Οι γόνοι βάζουν τέλος στη βεντέτα

Στους άγραφους κανόνες του τελετουργικού της μανιάτικης βεντέτας περιλαμβανόταν το λεγόμενο «ψυχικό». Μια πράξη με την οποία κάποιος από τους εμπλεκομένους υπερέβαινε το μίσος, το δικό του και της αντίπαλης οικογένειας, και κατόρθωνε να μετατρέψει τους άσπονδους εχθρούς σε εγκάρδιους φίλους, σε «ψυχαδερφούς». Για τους παροικούντες την κεντροδεξιά παράταξη η πρόθεση του Κυριάκου Μητσοτάκη να δώσει το χρίσμα του υποψήφιου περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας στον Ηλία Στεφανόπουλο θα μπορούσε να εκληφθεί ως ένα τέτοιο «ψυχικό». Μια πράξη που θα τερμάτιζε και επισήμως την πιο γνωστή πολιτική βεντέτα στον χώρο της Δεξιάς, εκείνη που ξεκίνησαν ο Κωστής Στεφανόπουλος με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.

ΣΕ ANAMONH THΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ. Σύμφωνα με πληροφορίες – που το κόμμα ούτε αναδεικνύει ούτε και υποβαθμίζει -, ο Ηλίας Στεφανόπουλος συναντήθηκε τις προάλλες με τον γαλάζιο πρόεδρο στο γραφείο του τελευταίου στην Πειραιώς. Στο πλαίσιο των πολλών επαφών που ο αρχηγός της ΝΔ κάνει αυτό το χρονικό διάστημα για την κατάρτιση των κομματικών ψηφοδελτίων για όλες τις επικείμενες κάλπες. Κατά τη διάρκεια αυτού του ραντεβού έγινε και η πρόταση στον γιο του πρώην προέδρου της Δημοκρατίας. Εκείνος, λένε οι γνωρίζοντες, την άκουσε θετικά και επιφυλάχθηκε να δώσει την τελική του απάντηση εντός των ημερών. Δεν έχουν διαρρεύσει και πολλά από όσα διημείφθησαν στο τετ α τετ, μιας και τα πρόσωπα που θα εκπροσωπήσουν τη ΝΔ στις περιφερειακές εκλογές είναι ένα πρότζεκτ που «ο Μητσοτάκης χειρίζεται μόνος του», όπως επισημαίνουν από το στενό του περιβάλλον.
Αν κάποιος έπρεπε να στοιχηματίσει για τους λόγους που τον ώθησαν σε μια τέτοια επιλογή, ο νούμερο ένα θα ήταν πως «ο Ηλίας Στεφανόπουλος είναι μια ενωτική και μετριοπαθής προσωπικότητα», όπως αναφέρουν άνθρωποι που γνωρίζουν τον μητσοτακικό τρόπο σκέψης. Υπάρχουν, παρ» όλα αυτά, κι άλλες αιτίες. Οπως, ας πούμε, το βάρος που έχει το επίθετο Στεφανόπουλος στην αχαϊκή πρωτεύουσα. Ή το ιδεολογικό πρόσημο που μπορεί να μπει μπροστά από αυτό.

Η ΡΗΞΗ ΤΟΥ 1985. Η αλήθεια είναι πως η συγκεκριμένη συνάντηση – ή, για να ακριβολογούμε, η συγκεκριμένη μητσοτακική κίνηση – έχει ενδιαφέρον βασικά εφόσον ιδωθεί μέσα από το πρίσμα του παρελθόντος. Μέσα, δηλαδή, από τη σχέση του πατριάρχη των Μητσοτάκηδων και του πατρός Στεφανόπουλου. Η ίδρυση του στεφανοπουλικού κόμματος, της ΔΗΑΝΑ, τον Σεπτέμβριο 1985, ήταν η συνέπεια της πρώτης διάσπασης της ΝΔ εξαιτίας της κόντρας των δύο ανδρών, που είχε ξεκινήσει από το 1984 όταν διεκδίκησαν αμφότεροι τη γαλάζια αρχηγική καρέκλα. Ο Μητσοτάκης εκλέγεται πρόεδρος της ΝΔ, παρά την αντίθετη άποψη του ιδρυτή του κόμματος Κωνσταντίνου Καραμανλή, με τη στήριξη του απερχόμενου τότε προέδρου Ευάγγελου Αβέρωφ, με 70 ψήφους στην ΚΟ. Τον Στεφανόπουλο ψηφίζουν 41 βουλευτές.
Το σημείο χωρίς επιστροφή, ωστόσο, ήταν μια συνεδρίαση της νεοδημοκρατικής Κοινοβουλευτικής Ομάδας στα τέλη Αυγούστου του 1985, την οποία είχε συγκαλέσει ο Μητσοτάκης αποσκοπώντας στην επανεκλογή του στην ηγεσία του κόμματος μετά την ήττα στις εκλογές εκείνης της χρονιάς. Ο Στεφανόπουλος δεν εμφανίστηκε ποτέ. Η ΚΟ με 82 ψήφους επιβεβαίωσε την εμπιστοσύνη της στο πρόσωπο του τότε αρχηγού και ο Στεφανόπουλος μαζί με εννέα ακόμη βουλευτές αποχώρησαν και ίδρυσαν τη ΔΗΑΝΑ.

ΔΥΣΚΟΛΗ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ. Πολιτικά μιλώντας, η σύγκρουσή τους ήταν μια αντιπαράθεση μεταξύ της φιλελεύθερης προσέγγισης στη συντηρητική παράταξη, την οποία πρέσβευε ο Μητσοτάκης, και της καραμανλικής παράδοσης, που εκπροσωπούσε εκείνη την εποχή ο Στεφανόπουλος. Οι πιο μυημένοι, βέβαια, στην παραταξιακή ιστορία αναφέρουν ότι δεν ήταν μόνο ζήτημα διαφορετικών πολιτικών τοποθετήσεων, ήταν και θέμα χαρακτήρων. Ισχυρές προσωπικότητες και οι δύο, μετά τη νίκη του ενός δεν ήταν εύκολη η συνύπαρξή τους κάτω από την ίδια κομματική στέγη. Κάποιοι δε αναφέρουν πως οι σχέσεις τους ήταν ψυχρές – αν όχι εχθρικές – και προτού βρεθούν αντίπαλοι για τα ηνία της ΝΔ.
Και κρίνοντας απ» όσα ο ένας εκ των δύο έλεγε μιλώντας στη Νίτσα Λουλέ, που έγραψε το βιογραφικό βιβλίο «Κωστής Στεφανόπουλος, ένας μοναχικός πρόεδρος», παρέμεινε για πάντα έτσι. «Εδώ και χρόνια δεν ανήκω πουθενά», ανέφερε ο Στεφανόπουλος, «ψήφισα τον Λεωνίδα στην Ευρωβουλή, τη Δαμανάκη όταν ήταν πρόεδρος του Συνασπισμού και φυσικά ΠΑΣΟΚ. Το πρόβλημα είναι τι θα ψηφίσουμε τώρα. Δεν είχα καμία σκέψη να φύγω από τη ΝΔ. Ηταν το κόμμα μου. Ο Μητσοτάκης ήταν ξενόφερτος. Τον έφερε ο Καραμανλής, όπως τον Παύλο Βαρδινογιάννη και τον Θανάση Κανελλόπουλο, για να ενισχυθεί το κόμμα και να πάει εκείνος στην προεδρία». Επομένως, στην περίπτωση που ο γιος του Ηλίας πει το «ναι» στη μητσοτακική πρόταση, ίσως το παρελθόν να μην μπορεί πια να βλάψει τη ΝΔ.