Φίλοι και κοινωνικά δίκτυα μεγεθύνουν συγκεκριμένες εγκεφαλικές δομές

Η ύπαρξη ενός μεγάλου κοινωνικού δικτύου και πολλών φίλων οδηγεί σε μεγέθυνση ορισμένων περιοχών του εγκεφάλου, αποδεικνύουν πειράματα που έγιναν σε πειραματόζωα (πιθήκους) από Βρετανούς επιστήμονες, σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Science και το Scientific American.

Αν αυτό ισχύει και για τους ανθρώπους, σημαίνει ότι όσοι είναι πιο κοινωνικοί και διαθέτουν περισσότερους φίλους (ακόμα και στα κοινωνικά δίκτυα όπως το Facebooκ και το Twitter) επεκτείνουν με ανάλογο τρόπο συγκεκριμένες εγκεφαλικές δομές.

Ο ερευνητές του Τμήματος Πειραματικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης με επικεφαλής τον Δρ Τζερόμ Σάλετ, έκαναν πειράματα με 23 πιθήκους, από τους οποίους ο ένας κρατήθηκε σε απομόνωση, ενώ οι υπόλοιποι τοποθετήθηκαν σε ομάδες διαφορετικού μεγέθους (δύο έως επτά ατόμων), επί 15μήνες.

Οι επιστήμονες, χρησιμοποιώντας τεχνικές μαγνητικής απεικόνισης του εγκεφάλου, διαπίστωσαν ότι τα πειραματόζωα που ζούσαν σε μεγαλύτερες κοινωνικές ομάδες, είχαν περισσότερη φαιά ουσία σε συγκεκριμένες εγκεφαλικές περιοχές, που αφορούν την επεξεργασία των κοινωνικών πληροφοριών, όπως π.χ. αυτές που εμπλέκονται στην αναγνώριση προσώπων, στην κατανόηση των χειρονομιών και των κραυγών των άλλων κ.α. Όσο προστίθεντο στο κλουβί περισσότεροι πίθηκοι, τόσο αύξανε ο όγκος του εγκεφάλου όλων (αύξηση της μάζας της φαιάς ουσίας σε ποσοστό περίπου 5% για κάθε έξτρα «συγκάτοικο»).

Επίσης οι ερευνητές βρήκαν ότι τα ζώα με την περισσότερη φαιά ουσία στον προμετωπιαίο φλοιό τους, όπου μεταξύ άλλων βρίσκεται η περιοχή του εγκεφάλου από την οποία εξαρτάται η κατανόηση των άλλων, αναλάμβαναν πιο κυριαρχικό ρόλο.

Η θέση ενός ζώου στην ιεραρχία εξαρτάται από τις κοινωνικές επαφές του, δηλαδή από τη δυνατότητά του να κάνει φίλους και να συνάπτει συμμαχίες, έτσι ώστε να έχει προνομιακή πρόσβαση στους διαθέσιμους πόρους, ιδίως στην τροφή.

Μία προηγούμενη μελέτη, που είχε δημοσιευτεί στο περιοδικό Proceedings of the Royal Society B», είχε συσχετίσει τον αριθμό των online φίλων με το μέγεθος ορισμένων περιοχών του εγκεφάλου.

Οι νέες πρόσφατες μελέτες, μεταξύ άλλων, επιβεβαιώνουν την πλαστικότητα του εγκεφάλου στα θηλαστικά, δηλαδή την ικανότητα μεταβολής του με το πέρασμα του χρόνου, είτε μεγαλώνοντας, είτε μικραίνοντας. Έως τώρα εθεωρείτο σίγουρο ότι κάτι τέτοιο συνέβαινε με την εκμάθηση νέων φυσικών και πρακτικών ικανοτήτων, αλλά τώρα αποδεικνύεται ότι μπορεί να συμβεί ακόμα και με τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, κάτι που, με τη σειρά του, επηρεάζει τη θέση του ατόμου στην κοινωνική ιεραρχία και το «status» του μεταξύ των άλλων μελών του είδους του.

Σύμφωνα με τον Δρ Σάλετ, η νέα μελέτη δείχνει πως «τα νευρωνικά δίκτυα στον εγκέφαλο των ανθρώπων, τα οποία επεξεργάζονται τις κοινωνικές πληροφορίες, εξελίχτηκαν με βάση προϋπάρχοντα δίκτυα που έκαναν ανάλογους κοινωνικούς «υπολογισμούς» στους πιθήκους».