σιαγόνες

Τα σαγόνια των μυρμηγκιών του γένους Οδοντομάχος θεωρούνται από τα ταχύτερα κινούμενα εξαρτήματα στο ζωικό βασίλειο, καθώς κλείνουν απότομα με ταχύτητες που φτάνουν τα 230 χιλιόμετρα την ώρα. Νέα μελέτη αποκαλύπτει τώρα ότι τα φονικά σαγόνια δεν χρησιμεύουν μόνο στην επίθεση αλλά και στην άμυνα.

Κανένα ζώο στη φύση δεν έχει τα ορθοδοντικά προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου. Είναι μια ανωμαλία που πρωτοεμφανίστηκε με την εφεύρεση της γεωργίας πριν από περίπου 12.000 χρόνια, επιβεβαιώνει νέα μελέτη. Δεν υπάρχει όμως λόγος απελπισίας: θεωρητικά, ακόμα και οι σημερινοί άνθρωποι μπορούν να αποκτήσουν το αρμονικό χαμόγελο των προϊστορικών κυνηγών-τροφοσυλλεκτών.

Ένα ψάρι με πρόσωπο πολύ... νεότερο από την ηλικία του ανατρέπει τις θεωρίες των ειδικών σχετικά με την εξέλιξη των σπονδυλωτών. Το ηλικίας 419 εκατομμυρίων ετών ψάρι, του οποίου το απολίθωμα βρέθηκε στην Κίνα, διαθέτει σαγόνια τα οποία είναι χαρακτηριστικά των σύγχρονων ψαριών ενώ τα οστά του σώματός του είναι παλαιάς «κοπής» – έχει δηλαδή σκελετό χαρακτηριστικό των πανάρχαιων ειδών που έχουν εξαλειφθεί προ πολλού. Η ανακάλυψη υποδηλώνει ότι, αντίθετα με όσα πίστευαν ως τώρα οι επιστήμονες, το πρόσωπο των σύγχρονων σπονδυλωτών εξελίχθηκε πρώτο – πριν δηλαδή από τα υπόλοιπα σκελετικά χαρακτηριστικά τους.

Οι ανθρώπινες σιαγόνες άρχισαν να ατροφούν όταν ο άνθρωπος άλλαξε διατροφή και άρχισε να καταναλώνει επεξεργασμένες, μαλακές τροφές, ανέφεραν ειδικοί σε συνέδριο για την εξέλιξη της μασέλας. Ως αποτέλεσμα, τα δόντια συχνά δεν χωρούν στις σιαγόνες και εμφανίζουν ουλίτιδα και τερηδόνα. «Ουσιαστικά, δεν χρειαζόμαστε πια δόντια» εκτιμούν οι επιστήμονες.

Τα πρώτα πλάσματα που ανέπτυξαν δόντια ήταν τα κωνόδοντα, μικρά σπονδυλωτά ζώα που δεν διέθεταν καν σιαγόνες. Κι όμως, τα δόντια αυτά αποδεικνύονται τα πιο κοφτερά που εμφανίστηκαν ποτέ -τόσο κοφτερά ώστε επέτρεψαν στα κωνόδοντα να κυριαρχήσουν στον πλανήτη για 300 εκατομμύρια χρόνια.