Κοντά στο τέλος της ύφεσης, όχι όμως και της φτώχειας λέει ο Γκ.Χαρδουβελης

Συγκρατημένα αισιόδοξος ότι η χώρα πλησιάζει στο τέλος της μακροχρόνιας περιόδου ύφεσης εμφανίστηκε ο καθηγητής Γκ.Χαρδούβελης, σπεύδοντας όμως να εξηγήσει ότι αυτό «φυσικά δεν σημαίνει και το τέλος της δυσπραγίας και της φτώχειας. Σημαίνει απλώς ότι η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης σταματά».

Περιγράφοντας τις συνθήκες που επικρατούν στην οικονομία και στην κοινωνία, εκτίμησε ότι ο κίνδυνος αποσταθεροποίησης δεν είναι αμελητέος. Στις προτεραιότητες, ενέταξε τη σταθεροποίηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, να μην υπάρξουν νέα μέτρα και μεγάλες μειώσεις, και τη συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

«Σήμερα υπάρχουν ενδείξεις ότι πλησιάζουμε το τέλος της ύφεσης: Το οικονομικό κλίμα έχει βελτιωθεί σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, το τραπεζικό σύστημα σταθεροποιήθηκε μετά την ανακεφαλαίωση του, οι τραπεζικές καταθέσεις είχαν μικρή αύξηση σε σχέση με πέρυσι, ο προϋπολογισμός της κυβέρνησης δεν ξεφεύγει από τους μηνιαίους στόχους, οι εισπράξεις του τουρισμού ξεπέρασαν τις προσδοκίες το εφετινό καλοκαίρι, και σε πολλούς κλάδους η πτώση στις πωλήσεις ήταν τόσο μεγάλη που με δυσκολία μπορεί να υπάρξει περαιτέρω πτώση» τόνισε ο καθηγητής στο Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς και Οικονομικός Σύμβουλος του Ομίλου Eurobank Γκίκας Χαρδούβελης, μιλώντας σε εκδήλωση του ΚΕΠΕ.

Έσπευσε όμως να διευκρινίσει: «Φυσικά, το τέλος της ύφεσης δεν σημαίνει και το τέλος της δυσπραγίας και της φτώχειας. Σημαίνει απλώς ότι η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης σταματάει. Η ανεργία θα εξακολουθεί να είναι μεγάλη, οι μισθοί και οι συντάξεις πενιχρές, το καθημερινό άγχος της επιβίωσης έντονο και οι νέοι μας θα προσπαθούν να βρουν διέξοδο στο εξωτερικό. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ο κίνδυνος για αποσταθεροποίηση δεν είναι αμελητέος».

Οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν

Επισημαίνοντας ότι τα ρίσκα που η χώρα έχει να αντιμετωπίσει είναι πολλά, ο κ. Χαρδούβελης τα προσδιόρισε, μεταξύ άλλων, στα ακόλουθα:

• να μην αυξηθεί η ρευστότητα στην αγορά, να συνεχιστεί το κλείσιμο επιχειρήσεων και να προχωρήσουν ρευστοποιήσεις ακίνητης περιουσίας, που θα εντείνουν τον φαύλο κύκλο της ύφεσης και των πτώσεων των τιμών των ακινήτων.

• να αποσταθεροποιηθεί το πολιτικό σύστημα πριν της Ευρωεκλογές του επόμενου Μαΐου, γεγονός που επιδρά αρνητικά στις προσδοκίες και κατά συνέπεια στην κατανάλωση και τις επενδύσεις.

• να μην επιτευχθεί το μικρό πρωτογενές πλεόνασμα το 2013, που υποσχεθήκαμε στους δανειστές μας, ώστε αυτοί με τη σειρά τους να βοηθήσουν στο κλείσιμο του χρηματοδοτικού κενού των επόμενων ετών καθώς και στη μείωση της παρούσας αξίας του δημόσιου χρέους.

Πηγές απρόσμενης εκτροπής από τον στόχο αυτό είναι πολλές, από την αδυναμία των νοικοκυραίων να πληρώσουν τρία έτη φόρων για την ακίνητη περιουσία, μέχρι την πτώση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων ή την αδυναμία ελέγχου των δαπανών στα νοσοκομεία.

Ωστόσο, ο κ. Χαρδούβελης εκτιμά ότι ο κίνδυνος αυτός είναι μικρός. «Το ρίσκο αυτό είναι μικρό κατά τη γνώμη μου. ‘Άλλωστε, το υπουργείο έχει επίγνωση του ρίσκου και δημιουργεί ένα μαξιλάρι ασφαλείας αρκετά πριν το κλείσιμο του έτους». «Είναι από τα λιγότερα που θα φοβόμουν αυτή την περίοδο» είπε αργότερα σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Ωστόσο ο κ. Χαρδούβελης επισήμανε ότι ένα νέο ρίσκο δημιουργείται από την επιτυχία και όχι την αποτυχία δημιουργίας πρωτογενούς πλεονάσματος το 2013. Το ρίσκο, εξήγησε, προέρχεται από την υπόσχεση για αναδιανομή τμήματος του πρωτογενούς πλεονάσματος που υπερβαίνει τον στόχο.

Η υπόσχεση πιθανόν να μειώνει το πολιτικό ρίσκο, αλλά θα μπορούσε λανθασμένα να εκληφθεί από τους πολίτες ως υπόσχεση γενικότερης χαλάρωσης του προγράμματος, επισήμανε.

Πρέπει, όμως, τόνισε, να γίνει αντιληπτό ότι χωρίς επιμονή στο πρόγραμμα δεν θα υπάρχει σταθεροποίηση και κατά συνέπεια ανάπτυξη και ευημερία που θα μπορούσε να μοιραστεί.

Τα προαναφερθέντα ρίσκα, όση μικρή πιθανότητα και να έχουν, δείχνουν ότι ένα κακό σενάριο εξελίξεων πάντοτε υπάρχει και καραδοκεί, ιδιαίτερα σε μια εποχή που ο κουμπαράς του τίμιου Έλληνα καταρρέει και το βιοτικό του επίπεδο φτάνει στα όρια της αντοχής και της ευπρέπειάς του, είπε ο κ. Χαρδούβελης.

Και αν αφήσουμε ένα κακό σενάριο να ξεκινήσει, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια μη γραμμική επέκταση της κρίσης και σε μια πολύ χειρότερη οικονομική κατάσταση από τη σημερινή. Δεν πρέπει να αδρανούμε, πρόσθεσε.

Ο κ.Χαρδούβελης επισήμανε ότι στην προσπάθεια για φρένο στην ύφεση, είναι σημαντικό να συνεχίζονται παράλληλα και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και να εμπεδώνεται μια νέα δομή της οικονομίας στη συνείδηση του Έλληνα, ώστε τελικά οι μεταρρυθμίσεις να αποδώσουν και οικονομικά. Το αύριο δεν μπορεί να είναι η στασιμότητα. Η διάρθρωση της οικονομίας πρέπει να αλλάξει, επισήμανε.

Πιθανό τρίτο πακέτο στήριξης

«Υπάρχει πιθανότητα να υπάρξει τρίτο πακέτο, υπάρχει όμως και πιθανότητα να βρει η κυβέρνηση άλλους τρόπους για το προφανές χρηματοδοτικό κενό που υπάρχει για την επόμενη τριετία, που είναι περίπου 10-11 δισεκ. ευρώ» ανέφερε ο κ. Χαρδούβελης σε συνέντευξή του Web TV του ΑΠΕ ΜΠΕ.

Ερωτηθείς για τους τρόπους αυτούς κάλυψης του κενού, είπε «για να μην υπάρχουν επιπρόσθετα μέτρα το καλύτερο για τους Ευρωπαίους είναι να βάλουν το χέρι στην τσέπη και να δώσουν τα χρήματα και με μηδενικό επιτόκιο, θα έλεγα. Θα το δούμε όμως. Η κυβέρνηση μπορεί να βρει τρόπους σίγουρα. Ένα είναι ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός…»

Ενδιαφέρον έχει και η απάντησή του σε ό,τι αφορά την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές για την ανεύρεση των κεφαλαίων που της λείπουν.

«Οι αγορές είναι ένα δύσκολο κομμάτι, ας βγει πρώτα η Πορτογαλία δυναμικά και βλέπουμε» είπε ο κ. Χαρδούβελης.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ-ΜΠΕ