cassini

Ένα ακόμη εντυπωσιακό βίντεο έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Το βίντεο τιτλοφορείται «Ο Χορός του Σέλαος του Κρόνου» και παρουσιάζει το σέλας στον βόρειο πόλο του πλανήτη. Το σέλας στον Κρόνο είναι ιδιαίτερα λαμπερό και πολύ μεγάλου εύρους. Τα χαρακτηριστικά του έχουν οδηγήσει τους επιστήμονες να το χαρακτηρίσουν ως το πιο ιδιαίτερο σέλας στο ηλιακό μας σύστημα.

Είναι μια περίπτωση κοσμικού ταοϊσμού: η αποστολή Cassini της NASA απαθανάτισε τις δραματικές αντιθέσεις στο πρόσωπο του Ιαπετού, ενός δορυφόρου του Κρόνου του οποίου η επιφάνεια μοιάζει με το σύμβολο του Γινγκ και Γιανγκ στην κινεζική φιλοσοφία.

Το διαστημικό σκάφος Cassini εξερευνά από το 2004 τον Κρόνο και τα δεκάδες φεγγάρια του. Μια από τις πιο εντυπωσιακές ανακαλύψεις του ήταν η ύπαρξη λιμνών και θαλασσών υδρογονανθράκων στον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου, τον Τιτάνα. Οι τελευταίες παρατηρήσεις που έκανε το Cassini στον Τιτάνα αποκαλύπτουν ότι οι ποσότητες του υγρού μεθανίου στον Τιτάνα είναι κολοσσιαίες.

Εικόνες και δεδομένα που έστειλε το διαστημικό σκάφος Cassini που εδώ και εννέα χρόνια εξερευνά τον Κρόνο και τα δεκάδες φεγγάρια του κάνουν τους ειδικούς να πιστεύουν ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η δημιουργία ενός ακόμη δορυφόρου.

Μια σπάνια φωτογραφία της Γης όπως φαίνεται από το εξωτερικό ηλιακό μας σύστημα έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Το «πορτραίτο», το οποίο απεικονίζει με εντυπωσιακό τρόπο τον Κρόνο και τα δαχτυλίδια του και, πίσω από αυτά τη Γη και τη Σελήνη, τραβήχτηκε από το διαστημικό σκάφος Cassini, τον περασμένο Ιούλιο.

Χάρη στον ερχομό του καλοκαιριού στο βόρειο ημισφαίριο του Τιτάνα, του μεγαλύτερου δορυφόρου του Κρόνου, η αποστολή Cassini της NASA κατάφερε να απαθανατίσει τις λίμνες παγωμένου φυσικού αερίου που συγκεντρώνονται στο βόρειο πόλο του φεγγαριού.

Το φασματόμετρο της αποστολής Cassini στον Κρόνο ανίχνευσε προπυλένιο στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του Τιτάνα. Το προπυλένιο είναι μια χημική ουσία που χρησιμοποιείται στην κατασκευή πλαστικών αντικειμένων καθημερινής χρήσης όπως τάπερ, προφυλακτήρες αυτοκινήτων κ.α. Η ανακάλυψη είναι σημαντική γιατί αυτή η οργανική ένωση ανιχνεύεται για πρώτη φορά έξω από τη Γη. Επιπλέον η παρουσία του προπυλένιου στον Τιτάνα αποκαλύπτει νέα δεδομένα για αυτόν ενώ παράλληλα φωτίζει ακόμη περισσότερο την (πιθανή) εξέλιξη της Γης.

Δύο περιοχές του μεγαλύτερου δορυφόρου του Κρόνου έχουν αλλάξει τα τελευταία χρόνια, ένδειξη ότι πράγματι φιλοξενούν ηφαίστεια από τα οποία αναβλύζει μεθάνιο, δείχνουν οι παρατηρήσεις της αποστολής Cassini. «Τα αποτελέσματα της μελέτης μας έχουν σημασία όσον αφορά το ενδεχόμενο να φιλοξενεί ζωή ο Τιτάνας», λέει η Ανεζίνα Σολωμονίδου, γεωλόγος του Αστεροσκοπείου του Παρισιού και του Καποδιστρειακού Πανεπιστημίου.

Παρατηρήσεις της αποστολής Cassini σε ένα όρος της Διώνης, ενός από τους δεκάδες δορυφόρους του Κρόνου, μαρτυρούν ότι κάτω από την επιφάνεια του φεγγαριού κρυβόταν κάποτε ένας παγκόσμιος, υπόγειος ωκεανός.

Από τα δεκάδες φεγγάρια του Κρόνου, η Μεθώνη είναι από τα λιγότερο γνωστά και από τα πιο παράξενα. Οι πρώτες κοντινές λήψεις από την αποστολή Cassini της NASA αποκαλύπτουν ένα ωοειδές, λείο αντικείμενο που καλύπτεται από ένα χνούδι παγοκρυστάλλων.

Εννέα χρόνια μετά την άφιξή της στο σύστημα του Κρόνου, η αποστολή Cassini της NASA κατάφερε για πρώτη φορά να ζουμάρει σε έναν τερατώδη κυκλώνα που μαίνεται στο βόρειο πόλο του πλανήτη και καλύπτει μια επιφάνεια σχεδόν 25 φορές μεγαλύτερη από της Ελλάδας.

Ένα είδος βροχής διαττόνων καταγράφηκε για πρώτη φορά μακριά από τη Γη: η αποστολή Cassini φωτογράφισε σύννεφα υλικού που εκτινάχθηκαν από τους δακτύλιους του Κρόνου έπειτα από προσκρούσεις μικρών αντικειμένων. Πρόκειται πιθανότατα για θραύσματα μικρών κομητών ή αστεροειδών που παγιδεύτηκαν στο βαρυτικό πεδίο του πλανήτη.

Ένας μακρινός κόσμος λουσμένος στο φως του μακρινού Ήλιου, η Αφροδίτη μόλις που διακρίνεται σε εικόνες που μετέδωσε η αποστολή Cassini από το σύστημα του Κρόνου. O δεύτερος πιο κοντινός στον Ήλιο πλανήτης είναι ίσως ο πιο αφιλόξενος κόσμος του Ηλιακού Συστήματος: η θερμοκρασία υπερβαίνει τους 450 βαθμούς Κελσίου, αρκετή για να λιώσει μολύβι, ενώ τα σύννεφα βρέχουν βιτριόλι.

Θυμίζει τον Ουροβόρο, το μυθικό φίδι που δάγκωσε την ουρά του: Μια γιγάντια, μακρόστενη θύελλα που ξέσπασε στον Κρόνο περικύκλωσε όλο τον πλανήτη και τελικά έσβησε όταν έφτασε την ουρά της, ανακάλυψαν πλανητολόγοι μελετώντας τις εικόνες της αποστολής Cassini, η οποία παρακολούθησε για πρώτη φορά το φαινόμενο από την αρχή μέχρι το τέλος.

Το ραντάρ του διαστημικού σκάφους Cassini της NASA εντόπισε στο μεγαλύτερο φεγγάρι του Κρόνου ένα εξωγήινο αντίστοιχο του ποταμού Νείλου. Το ποτάμι, συνολικού μήκους περίπου 400 χιλιομέτρων, εκβάλλει σε μια μεγάλη αλλά ρηχή θάλασσα, στην οποία καταλήγουν κι άλλα, μικρότερα ποτάμια.

Η αποστολή Cassini της NASA μετέδωσε την πιο εντυπωσιακή ως σήμερα εικόνα της πολικής δίνης που μαίνεται στο βόρειο πόλο του Κρόνου. Οι άνεμοι της περιστρεφόμενη θύελλα πνέουν με ταχύτητα που αγγίζει τα 2.000 χλμ/ώρα.

Οι ερευνητές της αποστολής Cassini της NASA έδωσαν στη δημοσίευσή τους τον ανορθόδοξο τίτλο Pac-Man, η Επιστροφή. Ένας σχηματισμός που μοιάζει με τον ήρωα του θρυλικού βιντεοπαιχνιδιού εντοπίστηκε σε υπέρυθρες εικόνες της Τηθύος, ενός μικρού δορυφόρου του Κρόνου. Το ίδιο σχήμα είχε βρεθεί το 2010 και στον Μίμα, ένα ακόμα φεγγάρι του πλανήτη των δαχτυλιδιών.

Αν μπορούσε κανείς να περπατήσει στο κατεψυγμένο έδαφος του Τιτάνα, του μεγαλύτερου και πιο ενδιαφέροντα δορυφόρου του Κρόνου, θα είχε την αίσθηση ότι πατά σε «μαλακή, υγρή άμμο», εκτιμούν ερευνητές που επανεξέτασαν τα δεδομένα της αποστολής Huygens.

Τα δεδομένα που συγκέντρωσε η αποστολή Cassini κατά τα περάσματά της από τον εξωτικό Τιτάνα προσφέρουν τις ισχυρότερες μέχρι σήμερα ενδείξεις για την ύπαρξη ενός υπόγειου ωκεανού στο μεγαλύτερο φεγγάρι του Κρόνου. Κάτω από την κατεψυγμένη επιφάνεια, το σκάφος κατέγραψε παλίρροιες που προκαλούνται από τη βαρυτική επίδραση του μητρικού πλανήτη.

Η αποστολή Cassini της ΝASA, η οποία μελετά το σύστημα του Κρόνου εδώ και οκτώ χρόνια, ανακάλυψε ακόμα μια λίμνη στον Τιτάνα, το μεγαλύτερο και πιο παράξενο από τα φεγγάρια του πλανήτη. Πλούσια σε υγρό μεθάνιο, είναι η μεγαλύτερη εξωγήινη λίμνη ως σήμερα, με έκταση σημαντικά μεγαλύτερη από της Λέσβου.

Γιγάντια παγάκια φωτογραφήθηκαν από την αποστολή Cassini να βομβαρδίζουν και να διαταράσσουν τον εξωτερικό δακτύλιο F του Κρόνου, δημιουργώντας ουρές από παγωμένα σωματίδια μήκους δεκάδων χιλιομέτρων.

Το σκάφος Cassini έκανε ένα νέο κοντινό πέρασμα από το νότιο πόλο του Εγκέλαδου, του δορυφόρου του Κρόνου και μπόρεσε να μελετήσει από κοντά τους θεαματικούς πίδακες πάγου και υδρατμών που ξεπηδάνε από τους πόλους του δορυφόρου, ενισχύοντας την πεποίθηση των επιστημόνων ότι διαθέτει ένα υπόγειο ωκεανό υγρού νερού.

Η Ρέα, ο δεύτερος μεγαλύτερος δορυφόρος του Κρόνου, αποκαλύπτεται σε υψηλή ανάλυση στις τελευταίες εικόνες που μετέδωσε η αποστολή Cassini της NASA. Περνώντας σε απόσταση 42.000 χιλιομέτρων από τη Ρέα στις 10 Μαρτίου, το σκάφος φωτογράφισε τόσο την πλευρά που κοιτάζει μονίμως τον Κρόνο όσο και την «αθέατη» πλευρά του φεγγαριού.

Η αποστολή Cassini της NASA ανίχνευσε μια αραιή ατμόσφαιρα οξυγόνου γύρω από τη Διώνη, ένα από τα μικρά, κατεψυγμένα φεγγάρια του Κρόνου, αναπτερώνοντας έτσι τις ελπίδες για την ανακάλυψη εξωγήινων μικροοργανισμών.

Νέα δεδομένα από την αποστολή Cassini της NASA, η οποία μελετά το σύστημα του Κρόνου από το 2004, αποκαλύπτουν ότι στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα, του μεγαλύτερου από τους δορυφόρους του πλανήτη, είναι αισθητή η εναλλαγή των εποχών. Οι ερευνητές μπόρεσαν μάλιστα να υπολογίσουν τη διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στη μέρα και τη νύχτα του μυστηριώδους φεγγαριού.