Οι «γκρίζες» ζώνες της συμφωνίας των Πρεσπών – Τι φοβούνται στην Αθήνα

Η συμφωνία των Πρεσπών πέρασε από τη Βουλή της γειτονικής χώρας, η κυβέρνηση Ζάεφ πανηγυρίζει, όπως πανηγυρίζουν και τα υπόλοιπα κόμματα που στήριξαν, αφού πρώτα πήραν ανταλλάγματα.

Οι πρώτες δηλώσεις είναι άκρως χαρμόσυνες καθώς στην ΠΓΔΜ πιστεύουν ότι έγραψαν ιστορία, ότι πέτυχαν μια εξαιρετική συμφωνία για τη χώρα τους.

Εχουν ενδιαφέρον οι πρώτες δηλώσεις των πρωταγωνιστών καθώς και τι άλλαξε στη διάρκεια των παζαριών με τους Αλβανούς που απειλούσαν να καταψηφίσουν.

«Συγχαίρω τους πολίτες και τους βουλευτές για την ευθύνη που ανέλαβαν και κύρωσαν τις συνταγματικές αλλαγές και έτσι ανοίξαμε από κοινού τις πόρτες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ για τη Δημοκρατία της Μακεδονίας» έγραψε στο Facebook ο Ζάεφ.

Με τη σειρά του ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Νίκολα Ντιμιτρόφ έγραψε στον λογαριασμό του στο Twitter: «Πήραμε την μοίρα μας στα χέρια μας. Γράφουμε Ιστορία ανοίγοντας το δικό μας μέλλον. Αποδείξαμε ότι τα θαύματα είναι δυνατά. Δείξαμε ότι είμαστε Ευρωπαίοι, όχι μόνο γεωγραφικά, αλλά επίσης με τους όρους των ευρωπαϊκών αξιών. Είμαι περήφανος που είμαι στην σωστή πλευρά της Ιστορίας».

Προσέξετε, ο Ντιμιτρόφ ήταν ο… ακραίος, αυτός που εξέφραζε απόψεις που δεν ήταν τόσο κοντά στον μετριοπαθή Ζάεφ, κι όμως, αισθάνεται κι αυτός δικαιωμένος. Επομένως ακόμη και για τους ακραίους της ΠΓΔΜ είναι μια καλή συμφωνία.

Τι άλλαξε

Ας δούμε και τι έλεγαν κατά της διάρκεια των παζαριών με τους Αλβανούς βουλευτές.

«Αυτό που ζητά το BESA είναι μέσα από τη διατύπωση για την υπηκοότητα, “μακεδονική/πολίτες της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας”, να μη δημιουργείται η εντύπωση πως οι Αλβανοί, οι Τούρκοι, οι Σέρβοι, οι Βλάχοι, οι Ρομά και οι άλλοι στη χώρα θα γίνουν Μακεδόνες. Αυτή είναι η ουσία. Εξετάζονται οι τεχνικές πτυχές για την εξεύρεση λύσης», ανέφερε χθες ο Ζόραν Ζάεφ.

Η πρόταση της κυβέρνησης του Ζόραν Ζάεφ όσον αφορά την υπηκοότητα είναι να αποδίδεται αυτή ως «μακεδονική / πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας». Το BESA κατέθεσε πρόταση σύμφωνα με την οποία «για τους πολίτες αλβανικής εθνοτικής καταγωγής, στις κανονιστικές αποφάσεις και τις άλλες πράξεις των κρατικών οργάνων, η υπηκοότητα στην μακεδονική γλώσσα θα αναφέρεται ως “μακεδονική/πολίτες της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας”, στην αλβανική γλώσσα θα αναφέρεται ως “της Μακεδονίας / πολίτες της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας” και στα αγγλικά ως “Macedonian / citizen of the Republic of North Macedonia”».

Και κάπως έτσι, με τις ανάλογες προσθήκες και αλλαγές πέρασε η συμφωνία από τη Βουλή, ανοίγοντας, όμως, μια νέα συζήτηση στην Ελλάδα για το αν οι τελικές συνταγματικές αλλαγές θα προκαλέσουν πρόβλημα στο παρελθόν.

Κανείς δεν αμφισβητεί πως ένα μείζον πρόβλημα για τη χώρα λύνεται και μια χαίνουσα πληγή στα βόρεια σύνορά μας μπορεί να κλείσει.

Όμως, πλέον οι έλληνες βουλευτές που θα κληθούν να ψηφίσουν (και που η κυβέρνηση φαίνεται να έχει βρει την πλειοψηφία) οφείλουν να γνωρίζουν τι ψηφίζουν, όχι όπως κάνουν με τα Μνημόνια και με τις τροπολογίες της νύχτας και της τελευταίας στιγμής.

Οφείλουν να δουν αν υπάρχουν «γκρίζες» ζώνες, αν όσα ψήφισε η βουλή της ΠΓΔΜ είναι εντός του πλαισίου της συμφωνίας των Πρεσπών, αν παρεκκλίνει από αυτήν ή αν τελικά υπάρχουν λάθη που στο μέλλον θα τα πληρώσουμε ακριβά.

Λένε κάποιοι που εκφράζουν τις αντιρρήσεις τους, όχι στη συμφωνία γενικά με τη γειτονική χώρα αλλά στη συμφωνία των Πρεσπών, ότι θα ανοίξουν πολλά επικίνδυνα θέματα τα επόμενα χρόνια.

Ο ίδιος ο Μητσοτάκης είπε στην Μέρκελ ότι η συμφωνία όχι μόνο δεν είναι αποδεκτή από την πλειοψηφία του ελληνικού λαού, αλλά είναι και μια κακή συμφωνία. Τι φοβάται η ΝΔ;

Αυτό που φοβάται είναι τι θα συμβεί αν σε μερικά χρόνια στη γείτονα δεν είναι επικεφαλής ο μετριοπαθής Ζάεφ αλλά κάποιος ακραίος που ερμηνεύει τις Πρέσπες κατά το δοκούν. Κι αν υπάρχουν σημεία της συμφωνίας που θα δικαιολογούν και θα επιτρέπουν την υπερίσχυση ακραίων γραμμών που θα απαιτούν από την Ελλάδα να κάνει υποχωρήσεις ή θα ξεφεύγουν από τους κανόνες που έχουν τεθεί.

Διότι σαφώς πρόκειται για διεθνή σύμβαση που πρέπει να σέβονται οι δύο πλευρές, ωστόσο, μπορεί να ανοίξουν θέματα τα οποία θα προκαλούσαν εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών.

Οι γκρίζες ζώνες

Η «Βόρεια Μακεδονία» είναι γεγονός, όμως, γιατί οι γείτονες επιμένουν στον όρο «Μακεδονία» που δεν έχει κανέναν γεωγραφικό προσδιορισμό; Στο ΝΑΤΟ ή στην ΕΕ θα ενταχθεί ως Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, αλλά ποιο θα είναι τελικά το όνομα που θα υπερισχύσει.

Ως «γκρίζα» ζώνη εμφανίζεται και ως προς τον χαρακτηρισμό των πολιτών της ΠΓΔΜ. Ο Ζάεφ είπε ξεκάθαρα ότι: «Θα είναι Μακεδόνες/πολίτες της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας» και «η γλώσσα μακεδονική και θα αναγνωρίζεται διεθνώς από όλους τους συμμάχους Ο εθνικός μας ύμνος, η σημαία μας, παραμένουν ίδια και προστατεύονται».

Στην τροπολογία 34 που ψηφίστηκε χθες έγινε αποδοχή του αιτήματος των Αλβανών καθώς τονίζεται ότι: «… καθώς και οι πολίτες που ζουν εντός των συνόρων της, οι πολίτες της Μακεδονίας , ο Μακεδονικός Λαός, και μέρος του αλβανικού, τουρκικού, βλάχικου, σερβικού, ρομά, βοσνιακού λαού..»

Ακόμη στην τροπολογία 36 αναφέρεται στην υποχρέωση της χώρας να προασπίσει τα «χαρακτηριστικά ,ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του Μακεδονικού λαού..» ενώ για τους απόδημος κατοίκους της ΠΓΔΜ αναφέρει ως η «Διασπορά του μακεδονικού λαού και του αλβανικού, τουρκικού, βλάχικου, σερβικού, ρομά και βοσνιακού λαού».

Αυτά τα σημεία είναι που προκαλούν προβληματισμό κι ενισχύουν τις ανησυχίες ορισμένων που λένε ότι η συμφωνία των Πρεσπών μπορεί στο μέλλον να δημιουργήσει αλυτρωτικές τάσεις καθώς γίνεται λόγος για ξεχωριστή «μακεδονική ταυτότητα».

Μια ακόμη ανησυχία προκύπτει από το γεγονός ότι γίνεται ξεκάθαρα λόγος για «μακεδονικό λαό» κι εν συνεχεία για «αλβανικό», τουρκικό», ρομά κ.λπ. Ομοίως δεν υπάρχει πουθενά για τους απόδημους η αναφορά τους ως μέλη της Βόρειας Μακεδονίας αλλά ως μέλη του «μακεδονικού λαού».

Το ερώτημα είναι τι θα γίνει αν στο μέλλον εγερθεί θέμα μακεδονικής μειονότητας στην Ελλάδα.

Όλα αυτά δεν υπήρχαν στις Πρέσπες αλλά αποτελούν μέρος των τροπολογιών που έφερε ο Ζάεφ αυτούς τους μήνες. Ανάλογα με τις πιέσεις που δεχόταν και τα χατίρια που ήθελε να κάνει δηλαδή και χωρίς να έχει η Αθήνα τη δυνατότητα παρέμβασης ή διαπραγμάτευσης.

Αυτά είναι τα θέματα που πρέπει να προσεχθούν σε μια συμφωνία που τις επόμενες ημέρες έρχεται στην Ελλάδα και θα κάνει το τελευταίο της βήμα.