πυρηνικό

Ομιλία για το Ιράν και το πυρηνικό του πρόγραμμα απηύθυνε την Τρίτη ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Ο Αμερικανός πρόεδρος είπε ότι η χώρα του θα πράξει αυτό που πρέπει για να εμποδίσει το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Τόνισε, επίσης, ότι η βία που ξέσπασε για το «αηδιαστικό» αντι-ισλαμικό βίντεο αποτελεί «επίθεση στα ιδεώδη του ΟΗΕ».

Στα Ηνωμένα Έθνη θα συναντηθούν την επόμενη εβδομάδα με την ύπατη εκπρόσωπο της ΕΕ Κάθριν Άστον οι υπουργοί Εξωτερικών των «Έξι» ((ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία) για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, μετά τη συνάντηση της Άστον με τον ανώτατο Ιρανό διαπραγματευτή Τζαλίλι στην Κωνσταντινούπολη. Οι συνομιλίες με την Τεχεράνη έχουν μπει πρακτικά στον πάγο αλλά θεωρούνται κρίσιμο ζήτημα, καθώς το Ισραήλ δεν έχει αποκλείσει ακόμη και την προσφυγή σε στρατιωτικά μέσα σε περίπτωση που δεν βρεθεί διπλωματική διέξοδος.

Τον ανώτατο Ιρανό διαπραγματευτή για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης θα συναντήσει την Τρίτη στην Κωνσταντινούπολη η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάθριν Άστον. Ο διάλογος για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν με την Τεχεράνη θα συνεχιστεί, ανέφερε η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), παρά την ελλιπή πρόοδο -την στιγμή που κλιμακώνεται η διαμάχη με το Ισραήλ. O επικεφαλής της ΙΑΕΑ δεν έδωσε χρονοδιάγραμμα για πιθανή έναρξη των συνομιλιών.

Δύο άτομα τραυματίστηκαν ελαφρά στα χέρια κατά την απελευθέρωση ατμού στη μονάδα παραγωγής πυρηνικής ενέργειας Φέσενχαιμ στην ανατολική Γαλλία. Το περιστατικό συνέβη όταν νερό σε μια δεξαμενή σε βοηθητικό κτίριο και όχι την κεντρική μονάδα του αντιδραστήρα αντέδρασε με υπεροξείδιο του υδρογόνου (οξυζενέ) απελευθερώνοντας ποσότητα ατμού. Οι πρώτες αναφορές για πυρκαγιά δεν επιβεβαιώνονται ενώ δεν υπήρχε διαρροή ραδιενέργειας.

Η οικονομία του Ισραήλ θα αντιμετώπιζε ζημίες που ξεπερνούσαν σε ύψος το 5% του ΑΕΠ εάν οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας εξαπέλυαν επίθεση στο Ιράν για να πλήξουν το πυρηνικό του πρόγραμμα, σύμφωνα με πρόβλεψη εταιρείας οικονομικών μελετών. Κατά την πρόβλεψη οι άμεσες και περισσότερο οι έμμεσες ζημιές θα επιβαρύνουν την οικονομία για χρόνια.

Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ έχουν διαφορετική αντίληψη για τον επείγοντα χαρακτήρα, αλλά και για τις εν γένει ερμηνείες τους για το ζήτημα του Ιράν, παρά τις συγκλίνουσες πληροφορίες τους για το αμφιλεγόμενο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, υπογράμμισε ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των ΗΠΑ, στρατηγός Μάρτιν Ντέμσεϊ.

Oι πληροφορίες και οι ενδείξεις ότι το Ισραήλ θα επιτεθεί στο Ιράν για να σταματήσει το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, ένα σενάριο που εμφανίζεται πλέον καθημερινά στα ισραηλινά και τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, πολλαπλασιάζονται: μια επίθεση είναι πλέον θέμα εβδομάδων και όχι μηνών (πόσο μάλλον ετών) και για το λόγο αυτό η πολιτική ηγεσία παίρνει τα μέτρα της ακόμα και πιέζοντας το στενότερό της σύμμαχο. Το Ισραήλ φέρεται να έχει θέσει ουσιαστικά τελεσίγραφο στον πρόεδρο Ομπάμα να δηλώσει με σαφήνεια ως τις 25 Σεπτεμβρίου ότι οι ΗΠΑ θα αναλάβουν στρατιωτική δράση κατά του Ιράν.

Η πιθανότητα μιας στρατιωτικής επίθεσης του Ισραήλ εναντίον πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Ιράν βρίσκεται και πάλι στα πρωτοσέλιδα του ισραηλινού Τύπου, μετά τις δηλώσεις του υπουργού Άμυνας της χώρας Εχούντ Μπαράκ ο οποίος χαρακτήρισε το ενδεχόμενο «επείγον». Ο Τύπος αφενός αναφέρει ότι ο στενός πυρήνας της ισραηλινής πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας παραμένει επί της ουσίας αναποφάσιστος για τον χρόνο –πόσο μάλλον για το αν θα γίνει η επίθεση. Από την άλλη πλευρά πρέπει να ζυγιστούν με πολύ προσοχή και οι αντιδράσεις του Ιράν με μία πιθανή επίθεση στις ισραηλινές εγκαταστάσεις όπως τον πυρηνικό σταθμό της Ντιμόνα.

Την επέτειο των 67 χρόνων από την ρίψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα τιμά η Ιαπωνία. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι παραβρέθηκαν στην τελετή μνήμης για τους 140.000 νεκρούς και ακριβώς στις 08:15 τοπική ώρα (02:15 ώρα Ελλάδας), την ώρα που το αμερικανικό βομβαρδιστικό «Ενόλα Γκέι» έριξε την βόμβα ουρανίου, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή. Για πρώτη φορά μετά το ολοκαύτωμα, την τελετή παρακολούθησε και ένα μέλος της οικογένειας Τρούμαν. Η επέτειος, με αφορμή και την απόφαση για επαναλειτουργία των πυρηνικών αντιδραστήρων στη Φουκουσίμα, φέρνει και πάλι στο προσκήνιο τη συζήτηση για την αποπυρηνικοποίηση της Ιαπωνίας.

To αμερικανικό Κογκρέσο ενέκρινε νέες κυρώσεις σε βάρος των ιρανικών τομέων της ενέργειας και της ναυπηγικής βιομηχανίας. Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε κατά συντριπτική πλειοψηφία -με 421 ψήφους υπέρ έναντι 6 κατά- το μέτρο.

Ο επικεφαλής της υπηρεσίας κατασκοπείας της Βρετανίας (MI6) δήλωσε ότι Βρετανοί πράκτορες είχαν καθυστερήσει πριν από τέσσερα χρόνια την απόκτηση πυρηνικών όπλων από το Ιράν, αλλά η χώρα είναι πιθανό να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο μέχρι το 2014, γράφει η εφημερίδα Daily Telegraph. Αν και δεν αναφέρθηκε σε λεπτομέρειες, ανέφερε ότι η MI6 πραγματοποίησε σειρά επιχειρήσεων, προκειμένου να εξασφαλίσει ότι οι κυρώσεις θα εφαρμοστούν.

Ευθύνες στις κρατικές υπηρεσίες, αλλά και στην εταιρεία Tokyo Electric Power επιρρίπτει η ειδική επιτροπή του ιαπωνικού Κοινοβουλίου στην έκθεσή της για το πυρηνικό δυστύχημα της Φουκουσίμα, στις 11 Μαρτίου του 2011. Το πόρισμα της επιτροπής είναι καταπέλτης: «πρόκειται για μία καταστροφή που προκάλεσε ο ανθρώπινος παράγοντας και δεν προκλήθηκε απλώς από τον σεισμό και το τσουνάμι» επισημαίνεται, την στιγμή που η Ιαπωνία θέτει και πάλι σε λειτουργία τους πυρηνικούς της αντιδραστήρες.

Από τους «27» της ΕΕ και χωρίς εξαιρέσεις μπήκε την Κυριακή σε εφαρμογή το εμπάργκο σε εισαγωγή πετρελαιοειδών από το Ιράν, η «κορωνίδα» των διπλωματικών μέτρων των Ευρωπαίων κατά της Τεχεράνης με φόντο το πυρηνικό της πρόγραμμα. Έτοιμη να αντιμετωπίσει την «κακόβουλη», όπως την χαρακτηρίζει, κίνηση των Ευρωπαίων δηλώνει η ιρανική κυβέρνηση, την ικανοποίησή της εκφράζει η Ουάσινγκτον καλώντας την Τεχεράνη σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις με τη διεθνή κοινότητα.

Την ευχή οι χώρες της ΕΕ να «ξανασκεφτούν» το ζήτημα της επιβολής εμπάργκο στις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου, διατύπωσε η Τεχεράνη θεωρώντας ότι η εξέλιξη αυτή θα έχει επιπτώσεις στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ιράν και διεθνούς κοινότητας για το περιβόητο πυρηνικό πρόγραμμα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να ενισχύσει τις κυρώσεις της εναντίον του Ιράν μέσα στους προσεχείς μήνες, αν δεν υπάρξει πρόοδος στις διαπραγματεύσεις για το επίμαχο πυρηνικό πρόγραμμά του, προειδοποίησε τη Δευτέρα ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Γουίλιαμ Χέιγκ.

Εντείνονται τα μέτρα ασφαλείας στους πυρηνικούς σταθμούς της Σουηδίας μετά τον εντοπισμό εκρηκτικής ύλης κάτω από ένα φορτηγό στον περίβολο του μεγαλύτερου σταθμού στο Ρίνγκχαλς στα νότια της χώρας.

Άκαρπες απέβησαν οι συνομιλίες μεταξύ του Ιράν και της Ομάδας των 5+1 (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία, Κίνα και Γερμανία) στη ρωσική πρωτεύουσα για το αμφιλεγόμενο πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Οι συνομιλίες θα συνεχιστούν -σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων- στις 3 Ιουλίου στην Κωνσταντινούπολη, βάσει δήλωσης της επικεφαλής διπλωματίας της ΕΕ Κάθριν Άστον.

Οι ιαπωνικές αρχές αγνόησαν αμερικανικά στοιχεία για την εξάπλωση της ραδιενέργειας μετά το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα, αφήνοντας έτσι χιλιάδες κατοίκους να κινηθούν στην ίδια κατεύθυνση με το ραδιενεργό νέφος, παραδέχτηκε την Τρίτη Ιάπωνας υπουργός.

Το Ιράν συνέλαβε τους δολοφόνους δύο πυρηνικών επιστημόνων του, μετέδωσαν κρατικά ΜΜΕ στη χώρα καθώς η Τεχεράνη συνεχίζει να καταζητεί αυτούς που, όπως υποστηρίζει, είναι υπεύθυνοι για την προσπάθεια υπονόμευσης του πυρηνικού του προγράμματος. Η Τεχεράνη έχει κατηγορήσει το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι συνωμότησαν για τις δολοφονίες των τελευταίων ετών που έπληξαν άμεσα το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Το Ιράν φαίνεται ότι καταβάλει προσπάθειες καθαρισμού στη στρατιωτική βάση Παρσίν, την οποία επιθυμεί να επισκεφθεί η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας στο πλαίσιο της έρευνάς της για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, αποκάλυψε Αμερικανός αξιωματούχος. Πέρα όμως από τη Δύση, με ανησυχία παρακολουθούν τα γεγονότα και οι χώρες του Περσικού. Η Σαουδική Αραβία, ο ισχυρότερος γείτονας της Τεχεράνης, προειδοποίησε ότι «το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα κλιμάκωσε το επίπεδο των απειλών στην περιοχή» και για το λόγο αυτό «είναι επικίνδυνο».

Το νέο Σύνταγμα της Βορείου Κορέας χαρακτηρίζει για πρώτη φορά πυρηνική δύναμη τη χώρα, γεγονός που περιπλέκει ακόμα περισσότερο τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας να πειστεί η Πιονγιάνγκ να εγκαταλείψει τα σχέδιά της για πυρηνικά όπλα. Συγκεκριμένα, το επίσημο κείμενο του Συντάγματος αναφέρει ότι ο Κιμ Γιονγκ Ιλ κατέστησε τη χώρα, «ένα κράτος που διαθέτει πυρηνικό όπλο».

Ο εμπλουτισμός ουρανίου είναι «δικαίωμα» του Ιράν και όχι «ένα βήμα προς την ατομική βόμβα», υπογράμμισε ο Ιρανός πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ σε συνέντευξή του στο γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο France 24 την ώρα που η διεθνής κοινότητα αναζητά λύσεις σε διπλωματικό επίπεδο αν και κάποια μέλη της δεν αποκλείουν και άλλες λύσεις—προφανώς στρατιωτικές. «Δεν μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι, την ώρα που οι Ιρανοί κάνουν πρόοδο με το (πυρηνικό) πρόγραμμά τους», δήλωσε από την πλευρά του ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Εχούντ Μπαράκ.

Τόνοι που αλιεύθηκαν στον Ειρηνικό Ωκεανό, έξω από τις ακτές της Καλιφόρνιας, διαπιστώθηκε ότι περιείχαν ραδιενεργό καίσιο-134 από το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα πριν από έναν χρόνο. Τα επίπεδα του ραδιοϊσότοπου ήταν δεκαπλάσια από το κανονικό, δεν απειλούν όμως την υγεία των καταναλωτών.

Το πρώτο του επίσημο ταξίδι στο Ισραήλ πραγματοποιεί ο πρόεδρος της Γερμανίας, Γιοακίμ Γκάουκ, ο οποίος συναντήθηκε την Τρίτη με τον Ισραηλινό ομόλογό του, Σιμόν Πέρες. Ο Γερμανός πρόεδρος θα επισκεφθεί το μνημείο του Ολοκαυτώματος του Ισραήλ και θα συναντηθεί με Παλαιστίνιους κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του. Σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε νωρίτερα ο Γ.Γκάουκ τόνισε ότι το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα δεν αποτελεί απειλή μόνο για το Ισραήλ αλλά και για την Ευρώπη.

Οι πέντε δυτικές δυνάμεις και το Ιράν συμφώνησαν σε ένα νέο γύρο διαπραγματεύσεων για το αμφιλεγόμενο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, μετά από δύο ημέρες συνομιλιών στη Βαγδάτη που διεξήχθησαν πάντως σε κλίμα αντεγκλήσεων και αμοιβαίας καχυποψίας. Οι συνομιλίες θα συνεχιστούν στις 18-19 Ιουνίου στη Μόσχα για ένα νέο γύρο συνομιλιών βήμα προς βήμα.