χρέος

Ένα νέο πολυνομοσχέδιο για την εφαρμογή των μέτρων του Μνημονίου 2, τη ριζική αναδιάρθρωση του χρέους πέρα από το PSI και τη δημιουργία ενός δεσμευμένου λογαριασμού στον οποίο θα μεταφέρονται δημόσια έσοδα, θα χρησιμοποιούνται για την πληρωμή τοκοχρεωλυσίων και στη συνέχεια οι πιστωτές θα καταβάλλουν το αντίστοιχο ποσό, είναι οι τρεις προϋποθέσεις που θέτουν οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης, ώστε να εγκρίνουν το νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα.

Καθώς πολλές από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, όπως κυρίως η γερμανική, διαπιστώνουν συσσωρευμένα αδιέξοδα σε ό,τι αφορά την προσπάθεια διάσωσης της ελληνικής οικονομίας και φέρονται να εκτιμούν ότι η στρατηγική των πακέτων στήριξης δεν αποδίδει, στην επιφάνεια αναδύονται τα σενάρια για το περιβόητο «σχέδιο Β», προκειμένου η Ελλάδα να απαλλαχθεί από ένα μεγάλο μέρος του χρέους της, να καταφέρει να σταθεί ξανά στα πόδια της και να εισέλθει σε αναπτυξιακή τροχιά. Αν και επισήμως τα σενάρια για το «σχέδιο Β» διαψεύδονται, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν συζητώνται στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και ότι δεν εξετάζονται όλες οι δυνατές επιλογές, εντός και εκτός ευρώ.

Σκεπτικισμό για το κατά πόσο θα μπορέσει η Ελλάδα να μειώσει το χρέος της και με τα επώδυνα μέτρα του νέου μνημονίου εκφράζουν ανοιχτά πλέον τα στελέχη του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού. Σύμφωνα με πηγή του Reuters, o Β.Σόιπμπλε δήλωσε πως τα νέα μέτρα δεν θα οδηγήσουν στο στόχο μείωσης του χρέους στο 120% του ΑΕΠ μέχρι το 2020 και ότι η Ελλάδα θα επιτύχει περιορισμό του δημόσιου χρέους μόλις στο 136% του ΑΕΠ. Ανεξέλεγκτες οι συνέπειες μιας ελληνικής χρεοκοπίας, δηλώνει από την πλευρά της η Α.Μέρκελ.

Στην προσωρινή υποβάθμιση της Ελλάδας σε καθεστώς «επιλεκτικής χρεοκοπίας» (selective default) θα προχωρήσει πιθανότατα η Standard & Poor's κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής των ομολόγων, ωστόσο μετά την ολοκλήρωσή της η αξιολόγηση θα αναβαθμιστεί, παραμένοντας, όμως, σε χαμηλό επίπεδο. Η S&P εξέφρασε την εκτίμηση ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στο ευρώ, καθώς -όπως είπε- το βασικό σενάριο της δεν προβλέπει διάσπαση της ευρωζώνης. Ταυτόχρονα, όμως, ο Οίκος είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικός σε ό,τι αφορά τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους μετά την ολοκλήρωση του PSI.

Το δημόσιο χρέος της Γαλλίας θα αυξηθεί περισσότερο του αναμενομένου ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, διαμορφούμενο σε 89,1% το 2012 έναντι 88,3% που αναμενόταν έως τώρα, και θα κορυφωθεί στο 89,3% του ΑΕΠ το 2013, σύμφωνα με τις αναθεωρημένες προβλέψεις της γαλλικής κυβέρνησης που δημοσιοποιήθηκαν την Τετάρτη.

Το χρέος της Πορτογαλίας είναι βιώσιμο και η κατάσταση είναι ριζικά διαφορετική από την Ελλάδα, διαβεβαίωσε ο πρωθυπουργός Πέδρο Πάσους Κοέλιου. Όπως εκτίμησε μάλιστα, το «προφίλ» του χρέους της Πορτογαλίας είναι παρόμοιο με αυτό της Ιρλανδίας. «Δεν θα επιτρέψουμε ό,τι συνέβη στην Ελλάδα να συμβεί και εδώ» ξεκαθάρισε.

Τα ευρωπαϊκά κράτη που θα παραβιάζουν τα όρια σε ό,τι αφορά το δημοσιονομικό έλλειμμα και το κρατικό χρέος θα πρέπει να χάνουν τη δημοσιονομική κυριαρχία τους και η ευθύνη για τον προϋπολογισμό δεν θα πρέπει να ανήκει πλέον στα εθνικά κοινοβούλια, αλλά σε ευρωπαϊκό επίπεδο,  όπως τόνισε την Δευτέρα σε ομιλία του το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της γερμανικής κεντρικής τράπεζας Bundesbank, Αντρέας Ντόμπρετ.

Στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2011, σε ό,τι αφορά στη σχέση χρέους προς ΑΕΠ, η Ελλάδα εμφάνιζε το υψηλότερο ποσοστό δημόσιου χρέους στην Ευρωζώνη (159,1%), με την Ιταλία (119,6%) να ακολουθεί και τρίτη την Πορτογαλία με ποσοστό 110,1%. Έπεται η Ιρλανδία με ποσοστό 104,9% ενώ στον αντίποδα βρίσκεται η Εσθονία με 6,1% και το Λουξεμβούργο με 18,5%, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Eurostat που δόθηκαν την Δευτέρα στη δημοσιότητα.

Τα hedge funds που προσπαθούν να βγάλουν μεγάλα κέρδη από την αναδιάρθρωση του ελληνικού κρατικού χρέους ίσως υποτιμούν τη βούληση των Ευρωπαίων ηγετών να επιβάλουν ζημίες σε αυτά, ενώ παράλληλα δεν φαίνεται να έχουν πολλές ελπίδες στην περίπτωση που αποφασίσουν να προχωρούν σε δικαστικές προσφυγές ενάντια στην πολύ πιθανή εισαγωγή και ενεργοποίηση των ρητρών συλλογικής δράσης, όπως επισημαίνουν στελέχη επενδυτικών κεφαλαίων, ακόμα και hedge funds, δικηγόροι και αναλυτές της αγοράς.

Μη επαρκή λύση στο πρόβλημα χρέους της Ελλάδας θεωρούν το PSI σχεδόν το 80% των συμμετεχόντων σε έρευνα του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ). Η αβεβαιότητα και οι αρνητικές απαντήσεις των συμμετεχόντων χαρακτηρίζουν το ερώτημα σχετικά με το ‘’κούρεμα’’ κατά 50% των Ελληνικών ομολόγων ως λύση στο πρόβλημα χρέους της χώρας.

O οίκος Standard&Poor's υποβάθμισε τη Δευτέρα την πιστοληπτική ικανότητα του Δήμου Παρισίων και της περιφέρειας Ile-de-France από ΑΑΑ σε ΑΑ+ σε συνέχεια της υποβάθμισης του αξιόχρεου της Γαλλίας πριν από δύο εβδομάδες.

Την όλο και αυξανόμενη αισιοδοξία τους για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη δηλώνουν κορυφαίοι τραπεζίτες στα πάνελ του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, εκτιμώντας επίσης πως η διαδικασία που θα ακολουθηθεί για το ελληνικό χρέος θα είναι συντεταγμένη  και «μεμονωμένη» περίπτωση. Τα περισσότερα στελέχη χρηματοπιστωτικών στελεχών θεωρούν πως η ένεση ρευστότητας από την ΕΚΤ ήταν καθοριστική, βλέποντας σημαντικά μειωμένο το ρίσκο για τη συστημική σταθερότητα του τραπεζικού τομέα.

Σε νομικά και τεχνικά ζητήματα επικεντρώθηκε η συνάντηση Λουκά Παπαδήμου και Τσαρλς Νταλάρα για το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων, στην οποία, σύμφωνα με την πλευρά του Διεθνούς Χρηματοοικονομικού Ινστιτούτου (IIF), καταγράφηκε «κάποια πρόοδος». Οι συζητήσεις θα συνεχιστούν την Παρασκευή.

Οι ζημίες των ιδιωτών πιστωτών που κατέχουν ελληνικά κρατικά ομόλογα πρέπει να ξεπεράσουν ακόμα και το 80%, προκειμένου η Ελλάδα να καταφέρει να φέρει σε τροχιά σταθεροποίησης τον προϋπολογισμό της, επισημαίνουν σε σχετική μελέτη τους οι αναλυτές Ινστιτούτου Διεθνούς Οικονομίας (IfW) του Κιέλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Γερμανοί ερευνητές πιστεύουν ότι μία αποτυχία διάσωσης της Ελλάδας δεν θα συμπαρασύρει την Ισπανία ή την Πορτογαλία.

Την εκτίμηση ότι ακόμη και στο 120% του ΑΕΠ το ελληνικό χρέος θα είναι σε υψηλά επίπεδα εξέφρασε ο επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Ολιβιέ Μπλανσάρντ. Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στην Ουάσιγκτον ο Μπλανσάρντ ερωτήθηκε για το ελληνικό πρόγραμμα αλλαγής ομολόγων, ωστόσο αρνήθηκε να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες καθώς οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και αρκέσθηκε να δηλώσει πως το PSI θα πρέπει να διασφαλίσει ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδος θα είναι στο 120% του ΑΕΠ το 2020. Μάλιστα, προσέθεσε πως ακόμη και στα επίπεδα αυτά το χρέος της Ελλάδας θα είναι πολύ υψηλό.

Σκληρές διαπραγματεύσεις είναι σε εξέλιξη με τους ιδιώτες πιστωτές που εκπροσωπεί το IIF για το σχέδιο ανταλλαγής ομολόγων, καθώς υπάρχει διαφορά ακόμα σε ό,τι αφορά το κουπόνι (επιτόκιο) που θα έχουν τα νέα ομόλογα. Στο τραπέζι φαίνεται ότι είναι πλέον και η συμμετοχή της ΕΚΤ, ενώ ανοικτό παραμένει το ενδεχόμενο του υποχεωτικού «κουρέματος» με την αναδρομική εφαρμογή των ρητρών συλλογικής δράσης.

Το όριο τους ενός τρισεκατομμυρίου λιρών ξεπέρασε για πρώτη φορά το χρέος της Βρετανίας ενώ και ως ποσοστό έχει ξεπεράσει το 64% του ΑΕΠ ένα άλμα πέντε μονάδων μέσα σε ένα χρόνο. Σύμφωνα με τα επίσημα δεδομένα, το χρέος του δημοσίου τομέα είναι 1,004 τρισεκατομμύρια λίρες που είναι το υψηλότερο από το 1993 όταν τηρούνται τα στοιχεία.

«Έχουμε πολύ εποικοδομητική συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και είμαστε έτοιμοι να ολοκληρώσουμε την όλη διαδικασία εγκαίρως» για το PSI, δήλωσε την Δευτέρα ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, προσερχόμενος στη συνεδρίαση του Eurogroup. Εντός της εβδομάδας βλέπει τη συμφωνία ο Ευρωπαίος επίτροπος Όλι Ρεν, ενώ η επικεφαλής του ΔΝΤ Κρ.Λαγκάρντ ζητά από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (μεταξύ των οποίων και η ΕΚΤ αλλά και τα κράτη της ευρωζώνης) να καταλήξουν σε μια «βιώσιμη λύση» για την Ελλάδα.

Η Ελλάδα δυσκολεύεται στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, αλλά θα πρέπει να προχωρήσει, διαφορετικά η κατάσταση δεν μπορεί να διευθετηθεί, διαμήνυσε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σε συνέντευξη που παραχώρησε την Κυριακή στο γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ARD. Αναφερόμενος στο PSI, επισήμανε ότι πρέπει να γίνει αυτό που θα καταστήσει βιώσιμο το ελληνικό χρέος το 2020.

«Η Ελλάδα θα πρέπει να αποφύγει να γίνει Αργεντινή. Ένας κατ’ εξακολούθηση αφερέγγυος δανειολήπτης», δηλώνει στo in.gr ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Queen Mary του Λονδίνου Δρ. Ροντρίγκο Ολιβάρες Καμινάλ, προσθέτοντας πως «το PSI plus δεν είναι αρκετό για να οδηγήσει στη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους». 

Με ανοιχτό μέχρι στιγμής το θέμα του προγράμματος ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων (PSI), συνέρχεται τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες το Eurogroup. Το ελληνικό χρέος βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, οι οποίοι θα συζητήσουν επίσης τα θέματα του μόνιμου μηχανισμού διάσωσης ESM που προβλέπεται να συσταθεί τον Ιούλιο, και τη νέα συνθήκη για την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, η οποία αναμένεται να τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2013.

Μπαράζ επαφών θα έχει η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ στο πλαίσιο των προετοιμασιών για τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την 30η Ιανουαρίου, με το θέμα του ελληνικού χρέους στις κορυφαίες θέσεις της ατζέντας. Την Κυριακή, στις 8:00 μ.μ., η κυρία Μέρκελ θα δεχθεί τη γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ και τη Δευτέρα τους προέδρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι. Συναντήσεις θα έχει επίσης με τον πρωθυπουργό του Βελγίου και τον πρωθυπουργό της Ισπανίας.

Αντιμέτωπη με την σκληρή στάση του ΔΝΤ ήρθε το απόγευμα της Παρασκευής η κυβέρνηση, κατά τη συνάντηση του πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου με τους επικεφαλής της τρόικας, καθώς ο Πολ Τόμσεν διατύπωσε την άποψη ότι παρά το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων, το 2020 το ελληνικό δημόσιο χρέος θα φτάνει το 150% του ΑΕΠ, δηλαδή 60 δισ. ευρώ περισσότερο από τον εκτιμώμενο στόχο με βάση το σημερινό ΑΕΠ. Η εξέλιξη αυτή ίσως φέρει νέα εμπλοκή στο PSI. Επίσκεψη της τρόικας στο υπουργείο Εργασίας με καυτά εργασιακά θέματα στην ατζέντα.

«Δεν είναι το χρέος το πραγματικό πρόβλημα της Ελλάδας και της Ευρώπης. Το χρέος είναι μόνο το εργαλείο για την επιβολή ταξικών πολιτικών λιτότητας και την διάλυση του κοινωνικού συμβολαίου και των δημοκρατικών κατακτήσεων» δήλωσε ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ και πρόεδρος του ΣΥΝ Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας σε πολιτική εκδήλωση που διοργάνωσε η γερμανική Αριστερά (Die Linke) στο Βερολίνο.

Ο στόχος για μείωση του ελληνικού χρέους κατά 50% δεν θα πρέπει να κινδυνεύσει από την απαίτηση των ιδιωτών πιστωτών για πολύ υψηλά επιτόκια στα ομόλογα που θα ανταλλαγούν, τόνισε σε δηλώσεις του τη Δευτέρα ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε,  καθώς η γερμανική κυβέρνηση πιέζει ώστε το επιτόκιο να διαμορφωθεί κάτω από 3% και να είναι βιώσιμο το ελληνικό χρέος.