Στα αζήτητα το «ομόλογο του πατριώτη»

Σε μία προσπάθεια να αυξήσει τα δημόσια έσοδα, το ιταλικό κράτος εξέδωσε πρόσφατα, για μία ακόμη φορά, ομόλογο που απευθυνόταν κυρίως στα μικρότερα βαλάντια, στο εσωτερικό της χώρας, το αποκαλούμενο και «λαϊκό ομόλογο» ή «ομόλογο του …πατριώτη».  Όμως οι εισπράξεις προμηνύονται απογοητευτικές καθώς, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, τις πρώτες ημέρες δεν είχαν ξεπεράσει τα 646 εκατομμύρια ευρώ. Η ηλεκτρονική έκδοση του DER SPIEGELσχολιάζει:  «Τα ομόλογα αυτά απευθύνονται λιγότερο σε θεσμικούς επενδυτές και περισσότερο σε ιδιώτες με μικρότερο πορτοφόλι. Προβλέπουν ένα ελάχιστο επιτόκιο προστασίας από τον πληθωρισμό και εκδίδονται από το 2012 σε τακτά χρονικά διαστήματα από το ιταλικό κράτος. Παλαιότερες εκδόσεις είχαν αποφέρει έσοδα δεκάδων δισεκατομμυρίων. Η μέχρι στιγμής χαμηλή ζήτηση ερμηνεύεται από τις αγορές ως κακός οιωνός για την ιταλική κυβέρνηση, καθώς οι ξένοι επενδυτές απομακρύνονται όλο και περισσότερο από τα ιταλικά κρατικά ομόλογα».

«Η Ρώμη βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο» επιγράφεται ανάλυση της εφημερίδας Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ), η οποία αναφέρει τα εξής: «Αν και η ευρωζώνη έχει επιστρέψει σε ρυθμούς ανάπτυξης εδώ και χρόνια, το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της Ιταλίας βρισκεται ακόμη σε επίπεδα χαμηλότερα από ότι προ κρίσης. Η παραγωγικότητα έχει ελάχιστα αυξηθεί τις δύο τελευταίες δεκαετίες, γιατί συν τοις άλλοις η μεταποίηση δεν έχει αξιοποιήσει την τεχνολογική πρόοδο. Το ποσοστό ανεργίας κυμαίνεται στο 10%, ενώ είναι τριπλάσιο στους νέους. Αυτό προκαλεί φόβους ότι πολλοί νέοι άνθρωποι- το πιο πολύτιμο αγαθό για μία οικονομία που βασίζεται στη γνώση- δεν θα καταφέρουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Η Ιταλία κινδυνεύει να υποχωρήσει περαιτέρω στον διεθνή ανταγωνισμό».

«Άλλη διάσταση» σε σχέση με την Ελλάδα

Σε σχόλιό της με τίτλο «Η αποτυχία του κράτους» η οικονομική επιθεώρηση Handelsblatt επισημαίνει ότι «η αντιμετώπιση της Ιταλίας στη διαμάχη για τον προϋπολογισμό έχει κεφαλαιώδη σημασία για την ΕΕ». Σύμφωνα με τον αρθρογράφο «και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα γνωρίζει ότι οι αγορές, με τη συμπεριφορά του κοπαδιού που επιδεικνύουν, ποτέ δεν θα είναι αξιόπιστος εταίρος για την επίλυση του ιταλικού προβλήματος. Το ζήτημα είναι να ασκηθεί επαρκής πίεση στην Ιταλία, αλλά όχι και υπερβολική πίεση που θα οδηγούσε σε κατάρρευση της χώρες και κρίση του ευρώ. Η οποία θα ήταν πολύ πιο επικίνδυνη από την ελληνική κρίση, γιατί εδώ μιλάμε για άλλες διαστάσεις: το ιταλικό δημόσιο χρέος ανέρχεται σε 2,3 τρισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή σχεδόν το ένα τέταρτο του συνολικού χρέους της ευρωζώνης. Η χώρα είναι υπερβολικά μεγάλη για να αποτύχει, αλλά και υπερβολικά μεγάλη για να σωθεί».

«Γεμάτα ταμεία» στο Βερολίνο

Την ίδια στιγμή ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς καταθέτει το δικό του σχέδιο προϋπολογισμού για το 2019 και έχει κάθε λόγο να είναι ευχαριστημένος. «Γεμάτα ταμεία» είναι ο τίτλος ανάλυσης στη Süddeutsche Zeitung, που αναφέρεται στη σχετική συζήτηση στη γερμανική Βουλή: «Οι βουλευτές ερίζουν για το πώς θα διατεθούν τα πολλά χρήματα που προβλέπει ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός, ένα ποσό-ρεκόρ ύψους 356 δισεκατομμυρίων ευρώ. Όπως λέει με ικανοποίηση ο υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς, τα σχέδιά του δείχνουν ότι ‘μπορούν να γίνουν πολλά και ταυτόχρονα’. Ευρώπη, κοινωνική πολιτική, ασφάλεια, αναπτυξιακή βοήθεια, όλα αυτά προχωρούν». Και αυτό, ενώ η Γερμανία πληροί τα κριτήρια του Μάαστριχτ. Όπως σημειώνει η Süddeutsche Zeitung «για πρώτη φορά από τότε που ξέσπασε η κρίση στην ευρωζώνη το συνολικό δημόσιο χρέος έχει πέσει κάτω από το 60% του ΑΕΠ. Όσο για το όριο του 3% για το έλλειμμα, τηρείται με το παραπάνω ούτως ή άλλως, γιατί ο Σολτς δεν θέλει να προχωρήσει σε νέο δανεισμό».

Δεν λείπουν όμως και οι φωνές που μετριάζουν τον ενθουσιασμό. Όπως η εφημερίδα Neue Osnabrücker Zeitung, που επισημαίνει: «Ας σκεφθούμε μόνο το επικείμενο Brexit και τους νέους εμπορικούς πολέμους. Ο υπουργός Οικονομικών Σολτς έχει δίκιο όταν λέει ότι χρειάζεται προσοχή. Θέτει όμως τις σωστές προτεραιότητες η ομοσπονδιακή κυβέρνηση; Όχι, είναι η απάντηση. Σε σύγκριση με άλλες χώρες η Γερμανία εξακολουθεί να υστερεί στις δαπάνες για την παιδεία. Διαχρονικά προβλήματα αποτελούν επίσης οι ασυντήρητες υποδομές και η χαμηλή εξάπλωση του (γρήγορου) ίντερνετ. Αυτές οι προκλήσεις δεν έχουν ακόμη αντιμετωπιστεί, αν και η Γερμανία βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης για δέκατη συνεχή χρονιά».

Γιάννης Παπαδημητρίου