Εξοικονόμηση 200 εκατ. ευρώ για το ΕΣΥ από τα χειρουργεία ημέρας

Την εξοικονόμηση έως και 225 εκατομμυρίων ευρώ θα μπορούσε να πετύχει το κράτος, εάν στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) εφαρμοζόταν ο θεσμός του χειρουργείου ημέρας, σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη από τον Τομέα Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ).

Κι ενώ τα σημαντικά οφέλη από τον νέο αυτό θεσμό είναι βέβαια τόσο για τον κρατικό προϋπολογισμό, όσο και για τα ασφαλιστικά ταμεία αλλά κυρίως για τους ίδιους τους ασθενείς, οι ερευνητές της ΕΣΔΥ επισημαίνουν ότι το ελληνικό σύστημα υγείας παρουσιάζει ιδιαίτερη υστέρηση στην ενσωμάτωση του χειρουργείου ημέρας στη στρατηγική αντιμετώπισης αρκετών περιστατικών, με αποτέλεσμα την αύξηση των ημερών νοσηλείας και συνεπώς της δαπάνης των Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων.

Μάλιστα, ερωτηματικά προκαλεί το γεγονός, πως, ενώ η Πολιτεία έχει στη διάθεσή της ένα μέσο εξοικονόμησης πόρων με παράλληλη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, και, ενώ το νομοθετικό πλαίσιο είναι έτοιμο εδώ και ενάμιση χρόνο, το προεδρικό διάταγμα για την εφαρμογή του θεσμού, κωλυσιεργεί ως προς την έκδοσή του ακόμη και σήμερα.

Οικονομία και αποτελεσματικότητα
Πιο αναλυτικά, η μελέτη της ΕΣΔΥ που ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο δείχνει ότι, η ετήσια εξοικονόμηση δαπανών τόσο για τον ΕΟΠΥΥ όσο και για τον κρατικό προϋπολογισμό μπορεί να φθάσει έως και τα 225 εκατομμύρια ευρώ, αφού σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο των ερευνητών, Γιάννη Κυριόπουλο «η μελέτη περιπτώσεων αξιολόγησης του χειρουργείου ημέρας αποδεικνύει ότι η εισαγωγή του θεσμού δύναται να μειώσει το κόστος αυξάνοντας ταυτόχρονα την αποτελεσματικότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών όπως και την ικανοποίηση του ασθενούς».

Σύμφωνα με τον καθηγητή Οικονομικών της Υγείας, η διαφορά κόστους μεταξύ ημερήσιας και μη νοσηλείας, σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, δύναται να κυμανθεί μεταξύ 17% και 70% αναλόγως της επέμβασης χωρίς σε αυτό να συνυπολογίζεται το κόστος των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων και το έμμεσο κόστος από την απώλεια παραγωγικότητας.

Δεδομένων των ωφελειών που προκύπτουν από την υιοθέτηση του χειρουργείου ημέρας, αναφέρει ο κ.Κυριόπουλος, το ποσοστό των επεμβάσεων που διαχειρίζονται σε κλινικές ημέρας προς το σύνολο των επεμβάσεων ξεπερνούσε, το 2003, το 40% σε χώρες όπως η Αυστραλία, η Δανία, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ άγγιζε το 88% στον Καναδά.

Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι, η μεγαλύτερη πηγή εξοικονόμησης προκύπτει από την μεταφορά των οφθαλμολογικών επεμβάσεων σε χειρουργείο ημέρας, η οποία υπολογίστηκε περί του 21,2% της συνολικής εξοικονόμησης. Ακολουθούν οι επεμβάσεις του πεπτικού συστήματος (11,8%), των νεοπλασμάτων (9,8%), του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος (9,6%), η διαχείριση περιστατικών εγκυμοσύνης και λοχείας (9,3%), οι επεμβάσεις του ηπατοχολικού και του παγκρέατος (8,2%) και του ΩΡΛ συστήματος (6,7%).

«Το 9% των Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων (ΚΕΝ) δύνανται να διαχειριστούν σε χειρουργείο ημέρας. Το 2011, σε αυτά τα ΚΕΝ αντιστοιχούσε περισσότερο από το 17% του συνόλου των εισαγωγών εκ των οποίων, τουλάχιστον το 65% (262.000 εισαγωγές) θα μπορούσε να είχε μεταφερθεί σε χειρουργεία ημέρας. Δεδομένου ότι το 96% της διακύμανσης της νοσοκομειακής δαπάνης εξηγείται από τις ημέρες νοσηλείας και ότι το οριακό κόστος που επιφέρει κάθε αύξηση της διάρκειας νοσηλείας κατά μια ημέρα εκτιμήθηκε στα 563 ευρώ, καθίσταται σαφές ότι το μέγεθος της εξοικονόμησης που δύναται να προκύψει για τον ΕΟΠΥΥ είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς αγγίζει τις 167.000 ευρώ ημερησίως», επισημαίνει ο Αναστάσιος Σκρουμπέλος, υπεύθυνος συντονισμού της μελέτης.

Συνοπτικά με την εισαγωγή στο ΕΣΥ του θεσμού του χειρουργείου ημέρας:

• Η εξοικονόμηση δαπανών για τον ΕΟΠΥΥ υπερβαίνει τα 93 εκατομμύρια ευρώ ετησίως (στη μέση διάρκεια νοσηλείας των έξι ωρών) και τα 71 εκατομμύρια ευρώ (στη μέση διάρκεια παραμονής του ασθενούς στην δομή, που είναι 12 ώρες).
• Για τον κρατικό προϋπολογισμό η εξοικονόμηση που προκύπτει, συμπεριλαμβάνοντας το κόστος ευκαιρίας των ανθρωπίνων πόρων, οδηγεί σε υπερδιπλάσια ετήσια εξοικονόμηση η οποία εκτιμήθηκε στα 225 εκατομμύρια όταν η μέση διάρκεια νοσηλείας είναι 6 ώρες) και στα 171 εκατομμύρια όταν η νοσηλεία διαρκεί κατά μέσο όρο 12 ώρες.
• Μειώνεται στο ελάχιστο η εμφάνιση ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων λόγω της μη παραμονής των ασθενών στο χώρο του Νοσοκομείου για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Μειώνεται η ανάγκη των Νοσοκομείων για κλίνες, οι οποίες επίσης αποτελούν σημαντικό παράγοντα στην εκτίμηση του κόστους μιας επέμβασης.
• Οι ασθενείς επιστρέφουν άμεσα στην οικία τους και στις καθημερινές τους δραστηριότητες. Από παλαιότερη μελέτη που διεξήχθη στη Μεγάλη Βρετανία, για την ικανοποίηση των ασθενών μετά από ημερήσια επέμβαση καταρράκτη, προέκυψε ότι το 87% των ερωτηθέντων θα επέλεγε ξανά το χειρουργείο ημέρας για την ίδια επέμβαση. Άλλη μελέτη που έγινε σε γονείς έδειξε ότι το 97% των ερωτηθέντων θα επέλεγε ξανά – αν χρειαζόταν και ήταν εφικτό – το χειρουργείο ημέρας για το παιδί του.

Τέλος, οι συντάκτες της μελέτης συμπεραίνουν επίσης ότι η μετατόπιση ασθενών υψηλότερου κινδύνου σε αυτόνομες δομές ημερήσιας νοσηλείας δεν συνεπάγεται την αύξηση των δυσμενών συνεπειών για την υγεία τους, ούτε αυξάνει την πιθανότητα εισαγωγής τους για νοσηλεία.

Υπέρ των χειρουργείων ημέρας ο ΙΣΑ
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της μελέτης, ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ) Γιώργος Πατούλης, τάχθηκε κατά των οριζόντιων περικοπών με λογιστικά κριτήρια και υπέρ της εξοικονόμησης πόρων με επιστημονικά κριτήρια πάντα προς όφελος του ασθενή.

Αναφερόμενος ιδιαίτερα στην καθιέρωση της ημερήσιας νοσηλείας στις οφθαλμολογικές επεμβάσεις είπε ότι έχει πολλά οφέλη, αφενός γιατί ανακουφίζει οικονομικά τα ασφαλιστικά ταμεία και τον ίδιο τον ασθενή, αλλά ταυτόχρονα απλοποιεί τη διαδικασία των οφθαλμολογικών επεμβάσεων, ελαχιστοποιεί το χρονικό διάστημα παραμονής του ασθενή στο Νοσοκομείο και την πιθανότητα εκδήλωσης νοσοκομειακών λοιμώξεων.

«Είναι αδήριτη ανάγκη, όπως συμβαίνει σε όλη την Ευρώπη, να συμβεί το ίδιο και στην Ελλάδα: η Πολιτεία να προβεί στις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις, που θα επιτρέπουν τα ημερήσια χειρουργεία σε Μονάδες ημερήσιας νοσηλείας με προδιαγραφές, όπως κάποια κέντρα οφθαλμολογικών επεμβάσεων, προκειμένου να αξιοποιηθούν στο μέγιστο τα οφέλη της ημερήσιας νοσηλείας», επισήμανε ο κ. Πατούλης.