τροφοσυλλέκτες

Η ανακάλυψη γυναικών κυνηγών θαμμένων δίπλα σε άνδρες κυνηγούς στη Νότια Αμερική πριν από 9.000 χρόνια έρχεται να ανατρέψει την καθιερωμένη εικόνα, δείχνοντας ότι οι γυναίκες κυνηγοί δεν ήταν καθόλου ασυνήθιστες

Τα δάση έχουν πολλούς εχθρούς: εργολάβους, οικοπεδοφάγους, απρόσεκτους, πυρομανείς. Όμως οι πρώτες σκόπιμες μεγάλης κλίμακας πυρκαγιές ξεκίνησαν από προϊστορικούς κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες πριν από τουλάχιστον 20.000 χρόνια, και αυτή πιθανότατα είναι η αιτία που σήμερα η Ευρώπη δεν έχει πια πολλά πυκνά δάση. Σύμφωνα με νέα μελέτη οι κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες ήθελαν να δημιουργούν ανοικτούς χώρους πρασίνου για να προσελκύουν θηράματα.

Οι ενδείξεις που είχαν συγκεντρωθεί ως σήμερα έδειχναν ότι οι σημερινοί Ευρωπαίοι κατάγονται από αγρότες που έφτασαν στην ήπειρο πριν από 7.500 χρόνια και διασταυρώθηκαν με κυνηγούς που ζούσαν ήδη εκεί. Κι όμως, νέα μελέτη στο περιοδικό Nature αποκαλύπτει ότι το DNA των σύγχρονων Ευρωπαίων φέρνει ίχνη και ενός τρίτου προγόνου, μιας μυστηριώδους φυλής από τη Βόρεια Ευρασία.

Γενετικό υλικό που απομονώθηκε από μια σειρά σκελετών της Μεσολιθικής και Νεολιθικής εποχής ανατρέπει την κρατούσα θεωρία, σύμφωνα με την οποία οι γεωργοί που έφτασαν από την Ανατολή εκτόπισαν τους κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες που κατοικούσαν μέχρι τότε στην κεντρική Ευρώπη. Η αλήθεια είναι πιο περίπλοκη, και οι δύο διαφορετικοί τρόποι ζωής μάλλον συνυπήρχαν για καιρό.

Πριν από μερικές χιλιάδες χρόνια, το ευρωπαϊκό lifestyle υπέστη μια δραματική αλλαγή: οι κοινωνίες τροφοσυλλεκτών αντικαταστάθηκαν σταδιακά από τις πρώτες αγροτικές κοινότητες. Έρευνα που δημοσιεύεται στο Science διαπιστώνει τώρα ότι οι πρώτοι γεωργοί της Βόρειας Ευρώπης ήταν πιθανώς μετανάστες από τη Μεσόγειο, καθώς παρουσίαζαν γενετικές ομοιότητες με τους σημερινούς πληθυσμούς της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Κύπρου.

Πριν από περίπου 7.500 χρόνια, οι Homo sapiens που κατοικούσαν στην Ευρώπη ήταν πρωτόγονοι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες που δεν μπορούσαν καν να χωνέψουν το φρέσκο γάλα. Λιγότερο από δυόμισι χιλιάδες χρόνια αργότερα, οι πληθυσμοί τους φαίνεται ότι είχαν αντικατασταθεί από τους γεωργούς της Μέσης Ανατολής, που εισέβαλαν στην Ευρώπη με τα κοπάδια τους.