37

Οι Montoneros δημιουργήθηκαν στην Αργεντινή τη δεκαετία του 1970. Αποτέλεσαν ένα περίεργο μείγμα φοιτητών από Καθολικές οργανώσεις και αριστερών ομάδων που στήριζαν την επιστροφή του ιστορικού ηγέτη της χώρας Χουάν Περόν, ο οποίος τότε ζούσε εξόριστος στην Ισπανία του Φράνκο.

Βασικός στόχος, να χτυπήσουν το δικτατορικό καθεστώς που κυβερνούσε την Αργεντινή. Η δράση τους περιλάμβανε κλοπές τραπεζών, απαγωγές και δολοφονίες πολιτικών, συνδικαλιστών, τραπεζιτών και διπλωματών. Η πλέον γνωστή περίπτωση απαγωγής και δολοφονίας ήταν αυτή του προέδρου Πέδρο Εουχένιο Αραμπούρου, ο οποίος ανέλαβε την εξουσία μετά την ανατροπή του Χουάν Περόν, το 1955.

Ο Περόν επέστρεψε με επεισοδιακό τρόπο στην Αργεντινή το 1973, ωστόσο, οι Montoneros δεν έγιναν δεκτοί με ενθουσιασμό στις τάξεις του κόμματός του. Ο ίδιος ο Περόν τους γύρισε την πλάτη από το μπαλκόνι της Casa Rosada, του προεδρικού μεγάρου της Αργεντινής.

Μετά το θάνατό του, το 1974, οι Montoneros αποφάσισαν να περάσουν στην αντεπίθεση με στόχο την «κοινωνική επανάσταση του αληθινού περονισμού».

Συνέχισαν τις απαγωγές και τις εκτελέσεις επιχειρηματιών και στρατιωτικών, ενώ μεταξύ των θυμάτων τους ήταν και ένας πρώην υπουργός Εξωτερικών της Αργεντινής. Στην ιστορία έμεινε η απαγωγή μελών μιας από τις πλουσιότερες οικογένειες της Αργεντινής, από την οποία έλαβαν 60 εκατ. δολάρια ως λύτρα.

Η στρατιωτική δικτατορία του 1976 υπό τον στρατηγό Βιντέλα έβαλε τέλος στη δράση των Montoneros, αφού μεταξύ των χιλιάδων που εξαφανίστηκαν ήταν και πολλά από τα μέλη τους.

Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ERP Ejercito Revolucionario del Pueblo) αποτέλεσε την ένoπλη πτέρυγα του Επαναστατικού Κόμματος των Εργαζομένων (PRT) και έδρασε τις δεκαετίες του 1960 και 1970, στη διάρκεια πολιτικών και στρατιωτικών κυβερνήσεων. Αρχηγός του, ο Μάριο Ρομπέρτο Σαντούτσο (1936-1976). Από τις πιο γνωστές επιθέσεις του ERP ήταν η απαγωγή του επικεφαλής της πετρελαϊκής Esso Βίκτορ Σάμιουλεσον, για την απελευθέρωση του οποίου εισέπραξαν 12 εκατ. δολάρια.

Μια από τις πλέον αμφιλεγόμενες επιθέσεις του ΕRP ήταν η απαγωγή, το 1974, ενός αξιωματικού των Ένοπλων Δυνάμεων και της 4χρονης κόρης του στην επαρχία Τουκουμάν, στη βορειοδυτική Αργεντινή. Για τη συγκεκριμένη επίθεση υπάρχουν διάφορες μαρτυρίες ακόμα και από στελέχη της οργάνωσης, τα οποία παραδέχονται ότι ήταν μεγάλο λάθος. Το θέμα αυτό προκάλεσε αντιδράσεις και στην κοινή γνώμη.

Μετά την ανατροπή της κυβέρνησης της Ισαμπέλ Περόν από τον Στρατό, το 1976, αρκετά στελέχη του ERP εγκατέλειψαν τη χώρα. Ένα από τα πλέον γνωστά στελέχη της ο Γκοριαράν Μέρλο διέφυγε στη Νικαράγουα των Σαντινίστας. Ήταν ένας από τους εκτελεστές του δικτάτορα της Νικαράγουας, Αναστάσιο Σομόσα. Ο τελευταίος δολοφονήθηκε το 1980 στην πρωτεύουσα της Παραγουάης.

Ο Μέρλο επέστρεψε στην Αργεντινή το 1987. Δύο χρόνια αργότερα συμμετείχε στην αποτυχημένη (αλλά αιματηρή) απόπειρα πραξικοπήματος κατά του προέδρου Κάρλος Μένεμ. Διέφυγε στο Μεξικό, όπου συνελήφθη το 1995. Εκδόθηκε στην Αργεντινή, καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη και τελικά έλαβε χάρη –το 2003- από τον πρόεδρο Εδουάρδο Ντουάλντε. Πέθανε το 2006.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ