Quo vadis: Τα διλήμματα της ελληνικής Αριστεράς σήμερα

Πού είναι η Αριστερά; Το ερώτημα επανέρχεται με κάθε ευκαιρία αν και ενίοτε εξαγριώνει τους φορείς της. Μα η Αριστερά είναι εδώ και επιχειρεί την αποσυριζοποίησή της, ή την οριστική μετωπική της με την κυβέρνηση. Το ερώτημα όμως είναι σωστότερο αν το επαναδιατυπώσουμε ολίγον τι διαφορετικά. Πού είναι όλοι αυτοί οι παλιοί και νέοι παράγοντες της Αριστεράς σήμερα και πώς κινούνται σε σχέση με την κυβέρνηση, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους ξένους; Πώς καταστρώνουν το δικό τους σχέδιο σε ένα φόντο δυσμενές για διεκδικήσεις;

Καταρχάς, το ΚΚΕ ως ηγεμονική και παλαιότερη δύναμη, δεν δέχεται τον όρο «Αριστερά» ενώ εγκαλεί συχνά όσοι τον χειρίζονται νέτα σκέτα. Το ΚΚΕ επιλέγει και στην σημερινή συγκυρία να αναμετρηθεί στο σύνολο των ζητημάτων που ανοίγονται (από πλημμύρες μέχρι συμφωνία για την Βάση της Σούδας) αλλά με μια βασική στόχευση: να συνδέεται το κάθε επιμέρους μέτωπο ή θέμα με μια αντικαπιταλιστική και αντιιμπεριαλιστική λογική. Επί ημερών Δημήτρη Κουτσούμπα φαίνεται πως οριστικοποιείται μια συνολική και μετωπική λογική αλλά με άξονα την Κοινωνική Συμμαχία και βέβαια χωρίς ίχνος πολιτικής σύμπραξης με άλλες πολιτικές δυνάμεις. Ακόμη κι αν το ΚΚΕ ψηφίζει (όπως έκανε) επί μέρους μέτρα σαν τον κοινωνικό μέρισμα, υπογραμμίζει σε όλους τους τόνους πως το κάνει για τα ευάλωτα στρώματα ενώ σφυροκοπεί την κυβέρνηση.

Ο Δημήτρης Κουτσούμπας κατατάσσει σήμερα τον ΣΥΡΙΖΑ στις δυνάμεις της Σοσιαλδημοκρατίας αλλά την ίδια στιγμή δεν υπάρχει καμία πρόθεση για μέτωπο με την υπόλοιπη αντισυριζαϊκή Αριστερά. Με εργαλείο το ΠΑΜΕ, το ΚΚΕ και οι δυνάμεις του θα υπενθυμίσουν προσεχώς ποιος κρατάει τα κλειδιά στο πολύπαθο εργατικό κίνημα. Τώρα πάντως το ΚΚΕ, ετοιμάζεται πυρετωδώς για την μεγάλη του εκδήλωση (26 Νοεμβρίου) στο ΣΕΦ όπου ο ΓΓ της ΚΕ του, θα συνοψίσει πέραν του τόνου που δίνει στα της Οκτωβριανής Επανάστασης με αφορμή τα εκατό χρόνια της, και τον σημερινό οδικό χάρτη του Περισσού. Το τελευταίο βέβαια διάστημα, το ιστορικό κόμμα δίνει επίσης σημασία στις αποκαλύψεις του Ριζοσπάστη για το ποιος έκανε τις συνακροάσεις στο τηλεφωνικό κέντρο της ΚΕ του ΚΚΕ, όπου και “δείχνουν” προς κεντρικό κρατικό κόμβο και μάλιστα αναβαθμισμένο.

Από την άλλη, στην αντιμνημονιακή όχθη η Λαϊκή Ενότητα μοιάζει να μην κερδίζει το παιχνίδι της υψηλής πολιτικής, κερδίζει όμως πόντους στο πεδίο της τακτικής πάλης και των επιμέρους μετώπων. Για παράδειγμα, μια μακρά διεργασία που η ΛΑΕ ενθάρρυνε και αφορά το λεγόμενο κίνημα της Τετάρτης κατά των πλειστηριασμών έβαλε στο κάδρο την εν λόγω πολιτική οργάνωση που η αλήθεια είναι πως πρωτοστατεί μαζί με άλλες ομάδες και κινήσεις. Εδώ, προσθέστε πως η ΛΑΕ κινείται επίσης ακτιβιστικά και πολιτικά ζωηρά και στο κομμάτι του κομμένου ρεύματος νοικοκυριών από την ΔΕΗ και εδώ επίσης κερδίζει έδαφος.

Ο Γραμματέας της ΛΑΕ Παναγιώτης Λαφαζάνης μοιάζει σήμερα να ενοποιεί στο πρόσωπό του τις διαφορετικές αποχρώσεις που συγκροτούν σήμερα την ΛΑΕ, παρότι ο ίδιος είναι επικεφαλής και του Αριστερού Ρεύματος (AΡ), δηλαδή της βασικής συνιστώσας της ΛΑΕ. Βέβαια, όλες οι προσπάθειες για κοινό μέτωπο ή συμπόρευση με άλλες δυνάμεις- στο πεδίο της υψηλής πολιτικής- δεν έχουν ευοδωθεί. Για αυτό όμως δεν ευθύνεται αποκλειστικά η Λαϊκή Ενότητα αλλά και οι άλλες πολιτικές ομάδες. Πάντως ο Λαφαζάνης και οι σύντροφοί του μιλούν πιο επεξεργασμένα για το σχέδιο που έχουν για εθνικό νόμισμα και ρήξη με την Ευρωζώνη. Προς το παρόν συμπορεύονται πάντως μόνον με το Σχέδιο Β του Αλέκου Αλαβάνου. Οι διεργασίες και εδώ θα εξαρτηθούν από τον χρόνο εκλογών και το πώς θα πάει το σχέδιο Τσίπρα για εξιτήριο από το μνημόνιο. Οι εδώ δυνάμεις πάντως προβλέπουν ένταση της φτωχοποίησης και της λιτότητας ενώ καταγράφουν τους πρώην συντρόφους τους του ΣΥΡΙΖΑ στο αντιλαϊκό μνημονιακό μπλοκ. Προσφάτως μάλιστα ΛΑΕ και ΣΥΡΙΖΑ αναμετρήθηκαν στο Δήμο Χαλανδρίου, όπου οι λαφαζαναίοι δημοτικοί σύμβουλοι δεν ψήφισαν τον προϋπολογισμό του υποστηριγμένου (και) από τον ΣΥΡΙΖΑ Δημάρχου Σίμου Ρούσσου.

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ως μετωπικό σχήμα της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, προς το παρόν αναζητά μετωπικές συμπορεύσεις αλλά όχι σε επίπεδο κεντρικών συμφωνιών. Συναντάται στον δρόμο μια σε στιγμές του κινήματος με την ΛΑΕ αλλά δεν υπάρχουν κοινοί πολιτικοί προγραμματικοί βηματισμοί.

Αυτό που έχει ενδιαφέρον τώρα είναι πως το Νέο Αριστερό Ρεύμα (ΝΑΡ), η βασική πολιτική οργάνωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, οδεύει προς το 4ο συνέδριό του, έχει διανείμει τις θέσεις του και απομένει το ερώτημα αν θα αναβαθμιστεί οργανωτικά μετασχηματιζόμενο σε κόμμα του κόσμου της εργασίας ή θα παραμείνει πόλος χειραφέτησης που θα συμβάλει σε ευρύτερα εγχειρήματα, όπως λένε γνώστες του χώρου. Με το ΚΚΕ δεν υπάρχει περίπτωση κοινής δράσης ενώ οι του ΝΑΡ δεν καλοβλέπουν ούτε τα εγχειρήματα των Ζωής Κωνσταντοπούλου (Πλεύση Ελευθερίας) και του Γιάνη Βαρουφάκη (Diem25).

Οι δύο τελευταίοι μοιάζουν να βαδίζουν τον μοναχικό τους δρόμο. Η Ζωή και το κίνημά της Πλεύσης Ελευθερίας, προσφάτως έκαναν ένα άνοιγμα με την τριήμερη συνάντηση εργασίας σε χώρο στην Πειραιώς, με πρόθεση να καταγραφεί ως πόλος ανυπακοής και σε σύνδεση με ξένους παράγοντες όπως ο Μελανσόν. Ο Γιάνης Βαρουφάκης από την άλλη, ενώ κινήθηκε όλο αυτό το διάστημα έξω με την πλούσια ατζέντα και γνωριμίες του και σε αυτό το πλαίσιο ξέραμε πως το κίνημα Diem 25 θα περιοριστεί σε κάθοδο στις επερχόμενες Ευρωεκλογές του 2019. Η τελευταία εξέλιξη θέλει τον πρώην υπουργό Οικονομικών και συγγραφέα να σκέφτεται σοβαρά την κάθοδο και στις εθνικές εκλογές. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και το μπαράζ ομιλιών του σε πόλεις της περιφέρειας (Λάρισα, Ιωάννινα) όπου και σύμφωνα με τους συνεργάτες του, κρίθηκαν ως πετυχημένες. Tο κίνημά του τώρα δημιουργεί τον κατάλογο των υποψηφίων σε Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πολωνία, Γερμανία, Πορτογαλία, Ισπανία και βεβαίως Ελλάδα όπου περί το Φλεβάρη θα κάνει και συνέδριο. Ο Γιάνης κινείται ευρωπαϊκά αλλά με λογική μιας άλλης τροχιάς εντός του ευρώ. Το προσεχές διάστημα οι ζυμώσεις και οι διεργασίες όλων των αριστερών δυνάμεων θα ενταθούν.


Δημήτρης Μανιάτης

in.gr