Γερμανικές εκλογές: O εναλλακτικός δρόμος για επιστροφή στο παρελθόν

Η γερμανική εκλογική περίοδος δεν έλκει τα φώτα της δημοσιότητας όπως συνέβη με τις αντίστοιχες στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ολλανδία και τη Γαλλία όπου θέριεψε ο λαϊκισμός από δημαγωγούς πολιτικούς ηγέτες με βαρύγδουπα συνθήματα και ανορθολογικές προτάσεις. Παρόλα αυτά, το δημαγωγικό ρεύμα στην Γερμανία είναι πιο επικίνδυνο καθώς ο κύριος εκπρόσωπός του, το κόμμα Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) εξαπλώνεται χρησιμοποιώντας ρητορική που εμπεριέχει την ευθεία απενεχοποίηση του ναζισμού.

Στην Γερμανία, κυρίαρχη πολιτική δύναμη είναι η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) με δεύτερο το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD). Τα δυο κόμματα συγκυβερνούν για οκτώ, από τα 12 χρόνια θητείας της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, η οποία ηγείται του κυβερνητικού συνασπισμού.

Το CDU, το κόμμα της κ. Μέρκελ, ιδρύθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με σκοπό την προστασία του χριστιανικού χαρακτήρα του γερμανικού έθνους και της Ευρώπης και διαδραμάτισε πρωτεύοντα ρόλο στον σχηματισμό της μεταπολεμικής Γερμανίας. Ένα από τα ιδρυτικά του μέλη, ο Κόνραντ Αντενάουερ, ήταν ο πρώτος καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας. Πολέμιος των Ναζί και διωκόμενος από το χιτλερικό σύστημα, μετά τον πόλεμο επανέφερε το δυτικό τμήμα της χώρας του στην κανονικότητα δημιουργώντας ένα φιλειρηνικό κράτος με θεμελιώδη ρόλο στην μετέπειτα ευρωπαϊκή ιστορία. Ο Αντενάουερ διατέλεσε καγκελάριος από το 1949 έως το 1963, διακυρήσσοντας ότι η νέα Γερμανία έπρεπε να βασίζεται σε χριστιανικές αρχές ενώ το κράτος δεν έπρεπε ποτέ ξανά να κυριαρχήσει εις βάρος του ατόμου. Στην πράξη αυτό σήμαινε ότι η ατομική ελευθερία, η ιδιωτική ιδιοκτησία και η ιδιωτική πρωτοβουλία έπρεπε να αποτελούν τα θεμελιώδη δομικά στοιχεία της νέας γερμανικής κοινωνίας. Ο Αντενάουερ απέρριψε όλες τις μορφές σοσιαλισμού αλλά το φιλελεύθερο προφίλ του CDU που εγκαινίασε αφορούσε την αγορά καθώς σε κοινωνικά ζητήματα και εκπαίδευση διατηρήθηκε ο χριστιανοκεντρικός-συντηρητικός του χαρακτήρας.

Προερχόμενος από το CDU, ο πρωταγωνιστής της επανένωσης της Γερμανίας Χέλμουτ Κολ διατέλεσε καγκελάριος ως το 1998 πρωτοστατόντας και στην ανέγερση του ευρωπαϊκόυ οικοδόμηματος. Ήταν «η ίδια η ουσία της Ευρώπης» σχολίασε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ μετά το θάνατο του Κολ.

Το 2005, η προστατευομένη του Χέλμουτ Κολ, Άνγκελα Μέρκελ ανέλαβε την καγκελαρία μετά τον Γκέρχαρντ Σρέντερ του SPD, το σοσιαλδημοκράτη καγκελάριο που εφήρμοσε επίπονες, «δεξιές», οικονομικές μεταρρυθμίσεις για να μετατρέψει τη Γερμανία στην σημερινή ισχυρή οικονομία.

Η σταδιακή απομάκρυνση του CDU από τις χριστιανικές-συντηρητικές του ρίζες καθώς και η μικρή απόκλιση των απόψεων της Σοσιαλδημοκρατίας από τις «δεξιές» του CDU δεν ενόχλησαν τόσο τη γερμανική κοινωνία όσο ενόχλησε η απόφαση της κ. Μέρκελ να επιτρέψει, το 2015, την είσοδο στη Γερμανία εκατοντάδων χιλιάδων μουσουλμάνων από τη Μέση Ανατολή, στην πλειοψηφία τους παρανόμων οικονομικών μεταναστών.

Ήταν τότε που πολλοί συντηρητικοί ψηφοφόροι του CDU, αλλά και οπαδοί των άλλων κομμάτων, στράφηκαν στην Εναλλακτική για τη Γερμανία, η οποία είχε ιδρυθεί μόλις δύο χρόνια πριν λόγω της αντίδρασης κάποιων Γερμανών κατά των χωρών του eυρωπαϊκού Νότου, αντίδραση που είχε ρίζες και στην απευθείας χρηματοδοτική βοήθεια που αποφάσισε να παράσχει η κ. Μέρκελ στην Ελλάδα παλαιότερα, το 2010.

Στον πυρήνα του κόμματος υπάρχουν και νεοναζιστικού προσανατολισμού υποψήφιοι όπως ο Αλεξάντερ Γκάουλαντ, ο οποίος δήλωσε ότι οι Γερμανοί θα έπρεπε να είναι «υπερήφανοι» για τα «επιτεύγματα» των στρατιωτών της χώρας στον Α΄ και Β΄ Παγκοσμιο Πολέμο.
Στις ομοσπονδιακές εκλογές του 2013, το AfD έλαβε 4,7% των ψήφων, λίγο κάτω από το απαιτούμενο 5% για την είσοδο στην Ομοσπονδιακή Βουλή.

Τώρα, λίγες ημέρες πριν τις εκλογές του 2017, οι Συντηρητικοί της Α. Μέρκελ έχουν παγιώσει το προβάδισμά τους έναντι των Σοσιαλδημοκρατών του Μάρτιν Σουλτς στις 14 ποσοστιαίες μονάδες, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Forsa, ωστόσο, το AfD έρχεται τέταρτο με 9% πίσω από το 10% της Αριστεράς. Αυτό σημαίνει ότι ενδέχεται να έρθει τρίτο και να γίνει πιθανόν και αξιωματική αντιπολίτευση μετά από συγκυβέρνηση CDU και SPD. Άλλες δημοσκοπήσεις δίνουν 12% στο AfD κάνοντας ακόμα ισχυρότερες τις νεοναζιστικές κραυγές όπως του επικεφαλής του κόμματος στη Θουριγγία Μγέρν Χέκε ο οποίος αποκάλεσε «μνημείο του αίσχους» το Μνημείο του Ολοκαυτώματος στο Βερολίνο ενώ απαιτεί να σταματήσει η Γερμανία τις προσπάθειες εξιλέωσής της από τα βάρη του Β’ΠΠ.

Κώστας Κωτάντζης