Oι δύο κόσμοι του Δήμου Μούτση

Γεννημένος στον Πειραιά με γερές σπουδές στο βιολί, ο Δήμος Μούτσης γνωρίστηκε με τον Νίκο Γκάτσο στα μέσα της δεκαετίας του ’60. Στα τέλη της δεκαετίας ο Μούτσης έγραψε μια λαϊκή μελωδία και  πήρε το θάρρος να ζητήσει από τον Γκάτσο να γράψει στίχους. Ετσι προέκυψε το πρώτο του τραγούδι, το «Βρέχει ο Θεός» που ερμήνευσε ο Σταμάτης Κόκοτας.

Ηταν η αρχή μιας συνεργασίας που μας χάρισε σπουδαία τραγούδια όπως τα «Μη μου χτυπάς», «Σε έβλεπα στα μάτια», «Μ’ ένα παράπονο», «Αύριο πάλι» που ερμήνευσαν ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ο Μανώλης Μητσιάς και η Βίκυ Μοσχολιού.

Αυτή η λαϊκή περίοδος του Δήμου Μούτση, που κράτησε περίπου δεκαπέντε χρόνια, άφησε τραγούδια-σταθμούς και συνεργασίες που είχαν το σημάδι της μεγάλης στιγμής.

Με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο έγραψαν το «Αυτά τα χέρια» και με τον Βασίλη Ανδρεόπουλο το «Στην Ελευσίνα μια φορά» για τον Μανώλη Μητσιά και με τον Γκάτσο το πρώτο τραγούδι που τραγούδησε η Δήμητρα Γαλάνη στη δισκογραφία, το «Κάποιο τρένο».

Ο εμβληματικός δίσκος «Αγιος Φεβρουάριος» στα λόγια του Μάνου Ελευθερίου με τον Δημήτρη Μητροπάνο και την Πετρή Σαλπέα ηχογραφήθηκε το 1972, για να ακολουθήσουν άλλοι έξι δίσκοι μέχρι το 1979.

Μέχρι τότε τίποτε δεν μαρτυρούσε τη δημιουργική αλλαγή πορείας του Μούτση στο γύρισμα της δεκαετίας του ’80.

Αφήνει οριστικά πίσω του το λαϊκό τραγούδι, τους ερμηνευτές, τους στιχουργούς, τον ήχο του και βγαίνει ο ίδιος με την κιθάρα του, σαν ένας ιδιαίτερα δυναμικός τροβαδούρος, να ακολουθήσει έναν εντελώς διαφορετικό κώδικα τραγουδιού, τόσο μουσικά όσο και στιχουργικά.

Στον πρώτο δίσκο αυτού του νέου του κόσμου, το «Φράγμα» του 1981, τους στίχους έγραψε ο Κώστας Τριπολίτης και από εκεί και πέρα ανέλαβε ο ίδιος ο συνθέτης και τους στίχους των τραγουδιών του κυκλοφορώντας δίσκους με πολύ ισχυρό αποτύπωμα, δομημένο και στοχαστικό κοινωνικοπολιτικό λόγο και μια σχεδόν ξεχασμένη ορμή στην ερμηνεία και την ενορχήστρωση.

Αν ανατρέξει κανείς στην ελληνική δισκογραφία θα δει πως έναν ανάλογο δρόμο ακολούθησε και ο Λουκιανός Κηλαηδόνης. Οι πρώτοι του δίσκοι – και εκείνος με τον Νίκο Γκάτσο, αλλά και την Κωστούλα Μητροπούλου και ερμηνευτές τη Γαλάνη, τον Μητσιά και τη Μοσχολιού – περιείχαν λαϊκά τραγούδια για λαϊκούς ερμηνευτές αλλά πολύ νωρίς άφησε κι εκείνος πίσω του το λαϊκό τραγούδι και αλλάζοντας εντελώς τον κώδικά του ανέλαβε ο ίδιος τόσο τον στίχο όσο και την ερμηνεία των τραγουδιών του, έως τον θάνατό του.