει πάντα ο πελάτης… «Λόλα, να ένα μήλο», μάθαιναν να συλλαβίζουν τα Ελληνόπουλα στα δύσκολα μεταπολεμικά χρόνια. Ποιος ξέρει; Μετά την πανδημία, μια νέα γενιά από εξάχρονα, καθώς θα συνέρχεται από τη μαζική λοβοτομή νοημοσύνης, μπορεί δειλά-δειλά να ψελλίζει: «Λόλα, να μια μάσκα».