σέλας

Μια έκρηξη που καταγράφηκε στην επιφάνεια του Ήλιου την περασμένη Τρίτη χαρίζει στους κατοίκους της Βρετανίας ένα σπάνιο υπερθέαμα, με το βόρειο σέλας να κατεβαίνει μέχρι τα νότια της χώρας. Ποιος είναι ο μηχανισμός που ζωγραφίζει τα πολύχρωμα πέπλα.

Ένα ακόμη εντυπωσιακό βίντεο έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Το βίντεο τιτλοφορείται «Ο Χορός του Σέλαος του Κρόνου» και παρουσιάζει το σέλας στον βόρειο πόλο του πλανήτη. Το σέλας στον Κρόνο είναι ιδιαίτερα λαμπερό και πολύ μεγάλου εύρους. Τα χαρακτηριστικά του έχουν οδηγήσει τους επιστήμονες να το χαρακτηρίσουν ως το πιο ιδιαίτερο σέλας στο ηλιακό μας σύστημα.

Αστροφυσικοί σε όλο τον κόσμο βρίσκονται σε αναμονή για ένα φαινόμενο που συμβαίνει κάθε 11 περίπου χρόνια, όταν η δραστηριότητα του Ήλιου κορυφώνεται και το μαγνητικό πεδίο του αναποδογυρίζει, με το βόρειο και το νότιο πόλο να αντιστρέφονται. Η διαδικασία έχει ήδη αρχίσει και η Γη μπορεί να ελπίζει σε ένα θεαματικό βόρειο και νότιο σέλας.

Ο Ήλιος έγινε ξαφνικά πιο φωτεινός, τα καλώδια του τηλέγραφου έπιασαν φωτιά και το σέλας πάνω από τη Ρώμη αρκούσε για να διαβάσει κανείς εφημερίδα μέσα στη νύχτα -ήταν το «επεισόδιο του Κάρινγκτον» το 1859, η ισχυρότερη ηλιακή καταιγίδα που έχει καταγραφεί ποτέ.

Τελικά το θέαμα που προσφέρει το Βόρειο Σέλας δεν περιορίζεται μόνο στο φως αλλά συνοδεύεται και από ήχο, και μάλιστα… ηλεκτρικό. Αυτό αποκαλύπτει νέα μελέτη Φινλανδών επιστημόνων, η οποία έρχεται να επιβεβαιώσει λαϊκούς θρύλους και αφηγήσεις που ως τώρα οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι ανήκουν στη σφαίρα της μυθολογίας.

Λίγες ημέρες μετά τη γεωμαγνητική καταιγίδα που βομβάρδισε με σωματίδια τη γήινη ατμόσφαιρα, το πλήρωμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) απαθανάτισε ένα φαντασμαγορικό βόρειο σέλας πάνω από τον Βόρειο Ειρηνικό και τον Καναδά. Το βίντεο δημιουργήθηκε με την τεχνική timelapse.

Ο ουρανός φωτίστηκε από το βόρειο σέλας ακόμα και στη βόρεια Αγγλία και τη Σκωτία λόγω της ισχυρότερης ηλιακής καταιγίδας που έχει καταγραφεί από το 2005, ανακοίνωσαν Βρετανοί αστρονόμοι. Στον Καναδά, που βρίσκεται σε μεγάλο γεωγραφικό πλάτος και επηρεάζεται περισσότερο από την καταιγίδα σωματιδίων, η διαστημική υπηρεσία προειδοποίησε για ενδεχόμενα προβλήματα στις τηλεπικοινωνίες και την ηλεκτροδότηση.

Μια ασυνήθιστη καταιγίδα που ξέσπασε στον Ήλιο το Σάββατο έφερε το πολύχρωμο Βόρειο Σέλας πολύ πιο νότια από ό,τι συνήθως, μέχρι το γεωγραφικό πλάτος της Ελλάδας. Δυστυχώς, όμως, το θέαμα ήταν ορατό μόνο από τη Βόρειο Αμερική.

Στο πλήρωμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού φαίνεται ότι υπάρχει πάντα ένας λάτρης της φωτογραφίας: μετά την αποχώρηση του Ευρωπαίου αστροναύτη Πάολο Νέσπολι, που μετέδωσε δεκάδες φωτογραφίες της Γης, ένας αστροναύτης της NASA παίρνει τη θέση του πίσω από το φακό και αναρτά στο Διαδίκτυο πρωτοφανείς εικόνες.

Με αφορμή το θερινό ηλιοστάσιο στις 21 Ιουνίου, το Ψηφιακό Πλανητάριο Ευγενίδου στη λεωφόρο Συγγρού θα προσφέρει τρεις δωρεάν προβολές της ταινίας θόλου Βιώνοντας το Σέλας. Χρησιμοποιώντας την τεχνική της χρονοφωτογράφισης, ο Τέρενς Μέρτα απαθανατίζει τις φωτεινές κουρτίνες που τυλίγουν την Αλάσκα και τη Νορβηγία καθώς ο ηλιακός άνεμος αλληλεπιδρά με το γήινο μαγνητικό πεδίο.

Η Καναδική Υπηρεσία Διαστήματος εγκαινίασε ένα διαδικτυακό παρατηρητήριο που μεταδίδει ζωντανά το φαντασμαγορικό βόρειο σέλας στην Αρκτική.  Το θέαμα θα γίνεται όλο και πιο εντυπωσιακό μέχρι το 2013, οπότε η ηλιακή δραστηριότητα θα φτάσει στο απόγειο του 11ετούς κύκλου της.

Βόρειο σέλας σε χαμηλότερα γεωγραφικά ύψη έφερε η πρόσφατη έκρηξη στον Ήλιο, η ισχυρότερη των τελευταίων ετών, δίνοντας σε εκατομμύρια ανθρώπους τη δυνατότητα να δουν το εντυπωσιακό και σπάνιο για τα μέρη πολλών από αυτούς φαινομένου του βορείου σέλαος.

Μια ισχυρή μαγνητική έκρηξη στον ήλιο στέλνει ήδη ένα μεγάλο νέφος ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων προς την κατεύθυνση του πλανήτη μας. Το ηλιακό «τσουνάμι», που αποτελείται από τόνους πλάσματος (ιονισμένων ατόμων) μπορεί να δημιουργήσει θεαματικό σέλας πάνω από τους πόλους της Γης, αλλά και να προκαλέσει προβλήματα στους δορυφόρους και στις τηλεπικοινωνίες.