σωματίδιο

Την έντονη αντίδραση του μητροπολίτη Πειραιώς προκάλεσαν τα μέχρι τώρα αποτελέσματα των ερευνών στο CERN, οι επιστήμονες του οποίου ανακοίνωσαν πως με «σχεδόν πλήρη» βεβαιότητα εντόπισαν «κάτι που μοιάζει με το σωματίδιο του Χιγκς» -που, εκτός της αυστηρής επιστημονικής ορολογίας, έχει το ψευδώνυμο «σωματίδιο του Θεού».

Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων του CERN δεν θα βγει από την πρίζα μετά την επιβεβαίωση της ύπαρξης του μποζονίου Χιγκς. Το γιγαντιαίο σύστημα των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ θα συνεχίσει τις συγκρούσεις πρωτονίων αναζητώντας απαντήσεις σε αρκετά ακόμα έσχατα ερωτήματα: Υπάρχουν κρυμμένες διαστάσεις στο Σύμπαν; Ποια είναι η φύση της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης και της ακόμα πιο μυστηριώδους σκοτεινής ενέργειας; Πώς εξαφανίστηκε η αντιύλη;

Όπως όλα δείχνουν, ο Βρετανός φυσικός Πίτερ Χιγκς έκανε την Τετάρτη ένα μεγάλο άλμα προς το βραβείο Νόμπελ. Καθισμένος ανάμεσα στο ακροατήριο στην έδρα του CERN στη Γενεύη, ο θεωρητικός φυσικός άκουσε τους ερευνητές να ανακοινώνουν ότι εντόπισαν ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξη ενός σωματιδίου που είχε προτείνει ο ίδιος πριν από μισό αιώνα. Όπως φαίνεται, ο Στίβεν Χόκινγκ έχασε το στοίχημα.

Πολύς ο λόγος τελευταία για το μποζόνιο του Χιγκς, μια οντότητα αφηρημένη και ακατάληπτη όσο το όνομά της. Ας δούμε λοιπόν τι σόι πράγμα είναι αυτό, ξεκινώντας από τα ειδικά και προχωρώντας στα γενικότερα. Ερώτηση πρώτη: τι είναι μποζόνιο;

Χρειάστηκε να περιμένουμε μισό αιώνα μέχρι να κατασκευαστεί το γιγάντιο μηχάνημα που θα μπορούσε να δώσει απαντήσεις. Την Τετάρτη, όμως, ερευνητές του CERN ανακοίνωσαν πως είναι σχεδόν βέβαιοι ότι εντόπισαν «κάτι που μοιάζει με το Χιγκς», το σωματίδιο που θα επιβεβαίωνε ότι γνωρίζουμε πώς η ύλη αποκτά τη μάζα της.

Ενώ η αγωνία των φυσικών και όχι μόνο κορυφώνεται εν όψει των αναμενόμενων ανακοινώσεων για το μποζόνιο Χιγκς ένα βίντεο που διέρρευσε για λίγο στην ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ερευνών (CERN) εντείνει τις προσδοκίες.

Γερμανοί ερευνητές ανέπτυξαν τη μικρότερη συσκευή που μπορεί να καταγράφει ηχητικά σήματα, μια πειραματική διάταξη που αφουγκράζεται ήχους ένα εκατομμύριο φορές πιο ασθενείς από το κατώφλι της ανθρώπινης ακοής. Εφόσον βελτιωθεί, το «νανοαφτί» θα μπορούσε να καταγράφει τους θορύβους που εκπέμπουν ιοί και μικρόβια.

Για πρώτη φορά μετά την έναρξη της λειτουργίας του το 2009, ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων του CERN επιβεβαίωσε την ύπαρξη ενός υποατομικού σωματιδίου. Πρόκειται για το «μποζόνιο Chi-b 3P», το οποίο προσφέρει νέα στοιχεία για την ισχυρή πυρηνική δύναμη, η οποία συγκρατεί τα πρωτόνια και τα νετρόνια στον πυρήνα του ατόμου.

Σχεδόν ταυτόχρονα, τα δύο κορυφαία ερευνητικά εργαστήρια φυσικής, το CERN στην Ευρώπη και το Fermilab στις ΗΠΑ, ανακοίνωσαν ότι κατέγραψαν σήματα που θα μπορούσαν να προέρχονται από το μποζόνιο του Χιγκς, το σωματίδιο που χρειάζονται οι θεωρητικοί φυσικοί για να εξηγήσουν γιατί η ύλη έχει μάζα.

Εσωτερικό υπόμνημα που διέρρευσε από τα εργαστήρια του CERN κάνει λόγο για πιθανή ανακάλυψη του μποζόνιου του Χιγκς, ενός υποθετικού, φευγαλέου σωματιδίου που θα έλυνε το γρίφο για τη μάζα της ύλης. Οι υπεύθυνοι, πάντως, έσπευσαν να διευκρινίσουν ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα.

To κορυφαίο βρετανικό περιοδικό Nature παρουσιάζει τις εκτιμήσεις του για τις 13 σημαντικότερες εξελίξεις στην επιστήμη τη χρονιά που μόλις άρχισε. Από τη συνταξιοδότηση των διαστημικών λεωφορείων, μέχρι το φάρμακο για την ύπουλη ηπατίτιδα C, το 2011 φαίνεται πολλά υποσχόμενο.

Επιτροπή ειδικών προτείνει στην αμερικανική κυβέρνηση να παρατείνει για τρία χρόνια τη λειτουργία του επιταχυντή Tevatron στο Ίλινοϊ, προκειμένου να συνεχιστεί η αναζήτηση του φευγαλέου σωματιδίου που δίνει στην ύλη τη μάζα της. Οι Αμερικανοί ερευνητές ανταγωνίζονται τους συναδέλφους τους στο ευρωπαϊκό CERN.

Έπειτα από ένα τεράστιο αριθμό συγκρούσεων σωματιδίων που παρατήρησαν οι Αμερικανοί ερευνητές συνεχίζουν μεν να αναζητούν το μποζόνιο του Χιγκς, ανεπίσημα γνωστό και σαν «σωματίδιο του Θεού», αλλά τώρα λένε ότι γνωρίζουν πού να μην ψάξουν.

Οι φυσικοί που εργάζονται στους μεγάλους και ανταγωνιστικούς επιταχυντές σωματιδίων της Ευρώπης (CERN) και των ΗΠΑ (Fermilab Tevatron), ολοένα στενεύουν τη «θηλιά» γύρω από το μυστηριώδες μποζόνιο του Χιγκς, το επονομαζόμενο και «σωματίδιο του Θεού».