Σε αχαρτογράφητα νερά: Η Κομισιόν απέρριψε τον ιταλικό προϋπολογισμό, η Ρώμη δεν κάνει πίσω

Σε μια διελκυστίνδα με απρόβλεπτο αποτέλεσμα εισήλθαν Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Ιταλία. Η Κομισιόν σε μια πρωτοφανή κίνηση απέρριψε την Τρίτη τον προϋπολογισμό της Ιταλίας, καθώς δεν πείστηκε από τις εξηγήσεις και τα επιχειρήματα της κυβέρνησης Κόντε, και ζήτησε την αναθεώρηση των στοιχείων εντός τριών εβδομάδων προκειμένου να υπάρξει συμμόρφωση με τις συστάσεις. Ωστόσο, η Ρώμη έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι δεν προτίθεται να αλλάξει τον προϋπολογισμό της, κάτι που αναμένεται να οδηγήσει σε σύγκρουση.

Από την μία, η πλευρά της Κομισιόν καλείται να εφαρμόσει τους κοινούς κανόνες και από την άλλη, η λαϊκίστικη κυβέρνηση της Ιταλίας οχυρώνεται πίσω από το «κοινό αίσθημα» και τις υποσχέσεις στους ψηφοφόρους, εξαπολύοντας μύδρους κατά της «γραφειοκρατίας» των Βρυξελλών. Η κόντρα αφενός θα προκαλέσει αναταράξεις σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση σε οικονομικό επίπεδο, καθώς η Ιταλία είναι η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία στην Ευρώπη, αφετέρου θα σημειωθεί «σεισμική δόνηση» στον πυρήνα της Ένωσης καθαυτής, που ήδη βρίσκεται στο στόχαστρο των λαϊκιστών.

Το εάν ο αγώνας των «επαναστατών» της ΕΕ θα έχει κάποιο αποτέλεσμα και το πώς θα αντιδράσει η ΕΕ θα κριθεί έως το τέλος του χρόνου. Προς το παρόν, η Ρώμη θα δεχθεί τα «πυρά» των αγορών και θα έχει τρεις εβδομάδες έως ότου απαντήσει επισήμως στις Βρυξέλλες. Η Κομισιόν θα ανταπαντήσει μετά από τρεις εβδομάδες, κάτι που φέρνει την όλη υπόθεση πιο κοντά στις αποφάσεις της ΕΚΤ για το QE. Αναλυτές θεωρούν ότι η χρονική στιγμή θα είναι κρίσιμη, καθώς οι ιταλικές τράπεζες είναι ευάλωτες. Αν οι αγορές «χτυπήσουν» την Ιταλία, οι τράπεζες θα αντιμετωπίσουν σοβαρό πρόβλημα. Υπό αυτήν την έννοια, κανείς δεν μπορεί να διαβεβαιώσει εάν η κυβέρνηση Κόντε θα παραμείνει «βράχος» για τον προϋπολογισμό της.

Η ανακοίνωση της Κομισιόν για την Ιταλία

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε, η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι μετά από διαβούλευση με τις ιταλικές αρχές, κατέληξε στην εκτίμηση ότι το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2019 εμφανίζει σοβαρές αποκλίσεις από τις συστάσεις του Συμβουλίου στις 23 Ιουλίου του 2018. Η Κομισιόν σημειώνει επίσης ότι το προσχέδιο δεν συμβαδίζει με τις δεσμεύσεις της Ιταλίας στο πρόγραμμα σταθερότητας που παρουσίασε τον Απρίλιο του 2018.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι το σχέδιο που παρουσίασε η Ιταλία θα οδηγήσει σε μια επιδείνωση του διαρθρωτικού ελλείμματος κατά 0,8% του ΑΕΠ το 2019, έναντι συστάσεων για συρρίκνωση του ελλείμματος κατά 0,6% του ΑΕΠ.

«Τόσο το γεγονός ότι το προσχέδιο του προϋπολογισμού συνεπάγεται μια δημοσιονομική επέκταση κοντά στο 1% του ΑΕΠ, τη στιγμή που το Συμβούλιο έχει συστήσει μια δημοσιονομική προσαρμογή, όσο και το μέγεθος της απόκλισης (ένα κενό της τάξης του 1,4% του ΑΕΠ ή 25 δισ. ευρώ) είναι πρωτοφανή στην ιστορία του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης» επισημαίνει η Κομισιόν.

Στη συνέντευξη τύπου που ακολούθησε τη συνεδρίαση του Κολεγίου των Επιτρόπων ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βλάντις Ντομπρόβσκις ξεκαθάρισε ότι «η μπάλα είναι στο γήπεδο της Ιταλίας.

«Σήμερα, για πρώτη φορά, η Κομισιόν είναι υποχρεωμένη να ζητήσει από μια χώρα της ευρωζώνης να αναθεωρήσει το προσχέδιο του προϋπολογισμού της. Αλλά δεν βλέπουμε κάποια εναλλακτική από το να ζητήσουμε από την ιταλική κυβέρνηση να πράξει ανάλογα. Συμφωνήσαμε να δώσουμε στην Ιταλία ως και τρεις εβδομάδες διορία για να υποβάλλει ένα αναθεωρημένο δημοσιονομικό προσχέδιο για το 2019» επισήμανε ο κ. Ντομπρόβσκις.

Λυπούμαστε για την εξέλιξη, υποστήριξε από την πλευρά του ο Πιέρ Μοσκοβίσι, τονίζοντας ότι είναι πρωτοφανής εξέλιξη και σχολίασε ότι η απάντηση που έστειλε προ ημερών η ιταλική κυβέρνηση δεν απαντούσε σε όσα ζήτησε η Κομισιόν.

Ρώμη: Δεν υπάρχει plan b

Η ιταλική κυβέρνηση μέσω του πρωθυπουργού Μάριο Κόντε προειδοποίησε λίγο πριν ανακοινωθεί η απόφαση ότι δεν υπάρχει plan b. Ο ίδιος επισήμανε ότι ο προϋπολογισμός δεν αλλάζει, αλλά σκοπεύει να κάνει διάλογο με την ΕΕ για να προσπαθήσει να πείσει για την ορθότητα των αποφάσεών του.

«Θα αντιπαρατεθούμε με στοιχεία, με τις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη, με την αξία των μεταρρυθμίσεων που έχουμε προτείνει και θα παρουσιαστούμε σε τρεις εβδομάδες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να συνεχίσουμε αυτόν τον εποικοδομητικό, ειλικρινή και ψύχραιμο διάλογο. Δεν πρόκειται για αυτοσχεδιασμό, είναι ένας προϋπολογισμός που τον μελετήσαμε επί μακρόν και κατά συνέπεια το να πούμε σήμερα ή αύριο το πρωί ότι τον αναθεωρούμε δεν θα είχε νόημα. Ο προϋπολογισμός αυτός εκφράζει την κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής μας» υπογράμμισε ο ιταλός πρωθυπουργός και κατέληξε: «Θα δούμε αν καταφέρουμε να πείσουμε την Κομισιόν για την αξία των επιλογών μας».

Σε σαφώς πιο λαϊκίστικη γραμμή, ο γραμματέας της Λέγκα και υπουργός εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι δήλωσε: «Δεν επιτίθενται σε μια κυβέρνηση, αλλά σε έναν λαό. Είναι πράγματα που εκνευρίζουν ακόμη περισσότερο τους Ιταλούς. Και ύστερα, κάποιοι παραπονιούνται ότι η ΕΕ είναι στο κατώτατο επίπεδο δημοτικότητας στην ιστορία της»…

Παράλληλα, ο πρόεδρος της ιταλικής βουλής και στέλεχος των Πέντε Αστέρων Ρομπέρτο Φίκο τόνισε ότι «θα υπάρξει διαρκής διάλογος της ιταλικής κυβέρνησης με την Κομισιόν, σε μια δυναμική που θα βασίζεται στην προσπάθεια να παρουσιάσει και να εξηγήσει, η Ιταλία τα συμφέροντά της στην Ευρώπη».

Επιπλέον, ο αρχηγός των Πέντε Αστέρων και αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης, Λουίτζι Ντι Μάιο, τόνισε: «Ξέρουμε ότι είμαστε το τελευταίο φράγμα για την προστασία των κοινωνικών δικαιωμάτων των Ιταλών. Και για τον λόγο αυτό δεν θα σας απογοητεύσουμε. Ξέρουμε ότι αν παραδοθούμε, θα γυρίσουν άμεσα οι «ειδήμονες» που τάσσονται υπέρ των τραπεζών και της λιτότητας. Και για τον λόγο αυτό δεν θα παραδοθούμε. Ξέρουμε ότι ακολουθούμε τον σωστό δρόμο. Και για τον λόγο αυτό δεν θα σταματήσουμε».

Σε μια προσπάθεια να συμβιβάσει τις αντίρροπες δυνάμεις, ο πρόεδρος της Ιταλίας Σέρτζιο Ματαρέλα διαμήνυσε στην κυβέρνηση ότι «κανείς δεν μπορεί να εξαιρεθεί από την ανάγκη της δημοσιονομικής ισορροπίας», διότι «το μη βιώσιμο χρέος κινδυνεύει να βαρύνει τα παιδιά και τα εγγόνια μας»…