Πύργος Προσφορίου, το στολίδι της Ουρανούπολης

Παραθεριστικό κέντρο της Χαλκιδικής, κοντά στα όρια με τη μοναστική πολιτεία του Αγίου Όρους, η Ουρανούπολη έχει όμορφη θέα στο μαγευτικό νησί Αμμουλιανή και τα νησάκια Δρένια, αλλά και έναν εξαίρετο βυζαντινό πύργο, τον πύργο του Προσφορίου.

Ο πύργος, σημείο αναφοράς και στολίδι του οικισμού, ανήκε σε μετοχιακό συγκρότημα της αγιορείτικης μονής Βατοπεδίου, που ήταν γνωστό από τις πηγές ως Προσφόριον. Το κτίσμα, που θεμελιώθηκε πιθανώς στη θέση όπου βρισκόταν παλαιότερη εγκατάσταση, υπήρχε ήδη το 1344 (τότε απαντά πρώτη φορά σε πηγές). Ανακατασκευάστηκε το 19ο αιώνα (τότε οικοδομήθηκε και ο αρσανάς) και αποκαταστάθηκε πρόσφατα.

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή πρόσφυγες από την Προποντίδα εγκαταστάθηκαν στο χώρο του μετοχιακού συγκροτήματος. Τα επόμενα χρόνια χτίστηκαν τα πρώτα σπίτια και άρχισε να οργανώνεται μια κοινότητα με την ονομασία Προσφόριον.

Το 1928 υπήρξε ορόσημο για τον πύργο και τον οικισμό του Προσφορίου. Το έτος αυτό η αυστραλέζα συγγραφέας και δημοσιογράφος Joice Mary Nankivell Loch (1887-1982) και ο σύζυγός της, ο βρετανός δημοσιογράφος, συγγραφέας και βετεράνος της Καλλίπολης Frederick Sydney Loch (1888-1955), έχοντας ταξιδέψει και διαμείνει σε διάφορες χώρες του κόσμου ως μέλη θρησκευτικής-ανθρωπιστικής οργάνωσης, έφθασαν στην Ουρανούπολη και εγκαταστάθηκαν στον πύργο του Προσφορίου.

Το ζεύγος Loch διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη ζωή του οικισμού, καθώς πρόσφερε σημαντική ανθρωπιστική βοήθεια στους κατοίκους του μετά το σεισμό του 1932, αλλά και, το κυριότερο, πολύτιμη τεχνογνωσία στον τομέα των υφαντών.

Τα σχέδια χαλιών με βάση αγιορείτικα μοτίβα (κώδικες των μονών κ.λπ.) και η τεχνική της βαφής του μαλλιού με φυτικά χρώματα, που αποκάλυψαν στους μικρασιάτες πρόσφυγες οι αποβιώσαντες στην Ουρανούπολη Sydney και Joice Loch, κατέστησαν δυνατή την ανάπτυξη μιας αξιόλογης τοπικής βιοτεχνίας.

Αξίζει να προσθέσουμε ότι όσοι επιλέξουν την Ουρανούπολη για τις φετινές διακοπές τους θα έχουν την ευκαιρία αφενός μεν να απολαύσουν τις εκπληκτικές παραλίες στα Δρένια (Γαϊδουρονήσια) και την Αμμουλιανή, αφετέρου δε να πραγματοποιήσουν ημερήσια κρουαζιέρα στη θαλάσσια περιοχή της χερσονήσου του Άθω.