Το 2018 προμηνύεται χειρότερο από το 2017 για την αμερικανική εξωτερική πολιτική

Θα είναι το 2018 η χρονιά που ο Ντόναλντ Τραμπ θα τα καταφέρει επιτέλους στην εξωτερική πολιτική ή η χρονιά που το τρένο θα εκτροχιαστεί πλήρως, με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες; Ο πρώτος χρόνος του Τραμπ στον Λευκό Οίκο υπήρξε αρκετά κακός, αλλά θα μπορούσε να είχε εξελιχθεί πολύ χειρότερα. Το καίριο ερώτημα για το 2018 είναι αν τα πράγματα θα βελτιωθούν ή θα επιδεινωθούν.

Αυτό αναρωτιέται ο Χαλ Μπραντς, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς στις ΗΠΑ, στο βιβλίο του «American Grand Strategy in the Age of Trump». Στον πρώτο του χρόνο ως πρόεδρος, ο Τραμπ διέβρωσε την αμερικανική ισχύ και επιρροή στον κόσμο. Αυτό το «πέτυχε» υπονομεύοντας συστηματικά τους παραδοσιακούς πυλώνες της αμερικανικής διπλωματίας (πχ σταθερότητα και αξιοπιστία). Παράλληλα, ο συνδυασμός εσωτερικής αποδιοργάνωσης και έλλειψης προσωπικού, η αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά του προέδρου και οι πολύ δημόσιες διαμάχες ανάμεσα στον Τραμπ και τους υπουργούς του έκαναν το 2017 μια από τις δυσκολότερες χρονιές όλων των εποχών.

Το 2018 προμηνύεται ακόμη δυσκολότερο. Αν μη τι άλλο επειδή, με την συνήθειά του να αναβάλλει τα πιο περίπλοκα ζητήματα, ο Τραμπ δημιούργησε μια σειρά από ωρολογιακές βόμβες που μπορεί να σκάσουν φέτος. Σύντομα ο αμερικανός πρόεδρος θα πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει με το Ιράν, με τη NAFTA και κυρίως με τη Βόρεια Κορέα. Το 2018 θα είναι καθοριστικό για το αν η Πιονγιάνγκ θα αποκτήσει τους διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους που απαιτούνται για να πλήξει με πυρηνικά όπλα τις ΗΠΑ. Σε όλα αυτά τα ζητήματα, ο Τραμπ έχει δώσει μαξιμαλιστικές υποσχέσεις που θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να τηρήσει. Το 2018 ίσως χρειαστεί να επιλέξει ανάμεσα στην υποχώρηση ή στην κλιμάκωση της αντιπαράθεσης.

Μέχρι στιγμής έχουν αποφευχθεί τα χειρότερα που πολλοί _ δικαίως _ φοβόντουσαν όταν ο Τραμπ ανέλαβε τα καθήκοντά του. Τα tweets του είναι τουλάχιστον ανεύθυνα αλλά προς το παρόν δεν πυροδότησαν πόλεμο με τη Βόρεια Κορέα. Φλερτάρισε με την ιδέα να άρει τις κυρώσεις προς την Ρωσία και να επαναφέρει τους βασανισμούς στη CIA αλλά τον συγκράτησαν οι αντιδράσεις. Δεν ξεκίνησε καν έναν εμπορικό πόλεμο.

Όπως έγραψε ο Χαλ Μπραντς στο Foreign Policy, οι αισιόδοξοι επικαλούνται λόγους για τους οποίους η κατάσταση θα βελτιωθεί το 2018: ο υπουργός Άμυνας Τζέιμς Μάτις έχει αποδεχτεί βράχος υπευθυνότητας, η εσωτερική ισορροπία δυνάμεων έχει μετατοπιστεί προς τους «ενήλικες» (σε αντιδιαστολή με τον Τραμπ, τον πρώην επικεφαλής στρατηγικής του Λευκού Οίκου Στιβ Μπάνον και άλλους που συγκαταλέγονται στους «εφήβους») και ο προσωπάρχης Τζον Κέλι έβαλε τάξη στην λειτουργία του Λευκού Οίκου.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι αν και υπάρχει κάποιο περιθώριο για αισιοδοξία για το 2018, υπάρχουν επίσης σοβαροί λόγοι που δείχνουν ότι τα πράγματα όχι μόνο δεν θα βελτιωθούν αλλά και ότι θα μπορούσαν να γίνουν πολύ χειρότερα.

Αν και σε ορισμένα ζητήματα μετακινήθηκε ελαφρώς από τις απόψεις του, ο Τραμπ παραμένει πάντα αλλοπρόσαλλος, ασταθής και καταστροφικός. Ένα πρόσφατο παράδειγμα: τον Δεκέμβριο ανάρτησε το «πιο ανεύθυνο tweet στην ιστορία», όπως το χαρακτήρισε το Atlantic, απειλώντας την Βόρεια Κορέα με πυρηνικό πόλεμο _ και συνεχίζοντας την προσπάθειά του να κάνει την Ουάσινγκτον να μοιάζει πιο ριψοκίνδυνη από την Πιονγιάνγκ. Σήμερα έχουμε πλέον εμπεδώσει ότι ο Τραμπ δεν θα εξελιχθεί ποτέ: είναι αυτός που πάντα φαινόταν να είναι.

Τάνια Μποζανίνου

in.gr