Θεραπεία της κατάθλιψης κατά την κύηση για πρόληψη του πρόωρου τοκετού

Λονδίνο: Πολλές χιλιάδες πρόωρες γεννήσεις μπορούν να προληφθούν αν οι γυναίκες με κλινική κατάθλιψη υποβάλλονται σε θεραπεία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, σύμφωνα με βρετανική μελέτη που παρουσιάστηκε στο συνέδριο του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής του Λονδίνου.

Πρόκειται για την πρώτη συστηματική μελέτη της κλινικής κατάθλιψης κατά τη διάρκεια της κύησης που διαπιστώνει ότι η ψυχιατρική διαταραχή της διάθεσης σχετίζεται με την αυξημένη παραγωγή της ορμόνης CRH (corticotropin releasing-hormone) και επίσης με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού, βασική αιτία νεογνικής νοσηρότητας και θνησιμότητας.

Η Δρ Βερόνικα Ο’ Κιν του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής της Μ. Βρετανίας συγκρότησε δύο ομάδες γυναικών από τις χιλιάδες γυναίκες που επισκέπτονταν μια προγεννητική κλινική. Μεταξύ των συμμετεχουσών, 28 είχαν διαγνωστεί με σοβαρή κατάθλιψη, ενώ 38 χαρακτηρίστηκαν υγιείς.

Η ερευνήτρια μέτρησε τα επίπεδα διαφορετικών ορμονών στα δείγματα αίματος και σιέλου που είχαν ληφθεί από τις γυναίκες κατά τη διάρκεια του δευτέρου και τρίτου τριμήνου της κύησης. Κατέγραψε επίσης την διάθεσή τους μέσω βασικών ψυχιατρικών τεστ.

Οι καταθλιπτικές γυναίκες είχαν υψηλότερα επίπεδα της CRH στο αίμα συγκριτικά με τις υγιείς γυναίκες. Όταν διενεργήθηκαν πολλαπλά τεστ σιέλου κατά τη διάρκεια της ίδιας ημέρας, η ερευνήτρια παρατήρησε ότι οι καταθλιπτικές γυναίκες είχαν αυξημένα επίπεδα της ορμόνης κορτιζόλης που σχετίζεται με το στρες, κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Η βασικότερη παρατήρηση ήταν, ότι η διάρκεια της κύησης ήταν σημαντικά μικρότερη, κατά μέσο όρο στις καταθλιπτικές γυναίκες. «Η κατάθλιψη είναι μείζονα αιτία πρόωρου (νωρίτερα από 37 εβδομάδες) τοκετού, και η υπερδιέγερση των ορμονών του στρες είναι τουλάχιστον μια εκ των αιτίων», εξηγεί η Δρ Ο’ Κιν.

Οι γυναίκες γενικά οι πιο ευαίσθητες στην κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης διότι «πλημμυρίζονται» από ορμόνες του στρες. Τα επίπεδα της CRH αυξάνονται φυσιολογικά κατά τη διάρκεια της κύησης, παραγόμενη και εκκρινόμενη από τον πλακούντα.

Ζωικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα περίσσεια επίπεδα της μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένο «συναισθηματισμό» και υπερβάλλουσα αντίδραση στο στρες, καθώς και κοινωνική απομόνωση και εξαιρετικά υποχωρητική συμπεριφορά.

Τα στοιχεία για τις γυναίκες είναι περιορισμένα, αλλά απ αυτά που είναι μέχρι σήμερα διαθέσιμα διαπιστώνεται ότι τα επίπεδα της κορτιζόλης κορυφωθούν πολύ σύντομα, τότε τα νεογνά γεννιούνται μικρά και πιθανόν με μικρότερο εγκέφαλο αναλογικά με το σώμα τους.

Από την παρούσα μελέτη προέκυψε επίσης ότι τα νεογνά που γεννήθηκαν από μητέρες με κατάθλιψη είχαν χαμηλότερες αντιδράσεις κορτιζόλης σιέλου σε ηλικία οκτώ εβδομάδων, συγκριτικά με τα βρέφη των μη καταθλιπτικών γυναικών. Αυτό κάνει τα βρέφη να έχουν αμβλύτερη αντίδραση στο στρες, και ίσως σημαίνει ότι είναι λιγότερο ικανά να αντιδράσουν σε στρεσογόνες καταστάσεις.

Πάντως το μητρικό στρες φαίνεται ότι μεταδίδεται και στην επόμενη γενιά, τουλάχιστον όπως προκύπτει από την μελέτη Avon Longitudinal Study of Parents and Children που διενεργείται από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ.

Τα παιδιά των γυναικών που ήταν στρεσαρισμένες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είχαν αφύσικα υψηλά επίπεδα της κορτιζόλης σε ηλικία δέκα ετών.

Οι γυναίκες λοιπόν δεν θα πρέπει να διακόπτουν την αντικαταθλιπτική αγωγή κατά τη διάρκεια της κύησης και οι θεράποντες ιατροί θα πρέπει να εξετάζουν το ενδεχόμενο συνδυασμού διαφόρων θεραπευτικών τακτικών, περιλαμβανομένων και μη φαρμακευτικών μέσων, όπως η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία.

health.in.gr