Τα αντιοξειδωτικά ίσως επιταχύνουν την εκδήλωση του καρκίνου

Οι καπνιστές και άλλα άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για εκδήλωση καρκίνου του πνεύμονα, ενδεχομένως να καθιστούν τους εαυτούς τους πιο ευάλωτους στη νόσο όταν παίρνουν συμπληρώματα αντιοξειδωτικών ουσιών, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο Science Translational Medicine.

Όπως υποστηρίζουν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία, τα αντιοξειδωτικά φαίνεται να επιταχύνουν την πρόοδο του καρκίνου βραχυκυκλώνοντας μια από τις βασικές αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος στα κακοήθη κύτταρα.

Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι οι φυσιολογικές δόσεις βιταμίνης Ε και οι μικρότερες δόσεις του αντιοξειδωτικού συμπληρώματος ακετυλκυστεΐνης αύξησαν την ανάπτυξη των όγκων στα ποντίκια με πρώιμο καρκίνο του πνεύμονα.

«Παρατηρήσαμε ότι τα αντιοξειδωτικά προκαλούσαν τριπλάσια αύξηση του αριθμού των όγκων και έκαναν τους όγκους πιο επιθετικούς», εξηγεί ο Δρ Μάρτιν Μπεργκο, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας. «Τα αντιοξειδωτικά προκάλεσαν το θάνατο των τρωκτικών με διπλάσια ταχύτητα, και η σχέση ήταν δοσο-εξαρτώμενη. Αν η δόση ήταν μικρή, οι όγκοι αναπτύσσονταν λίγο. Αν η δόση ήταν μεγάλη, τότε οι όγκοι μεγάλωναν περισσότερο», συμπληρώνει.

Τα αποτελέσματα της μελέτης προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία στους επιστήμονες επειδή η ακετυλκυστεΐνη χρησιμοποιείται για τη βελτίωση της αναπνοής των ασθενών με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Οι περισσότεροι πάσχοντες από ΧΑΠ είναι νυν ή πρώην καπνιστές.

Τα αντιοξειδωτικά υποτίθεται ότι προστατεύουν τον οργανισμό από την ασθένεια, εμποδίζοντας την κυτταρική βλάβη που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες. «Οι ελεύθερες ρίζες μπορούν να καταστρέφουν τα πάντα μέσα στο κύτταρο, ακόμη και το DNA. Και η βλάβη στο DNA του κυττάρου μπορεί να προκαλέσει την εκδήλωση καρκίνου», εξηγεί ο Δρ Μπέργκο.

Αλλά αυτή η προστασία αποτυγχάνει στα άτομα που έχουν ήδη καρκινικά ή προκαρκινικά κύτταρα.

Όταν το σώμα ανιχνεύει βλάβη στο κυτταρικό DNA που μπορεί να οδηγήσει στην εκδήλωση καρκίνου, εκκρίνει την ογκο-κατασταλτική πρωτεΐνη p53.

Στα εργαστηριακά πειράματα που έκαναν οι ερευνητές σε καρκινικά κύτταρα από ποντίκια και ανθρώπους, διαπίστωσαν ότι τα αντιοξειδωτικά κατέστειλαν την έκκριση της πρωτεΐνης p53 αναστέλλοντας την βλάβη στο DNA που γίνεται στα καρκινικά κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες.

«Μειώνοντας τη βλάβη στο DNA, τα αντιοξειδωτικά στην πραγματικότητα βοηθούν τα καρκινικά κύτταρα να αποφύγουν το σύστημα ανίχνευσης του οργανισμού», εξηγεί ο Δρ Περ Λινταλ, καθηγητής Βιοχημείας και Κυτταρικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα άτομα που είναι φορείς μικρών αδιάγνωστων όγκων στους πνεύμονές τους θα πρέπει να αποφεύγουν τη χρήση συμπληρωμάτων αντιοξειδωτικών ουσιών.

Αν μάλιστα κάποιος πάσχει ήδη από καρκίνο του πνεύμονα ή ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου, τότε τα αντιοξειδωτικά μπορεί να συντελέσουν στην περαιτέρω ανάπτυξη των καρκινικών όγκων.

Κι ενώ θα πρέπει πάντα να είμαστε επιφυλακτικοί στην ερμηνεία των πειραματικών ερευνών, δεν είναι η πρώτη φορά που μελέτη δείχνει ότι τα αντιοξειδωτικά κάνουν κακό στους καρκινοπαθείς.

Μελέτες που είχαν γίνει σε ανθρώπους τη δεκαετία του 1980 και του 1990 είχαν δείξει ότι η β-καροτένη, η βιταμίνη Α και η βιταμίνη Ε αυξάνουν ουσιαστικά τη συχνότητα του καρκίνου του πνεύμονα στους καπνιστές.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr