Διεθνές μέτωπο απέναντι στην ερντογανική δυστοπία

Σύμφωνα με δημοσιεύματα ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι «η Τουρκία θα κυβερνήσει τον κόσμο και θα γράψει ιστορία» και πως «ο Θεός είναι με τον Ερντογάν και την κυβέρνησή του».

Η ρητά, urbi et or orbi, συνεχώς διακηρυσσόμενη πρόθεση αναβίωσης της οθωμανικής αυτοκρατορίας μεσούντος του 21ου αιώνος, θέτει τέλος στην υπόθεση εργασίας της «ευρωπαϊκής πορείας» της Τουρκίας.

Οσοι πίστευαν στην ισχύ του Διεθνούς Δικαίου, αυτονόητου στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα, πρέπει τώρα να αλλάξουν αναλυτικά εργαλεία για να κατανοήσουν τον νεο-οθωμανικό αναθεωρητισμό. Εδώ πρόκειται όχι απλώς για την απόπειρα εγκαθίδρυσης ενός καθεστώτος με μεσαιωνικά χαρακτηριστικά. Αυτό έχει ήδη επιτευχθεί στο εσωτερικό της Τουρκίας. Τώρα ο Ερντογάν επιχειρεί την εξαγωγή του στο πλαίσιο μιας ευρύτερης ζώνης επιρροής, που θα διέπεται από τις ίδιες πολιτικές και κοινωνικές αρχές.

Ο κόσμος που οραματίζεται ο Ερντογάν θα συμπεριλαμβάνει σε πρώτη φάση τις παλαιές αποικίες της οθωμανικής αυτοκρατορίας στην Εγγύς Ανατολή, στη Βόρειο Αφρική και στα Βαλκάνια. Ταυτόχρονα η Τουρκία θα λειτουργεί ως προστάτης των τουρκικών μειονοτήτων στην Ευρώπη, τις οποίες θα επιχειρήσει να μεταβάλει σε στεγανά ελεγχόμενα από την τουρκική κυβέρνηση.

Το ίδιο και με τις διάφορες τουρκόφωνες ομάδες στην Ασία, φθάνοντας έως τους Ουιγούρους της Κίνας, των οποίων η Τουρκία εμφανίζεται ως αυτόκλητος προστάτης. Θα τείνει να δορυφοροποιήσει σταδιακά τις άλλες μεγάλες μουσουλμανικές χώρες σε μία παγκόσμια κοινότητα πιστών με θρησκευτικο-ιδεολογικό ηγέτη τον Ερντογάν, στο πρότυπο του μεσαιωνικού χαλιφάτου. Τη δυναμική αυτή ο τούρκος πρόεδρος επιχειρεί να υλοποιήσει με ταχύτατους ρυθμούς, που θα αιφνιδιάσουν την αποσυντονισμένη από έλλειμμα ηγεσίας παγκόσμια κοινότητα.

Το κοινωνικό «όραμα» του Ερντογάν διέπεται από αρχές που αναιρούν το θεμελιώδες πολιτισμικό κεκτημένο του δυτικού κόσμου, όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά την Αναγέννηση και τον Διαφωτισμό.

Ο κόσμος που ονειρεύεται χαρακτηρίζεται από βαθιά κοινωνική καθυστέρηση και πολιτική ανελευθερία. Η δημοκρατία, η ισότητα των φύλων, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, η ελευθερία του λόγου ακυρώνονται, διότι στον κόσμο του Ερντογάν επικρατεί η μονοφωνία, η αυθαιρεσία και ο αυταρχισμός του θρησκευτικοπολιτικού ηγέτη, που διατείνεται ότι αντλεί τη νομιμότητα της εξουσίας του από μεταφυσικές πηγές.

Η δε κοινωνία γίνεται αντιληπτή ως μία στατική μάζα πιστών με καθυστερημένα, προνεωτερικά χαρακτηριστικά. Αλλωστε το κράτος-πρότυπο του Ερντογάν, η οθωμανική αυτοκρατορία, ήταν ένα κράτος δούλων, όπου ο μόνος ελεύθερος ήταν ο σουλτάνος, με δικαίωμα ζωής και θανάτου στους υπηκόους του, ακόμα και στον πρωθυπουργό του.

Η κατανόηση του σχεδίου του Ερντογάν πρέπει να οδηγήσει κατεπειγόντως σε συσπείρωση του δυτικού κόσμου, που απειλείται ευθέως όχι μόνον γεωπολιτικά αλλά και πολιτισμικά. Οσο για την Ελλάδα, η απειλή δεν είναι μόνον η διαρρύθμιση της υφαλοκρηπίδας ή της ΑΟΖ, αλλά όλα όσα κερδίσαμε ως ανεξάρτητο έθνος μετά την Επανάσταση, δηλαδή η εθνική ανεξαρτησία μας, ο ευρωπαϊκός και σύγχρονος τρόπος ζωής μας, η ελευθερία και η δημοκρατία.

Ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος είναι διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης. Από τις εκδόσεις Καπόν κυκλοφορεί το βιβλίο του «Ο Αρχοντας με τα πολλά πρόσωπα».