Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο: δικαιολογημένη η ανησυχία;

Μόλις πριν λίγες ημέρες άρχισε να διαδίδεται και στη χώρα μας η είδηση για μια επιδημία στις χώρες της Άπω Ανατολής που οφείλεται σε άγνωστο αίτιο και η βαρύτητα αλλά και η εξάπλωσή της είναι τέτοιες που ανάγκασαν την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) να προβεί σε σχετική ανακοίνωση. Το health.in.gr σας ενημερώνει για τα μέχρι στιγμής δεδομένα.

Η λοίμωξη ονομάστηκε Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο (Severe Acute Respiratory Syndrome, SARS), ένα όνομα που αντικατοπτρίζει το βαθμό άγνοιας για το αίτιο που το προκαλεί. Ταυτόχρονα όμως προσδιορίζει και το σύστημα του οργανισμού που προσβάλλεται κατά κύριο λόγο και είναι το αναπνευστικό.

Το SARS πρωτοεμφανίστηκε στην πρωτεύουσα του Βιετνάμ, το Ανόι, στις 26 του περασμένου μήνα. Ένας άνδρας εισήχθη σε νοσοκομείο της πόλης με υψηλό πυρετό, ξηρό βήχα, μυαλγίες και πόνο στο λαιμό. Μέσα στις επόμενες τέσσερις ημέρες ανέπτυξε αναπνευστική δυσχέρεια και σοβαρού βαθμού θρομβοκυτοπενία. Τα συμπτώματα και τα σημεία παρέπεμπαν στο Σύνδρομο Αναπνευστικής Δυσχέρειας των Ενηλίκων (Adult Respiratory Distress Syndrome, ARDS) και η μηχανική υποστήριξη της αναπνοής του κρίθηκε απαραίτητη. Παρ’ όλα τα μέτρα που λήφθηκαν, ο ασθενής απεβίωσε στις 13 Μαρτίου, αφού είχε μεταφερθεί σε νοσοκομείο του Χονγκ-Κονγκ.

Όμως, από τις 5 Μαρτίου κιόλας, επτά επαγγελματίες υγείας που είχαν έρθει σ’ επαφή με το περιστατικό ανέπτυξαν παρόμοια συμπτώματα και μέχρι και τις 15 Μαρτίου ο αριθμός των κρουσμάτων στο Βιετνάμ έφτασε τα 45, εκ των οποίων οι πέντε χρειάζονται υποστήριξη της αναπνευστικής τους λειτουργίας. Οι θάνατοι από το σύνδρομο είναι δύο στη συγκεκριμένη χώρα.

Όσον αφορά σε άλλες χώρες η εικόνα έχει ως εξής: Στον Καναδά έχουν αναφερθεί δύο θάνατοι, ενώ υπάρχουν ανεπιβεβαίωτες αναφορές από τη Γερμανία, την Ινδονησία και τις Φιλιππίνες αλλά και τη Σιγκαπούρη και την Ταϊλάνδη. Χθες ανακοινώθηκε ότι διερευνάται κι ένα περιστατικό στη Βρετανία.

Πως μεταδίδεται;
Ο ακριβής τρόπος μετάδοσης μένει να διευκρινιστεί. Πάντως αρκετά πιθανή είναι η μετάδοση με σταγονίδια όπως και με τα σωματικά υγρά. Το απαραίτητο πρώτο βήμα για την αποσαφήνισή του θα είναι η αναγνώριση του αιτίου που προκαλεί το SARS.

Ποιον μπορεί να προσβάλει;
Κατ’ αρχάς μια τέτοια λοίμωξη μπορεί θεωρητικά να αφορά οποιονδήποτε. Μέχρι στιγμής, όμως, τα αναφερθέντα περιστατικά αφορούν κυρίως επαγγελματίες υγείας οι οποίοι συμμετείχαν στη νοσηλεία ασθενών με το σύνδρομο. Σίγουρα όμως θα πρέπει να προσέχουν περισσότερο όσοι, για κάποιο λόγο είναι ευπαθείς σε λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος. Τέτοιες κατηγορίες είναι:

άτομα κάθε ηλικίας με χρόνια καρδιακά, πνευμονικά και μεταβολικά νοσήματα (του άσθματος και του διαβήτη συμπεριλαμβανομένων)
άτομα κάθε ηλικίας με προβλήματα των νεφρών ή μειωμένη ανοσολογική απόκριση λόγω θεραπείας ή νόσου
κάθε άτομο άνω των 65 χρόνων
άτομα με μακρά παραμονή σε ιδρύματα όπου μια λοίμωξη μπορεί να εξαπλωθεί εύκολα
έγκυοι.

Πως μπορώ να προφυλαχθώ;
Η ΠΟΥ συνιστά ως το πιο σημαντικό προληπτικό μέτρο το καλό πλύσιμο των χεριών. Δεν θα πρέπει όμως να ξεχνάμε και την καλή καθαριότητα των σκευών μαγειρικής και γενικά αντικειμένων που μπορούν να αποτελέσουν φορείς μικροβίων.

Ευνόητη είναι και η αποφυγή συγχρωτισμού με πάσχοντα άτομα, ιδιαίτερα σε κλειστούς και ανεπαρκώς αεριζόμενους χώρους, ως γενικότερο μέτρο προφύλαξης.

Πάντως, σε αρκετές χώρες, οι πάσχοντες από λοιμώξεις του αναπνευστικού που προέρχονται από συγκεκριμένες χώρες τίθενται σε καραντίνα.

Η ΠΟΥ ωστόσο δεν έχει εκδώσει ακόμα καμία «ταξιδιωτική οδηγία» για την αποφυγή συγκεκριμένων προορισμών.

Τι άλλο γνωρίζουμε ως τώρα;
Όποιο κι αν είναι το αίτιο που προκαλεί το σύνδρομο, ο χρόνος επώασής του, δηλαδή αυτός που μεσολαβεί από την προσβολή του ασθενούς μέχρι την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων, είναι δύο με επτά ημέρες. Επίσης, γνωρίζουμε ότι πολλά από τα γνωστά φάρμακα της κατηγορίας των αντι-μικροβιακών και των αντι-ιΐκών είναι αναποτελεσματικά.

Υπάρχει λόγος ανησυχίας στη χώρα μας;
Μετά από σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 17 Μαρτίου, το Κέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων ανακοίνωσε τα εξής:

1. Κανένα κρούσμα άτυπης πνευμονίας δεν έχει αναφερθεί μέχρι σήμερα στην Ελλάδα.

2. Οι υγειονομικές υπηρεσίες της χώρας μας είναι σε πλήρη ετοιμότητα για την επιδημιολογική επιτήρηση και αντιμετώπιση ενδεχόμενης εμφάνισης της νόσου και στην Ελλάδα.

3. Το ΚΕΕΛ βρίσκεται σε διαρκή επαφή και ακολουθεί τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.) για την αντιμετώπιση πιθανού προβλήματος. Γίνονται ήδη συνεννοήσεις με τους αρμόδιους υγειονομικούς φορείς για τον τρόπο χειρισμού τυχόν κρουσμάτων άτυπης πνευμονίας.

4. Το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας ενημερώνει επίσης τις αρμόδιες υγειονομικές υπηρεσίες των σταθμών εισόδου της χώρας προκειμένου να αντιμετωπιστούν τυχόν «ύποπτα» περιστατικά από ταξιδιώτες που καταφθάνουν στη χώρα μας.

5. Με ιατρική προειδοποίηση που εξέδωσε το υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας ενημερώνονται οι ταξιδιώτες από τις χώρες της Νοτιανατολικής Ασίας (Κίνα, Χονγκ-Κονγκ, Ινδονησία, Σιγκαπούρη, Ταϊλάνδη και Βιετνάμ) που έρχονται στη χώρα μας, να συμβουλευτούν ιατρό εφόσον παρουσιάσουν συμπτώματα γρίπης εντός επτά (7) ημερών από την άφιξή τους.

6. Σε περίπτωση που τα συμπτώματα αυτά εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της πτήσης προς τη χώρα μας, οι ταξιδιώτες από τις χώρες αυτές θα πρέπει να το αναφέρουν στις υγειονομικές υπηρεσίες του αεροδρομίου αμέσως μόλις αποβιβαστούν.

Ποιές άλλες ενέργειες έχουν γίνει;

Η ΠΟΥ, στην προσπάθειά της για διερεύνηση των αιτίων του SARS ζήτησε από τις υπηρεσίες υγείας της Κίνας αναλυτικά στοιχεία για μια επιδημία που εκδηλώθηκε τον περασμένο Νοέμβριο στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ και κορυφώθηκε στα μέσα Φεβρουαρίου. Η εικόνα των ασθενών ήταν παρόμοια και υπάρχουν στοιχεία για περίπου 300 ασθενείς.

Παράλληλα, σχηματίζεται ομάδα ειδικών επιστημόνων από διάφορες χώρες υπό την επίβλεψη της ΠΟΥ σε μια προσπάθεια αναγνώρισης του αιτίου που προκαλεί το σύνδρομο.

Όσον αφορά στον απλό πολίτη, καλοί σύμβουλοι είναι η λογική και η ψυχραιμία. Απαραίτητη, επίσης, είναι η ενημέρωση από έγκυρες πηγές. Μέχρι να υπάρξει οποιοδήποτε πραγματικά νέο στοιχείο, αυτό που θα μπορούσε να συστήσει κανείς ως γενικό μέτρο είναι η προσαρμογή του τρόπου ζωής προς το υγιεινότερο. Έτσι βοηθάτε την άμυνα του οργανισμού σας απέναντι σε οποιαδήποτε λοίμωξη. Ας μην ξεχνάμε ότι, πέρα από το θεωρητικό κίνδυνο από μια ασθένεια της οποίας η εστία βρίσκεται πολύ μακριά, υπάρχουν οι απλές καθημερινές λοιμώξεις που, χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή σας, είναι ικανές να σας ταλαιπωρήσουν αρκετά.

health.in.gr