Πορτογαλία

Ελλάδα και Ιρλανδία θα αναγκαστούν να προχωρήσουν σε αναδιάρθρωση του χρέους τους, ενώ η Ισπανία και η Πορτογαλία ίσως χρειαστεί να κάνουν το ίδιο, εκτιμά ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Κένεθ Ρογκόφ.

Τη διαβεβαίωση ότι η Λισαβόνα δεν θα καταφύγει στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης επανέλαβε ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Ζοζέ Σόκρατες μετά τη συνάντησή του με την Άνγκελα Μέρκελ στο Βερολίνο. Τις «θαρραλέες προσπάθειες» της Πορτογαλίας επικρότησε η Γερμανίδα καγκελάριος, λέγοντας πως το Βερολίνο δεν πιέζει τη Λισαβόνα να ζητήσει διάσωση.

Η Πορτογαλία θα αναγκαστεί να προσφύγει στον μηχανισμό στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ «μέσα στις επόμενες εβδομάδες», καθώς το κόστος κρατικού δανεισμού δεν κίνείται πλέον σε ανεκτά επίπεδα, σύμφωνα με τους αναλυτές της Axa Investment Managers. Στο Βερολίνο ο Πορτογάλος πρωθυπουργός.

Ανοδική πορεία ακολουθούν την Πέμπτη τα επιτόκια των ομολόγων στις χώρες της ευρω-περιφέρειας, καθώς το «άλμα» των τιμων του πετρελαίου στο υψηλότερο επίπεδο των 2,5 τελευταίων ετών, περιορίζει τις τοποθετήσεις σε ομόλογα που θεωρούνται «ριψοκίνδυνα», ενώ παράλληλα εντείνεται η ανησυχία για τη γερμανική στάση στην Ευρωζώνη.

Μήνυμα στην Πορτογαλία, ότι θα πρέπει «να σεβαστεί όλες τις δεσμεύσεις της» για τη μείωση του ελλείμματος και του δημόσιου χρέους της, έστειλε την Κυριακή ο Ζαν - Κλοντ Τρισέ. Σε συνέντευξή του στο γαλλικό ραδιόφωνο Europe 1, ο επικεφαλής της ΕΚΤ τόνισε ότι η απαίτηση αυτή ισχύει για «όλες τις χώρες» της ζώνης του ευρώ «χωρίς καμία εξαίρεση» και αρνήθηκε να αποφανθεί για μια ενδεχόμενη ανάγκη της Λισαβόνας να επιδιώξει ευρωπαϊκή βοήθεια, όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία.

H Πορτογαλία επαναγόρασε την Τετάρτη ομόλογα αξίας 215 εκατ. ευρώ, επί συνόλου 9,5 δισ. ευρώ που λήγουν τον Απρίλιο και τον Ιούνιο, με στόχο να καθησυχάσει τους επενδυτές ότι εξυπηρετεί ομαλά το χρέος της.

Σε επαναγορά κρατικών χρεογράφων της που λήγουν τον Απρίλιο και τον Ιούνιο σχεδιάζει να προχωρήσει η Πορτογαλία της την Τετάρτη, κίνηση που στοχεύει μεταξύ άλλων να πείσει τις αγορές ότι η Λισαβόνα δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα ρευστότητας. Το δεύτερο τρίμηνο, η Λισαβόνα πρέπει να αποπληρώσει ομόλογα αξίας σχεδόν 9 δισ. ευρώ, αλλά επιτυχής πρόωρη επαναγορά τους θα ελάφρυνε κάπως το βάρος στο πορτογαλικό χρέος. Συρρίκνωση κατέγραψε το πορτογαλικό ΑΕΠ το δ' τρίμηνο, αν και συνολικά το 2010 η ανάπτυξη ξεπέρασε τις εκτιμήσεις φτάνοντας το 1,4%.

Οι μεταρρυθμίσεις που προωθούνται σε Ελλάδα Ιρλανδία και Πορτογαλία θα ενισχύσουν το ευρώ, εκτιμά ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (EFSF), Κλάους Ρέγκλινγκ, τονίζοντας ότι στον μόνιμο μηχανισμό αντιμετώπισης κρίσεων (ESM) που θα διαδεχθεί το
EFSF από το 2013 θα προβλέπεται ρήτρα για τη συμμετοχή ιδιωτών πιστωτών σε περίπτωση αναδιάρθρωσης κρατικού χρέους.

Ο ισπανικός όμιλος μέσων ενημέρωσης Prisa, στον οποίο ανήκει μεταξύ άλλων η εφημερίδα El Pais, πρόκειται να καταργήσει 2.500 θέσεις εργασίας στην Ισπανία, την Πορτογαλία και τη Νότια Αμερική, δηλαδή το 18% του προσωπικού του.

Εκλογές για την ανάδειξη προέδρου διεξάγονται την Κυριακή στην Πορτογαλία. Οι δύο βασικοί αντίπαλοι είναι ο νυν πρόεδρος Ανίμπαλ Καβάκο Σίλβα και ο Μανουέλ Αλέγκρε. Η νίκη του Καβάκο Σίλβα είναι σχεδόν βέβαιη και μάλιστα ήδη από τον πρώτο γύρο.

Συγκρατημένους ρυθμούς ανάπτυξης της Ευρωζώνης για φέτος και το 2012 προβλέπουν οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε σχετική έρευνα του Reuters. Ο ρυθμός ανάπτυξης σε τριμηνιαία βάση προβλέπεται μεταξύ του 0,3% και 0,4% έως τα μέσα του 2012 και σε 0,5% για το δεύτερο εξάμηνο του ίδιου έτους, ενώ η πλειονότητα των ερωτηθέντων εκτιμά ότι η Πορτογαλία θα ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε διαβεβαίωσε ότι η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιταλία ή το Βέλγιο δεν έχουν ανάγκη προς το παρόν να προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Το «σχέδιο ανάσχεσης» της κρίσης στην Ευρώπη που εξετάζουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις φαίνεται να περιλαμβάνει δάνειο 60 δισ. ευρώ στην Πορτογαλία αλλά και αγορά ελληνικών ομολόγων, σύμφωνα με πηγές δημοσιογραφικών πρακτορείων. Οι επόμενες κινήσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους θα είναι το κεντρικό θέμα των συζητήσεων στο Eurogroup της ερχόμενης εβδομάδας, αλλά ο σκόπελος των δισταγμών χωρών όπως η Γερμανία και η σημασία των πρωτοβουλιών μπορούν να αναβάλουν τις αποφάσεις μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής στην αρχή του Φεβρουαρίου.

Η Πορτογαλία προχώρησε με επιτυχία την Τετάρτη στη δημοπρασία ομολόγων, καταφέρνοντας να αντλήσει το μέγιστο ποσό που ζητούσε, δηλαδή 1,25 δισ. ευρώ. Το επιτόκιο στους 10ετείς τίτλους υποχώρησε, καθώς οι ανησυχίες των επενδυτών ότι η χώρα θα προσφύγει στον μηχανισμό στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ έχουν προς το παρόν τουλάχιστον περιοριστεί. 

Στη δημοπρασία πορτογαλικών ομολόγων είναι στραμμένη την Τετάρτη η προσοχή των αγορών, καθώς εντείνεται η φημολογία περί ένταξης της χώρας στον μηχανισμό στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ. Βοήθεια ύψους 100 εκατ. ευρώ ετοιμάζουν για την Πορτογαλία η Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Διάσωσης, «εφόσον αυτή καταστεί αναγκαία», σύμφωνα με τη γερμανική έκδοση των Financial Times.

«Η Πορτογαλία έχει λάβει μέτρα, αλλά η εφαρμογή τους θα πάρει χρόνο και ο χρόνος θα δείξει τα αποτελέσματα» σχολίασε η Ανγκελα Μέρκελ σχετικά με τις διαβεβαιώσεις του Πορτογάλου πρωθυπουργού ότι η χώρα του δεν χρειάζεται το μηχανισμό στήριξης. Υπενθυμίζεται ότι την Τετάρτη η Πορτογαλία βγαίνει και πάλι στις αγορές.

«Φήμες που βλάπτουν το ευρώ και την Ευρώπη» χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας τα περί προσφυγής στο μηχανισμό στήριξης, ξεκαθαρίζοντας ότι η χώρα του θα πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους που έχει θέσει.

Η παρέμβαση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Δευτέρα, στη δευτερογενή αγορά, περιόρισε τις πιέσεις στις αποδόσεις των ομολόγων των χωρών της περιφέρειας της Ευρωζώνης, αλλά η κατάσταση παραμένει ιδιαίτερα τεταμένη εν όψει της δημοπρασίας ομολόγων από την Πορτογαλία την Τετάρτη.

«Το θέμα δεν είναι αν θα προσφύγει η Πορτογαλία στον μηχανισμό στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ, αλλά το πότε», τονίζουν οι αναλυτές, καθώς, παρά τις επίσημες διαψεύσεις, εντείνεται  η φημολογία ότι Βερολίνο και Παρίσι ασκούν ασφυκτικές πιέσεις προς αυτή την κατεύθυνση στη Λισαβόνα. Το επιτόκιο στο 10ετές κρατικό ομόλογο αναφοράς ξεπέρασε το κρίσιμο επίπεδο του 7%, το οποίο δείχνει ότι οι αγορές «σπρώχνουν» την χώρα στη διεθνή βοήθεια.

Η συζήτηση για την Πορτογαλία και την πιθανότητα προσφυγής στον ευρωπαϊκό  μηχανισμό στήριξης οδήγησε στο κόκκινο τους δείκτες των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων τη Δευτέρα. Το κλίμα  μεταφέρθηκε και στη δυτική όχθη του Ατλαντικού, επισκιάζοντας τις ειδήσεις για συγχωνεύσεις και εξαγορές εταιρειών.

Σε αγορά πενταετών και δεκαετών πορτογαλικών ομολόγων προχώρησε η ΕΚΤ, σύμφωνα με πηγές στις χρηματοοικονομικές αγορές, σε μία προσπάθεια να αποκλιμακωθούν οι πιέσεις στη Λισαβόνα. Ξεχωριστή πηγή ανέφερε πως η ΕΚΤ «φαίνεται να προχώρησε» σε αγορά ελληνικών και ιρλανδικών ομολόγων, αλλά όχι ισπανικών. Η κίνηση γίνεται ενώ κορυφώνεται ο θόρυβος στην ΕΕ πως η Πορτογαλία δεν θα αποφύγει την προσφυγή στον ευρωπαϊκό μηχανισμό και τα spread έχουν πάρει την ανιούσα.

Να διαψεύσει τη φημολογία περί προσφυγής της Πορτογαλίας στον μηχανισμό στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ επιχείρησε την Δευτέρα η Κομισιόν, την ίδια ώρα που οι αγορές κατακλύονται από φήμες για ισχυρές πιέσεις που ασκούνται προς αυτή την κατεύθυνση από τη γερμανική και τη γαλλική κυβέρνηση. Σε αγορά πορτογαλικών ομολόγων φέρεται να προχώρησε η ΕΚΤ, σε μία προσπάθεια αποκλιμάκωσης της πίεσης που υφίσταται η Λισαβόνα.

Στο χαμηλότερο επίπεδο από τα μέσα του περασμένου Σεπτεμβρίου υποχώρησε την Δευτέρα το ευρώ, ενώ εντείνονται οι πιέσεις από τη Γερμανία, τη Γαλλία και άλλες χώρες της Ευρωζώνης για προσφυγή της χώρας στον μηχανισμό στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ.

Στο στόχαστρο των αγορών αλλά και όλο και περισσότερων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων έχει βρεθεί η Λισαβόνα, που προσπαθεί να αντισταθεί στις πιέσεις που δέχεται από παντού να προσφύγει στον ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης. Βερολίνο και Παρίσι δείχνουν «επιτακτικά» την οδό προς το μηχανισμό, «προσφυγή θα ισοδυναμεί με πτώση της κυβέρνησης Σόκρατες» απαντά η πορτογαλική αντιπολίτευση.

Η Πορτογαλία είναι η πρώτη χώρα από την υπερχρεωμένη ευρω-περιφέρεια που βγήκε την Τετάρτη στις αγορές για να δανειστεί, πληρώνοντας αρκετά υψηλότερο επιτόκιο.