Συμφωνία των Πρεσπών τέλος… Τώρα Μακεδονία erga omnes

Φωτιά στο πολιτικό σκηνικό της χώρας βάζει η υπόθεση του δημοψηφίσματος για τη συμφωνία των Πρεσπών. Οι συνεχείς αναφορές των πολιτικών παραγόντων της χώρας, αλλά και ξένων ηγετών σε ονομασία «Μακεδονία», απαλείφοντας επιδεικτικά τον προσδιορισμό «Βόρεια», έχει στριμώξει για τα καλά την κυβέρνηση Τσίπρα.

Επικοινωνιακά τουλάχιστον (αλλά και ουσιαστικά) έχει πληγεί η εικόνα, σε μια χρονική στιγμή που ο πρωθυπουργός ανεβαίνει στη Θεσσαλονίκη και θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα συλλαλητήρια για το όνομα.

Και σε μια περίοδο όπου η όξυνση είναι πρωτοφανής και η οργή συσσωρευμένη, μετά και από την εθνική τραγωδία στο Μάτι. Η χθεσινή ηχηρή παρέμβαση του Ντόναλντ Τραμπ, όπου σε μια μικρή επιστολή προς τον πρόεδρο Ιβανόφ αποκάλεσε έξι φορές τη χώρα «Μακεδονία», είναι ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στο εξωτερικό.

Θα έλεγε κανείς ότι επί της ουσίας τόσο οι Σκοπιανοί όσο και οι ξένοι έχουν «σβήσει» την συμφωνία των Πρεσπών που προβλέπει συγκεκριμένη ονομασία και όρους και έχουν δώσει όνομα «Μακεδονία»… erga omnes στη γειτονική χώρα.

Ακόμη και οι καλοπροαίρετοι, που πίστευαν ότι η συμφωνία Τσίπρα – Ζάεφ και τα πανηγύρια στις Πρέσπες θα μπορούσαν να οικοδομήσουν μια σχέση εμπιστοσύνης και καλής γειτονίας, φαίνεται να μοιάζουν απογοητευμένοι. Ακόμη και όσοι θεωρούσαν εξαιρετική τη συμφωνία ή στην καλύτερη περίπτωση τη μοναδική λύση για να ζήσουν ειρηνικά οι δύο χώρες, τώρα μιλούν για εθνική οπισθοχώρηση διότι κατοχυρώνεται το όνομα «Μακεδονία» χωρίς προσδιορισμούς ή άλλες αναφορές.

Είναι φανερό ότι οι ξένοι ηγέτες στηρίζουν τον Ζόραν Ζάεφ και πιθανότατα να του δώσουν τον «αέρα» που χρειάζεται για να περάσει άνετα το «ναι» στο επικείμενο δημοψήφισμα.

Η επιστολή Τραμπ, το ταξίδι του Γ. Στόλτενμπεργκ αλλά και η επίσκεψη αύριο της Αγ. Μέρκελ, ενισχύουν το διεθνές προφίλ του σκοπιανού πρωθυπουργού. Από την άλλη, του δίνουν ώθηση να συνεχίσει να αποκαλεί τη χώρα του «Μακεδονία» και τη γλώσσα «μακεδονική», παρά τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης.

Χαλαρά
Αλλωστε, οι συχνές αναφορές Ζάεφ και Ντιμιτρόφ στην «Μακεδονία» αντιμετωπίζονται με χαλαρότητα από την Αθήνα ή θεωρούνται πρόσκαιρο γεγονός λόγω του δημοψηφίσματος. Ωστόσο, η πλευρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης εκφράζει φόβους για παγίωση της ονομασίας «Μακεδονία», δηλαδή για ντε φάκτο ακύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών.

Οσο πλησιάζουμε στο δημοψήφισμα η ένταση θα ενισχύεται ενώ αν το «ναι» περάσει και ο Ζάεφ βρει και τους 81 βουλευτές για να κάνει τις συνταγματικές αλλαγές, τότε η μπάλα θα περάσει στο ελληνικό γήπεδο. Εκεί θα πρέπει να τοποθετηθούν ξεκάθαρα όλοι αν αποδέχονται τις Πρέσπες και ακόμη χειρότερα αν αποδέχονται τα τετελεσμένα για την επικράτηση του ονόματος «Μακεδονία», χωρίς καμιά αναφορά στο «Βόρεια».

Και στο εσωτερικό της κυβέρνησης υπάρχουν αντιδράσεις για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Μακεδόνες βουλευτές δεν αισθάνονται καθόλου άνετα, ειδικά βλέποντας ότι ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ έχουν καταρρεύσει δημοσκοπικά στους νομούς της Βόρειας Ελλάδας. Ακόμη κι αν είχαν κάνει την ανάγκη φιλότιμο και αποδέχθηκαν το «Βόρεια Μακεδονία», τώρα δημιουργούνται νέα δεδομένα που δεν ξέρουν πώς θα τα αντιμετωπίσουν.

Σιωπηρή αποδοκιμασία
Και δεν είναι οι αντιδράσεις που μπορεί να κάνουν κάποιοι ακραίοι κύκλοι ή όψιμοι μακεδονομάχοι. Είναι η σιωπηρή αποδοκιμασία της κοινωνίας για μια διαπραγμάτευση που φαίνεται να οδήγησε σε ένα στρεβλό αποτέλεσμα που όσο περνά ο καιρός χειροτερεύει.

Και που ταυτόχρονα παγιώνεται η αντίληψη στις τάξεις του ελληνικού λαού, ότι η λύση στο όνομα ήλθε ως απαίτηση από το εξωτερικό και η κυβέρνηση δεν έκανε απολύτως τίποτε για να ανατρέψει τα αρνητικά στοιχεία.

Θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον πώς θα αντιμετωπίσει η συγκυβέρηση αυτή την εξέλιξη, αν θα υπάρξουν νέα πολιτικά δεδομένα ή αν το Μαξίμου επιλέξει να τρενάρει τις εξελίξεις. Από την άλλη σε δύσκολη θέση θα βρεθεί και ο Κυριάκος Μητσοτάκης αν η παρούσα Βουλή κυρώσει τη συμφωνία και ο ίδιος υποχρεωθεί να την αποδεχθεί.