λιβύη

Ο νέος ηγέτης της Αλ Κάιντα, Αϊμάν Αλ Ζαουάχρι, πανηγύρισε την «ήττα» -όπως την αποκάλεσε- των ΗΠΑ, αναφερόμενος στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και στην αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από Ιράκ και Αφγανιστάν. Παράλληλα, ζήτησε από τους Λίβυους αντικανταφικούς να εγκαθιδρύσουν στη Λιβύη ισλαμιστικό καθεστώς, ενώ ζήτησε από τους Αλγερινούς να επαναστατήσουν.

Η στρατιωτική επέμβαση στη Λιβύη, παρά τα όσα έλεγαν οι επικριτές της, δεν ήταν λάθος, είπε ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λίο Πανέτα, υπερασπιζόμενος την ΝΑΤΟϊκή επέμβαση που συνεχίζεται για περισσότερους από έξι μήνες αν και με βραδύτερους ρυθμούς. Η αποστολή θα συνεχιστεί αλλά δεν υπάρχουν προαποφασισμένα κριτήρια για τα οποία θα τερματιστεί η επιχείρηση, υπογραμμίζει ο Πανέτα και ο στρατιωτικός διοικητής του ΝΑΤΟ, Τζέιμς Σταυρίδης.

Την εκτίμησή του ότι ο Μουαμάρ Καντάφι παραμένει μέσα στη Λιβύη και ότι θα συνεχίσει να μάχεται κατά της νέας κυβέρνησης ως το τέλος έδωσε ο πρώην Λίβυος πρωθυπουργός Αλί Μπαγκντατί Αλί αλ-Μαχμούντι. Εμφανίστηκε δε πρόθυμος να συνεργαστεί με τη νέα κυβέρνηση, αρκεί να αποσύρει το αίτημα για έκδοση του στη Λιβύη και την αρνητική κριτική σε βάρος του.

Η επανάσταση στη Λιβύη και η πτώση του Μουαμάρ Καντάφι μπορεί να εμπνεύσει ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, μεταξύ τους του Σύρους, τους Ιρανούς, τους Κινέζους και τους Ρώσους, υποστήριξε από την Τρίπολη ο Αμερικανός γερουσιαστής Τζον Μακέιν. Σε ερώτηση για το αν οι ΗΠΑ θα συνεργάζονταν με μία λιβυκή ισλαμική κυβέρνηση απάντησε ότι η Ουάσινγκτον θα συνεργάζονταν με όποια κυβέρνηση διάλεγε ο λαός της Λιβύης «αλλά προφανώς οι σχέσεις μας θα επηρεαστούν από το είδος αυτής της κυβέρνησης».

Στη Νότια Αφρική το Κόπα Άφρικα 2013

Τον κίνδυνο ενός «νέου κύκλου αποικιοκρατικών πολέμων», που αναδείχθηκε με τις συγκρούσεις στη Λιβύη, κατήγγειλε ο Ούγκο Τσάβες στην ομιλία του που αναγνώσθηκε κατά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, ο οποίος δεν παρέστη στη Συνέλευση λόγω των προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζει, τάχθηκε εκ νέου υπέρ της αναγνώρισης ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, εξαπολύοντας βολές κατά των ΗΠΑ, αλλά και των Ηνωμένων Εθνών.

Ο Σαΐφ αλ-Ισλάμ, γιος του πρώην ηγέτη της Λιβύης Μουαμάρ Καντάφι, βρίσκεται μέσα στη χώρα και κάλεσε οπαδούς του να καταλάβουν την Τρίπολη, σύμφωνα με τηλεοπτικά πλάνα που μετέδωσε ο συριακός φιλοκανταφικός σταθμός Arrai Tv. Στο βίντεο, με ημερομηνία 20 Σεπτεμβρίου, εμφανίζεται να ξεσηκώνει οπαδούς και να καλεί σε κατάληψη της Τρίπολης. Ωστόσο, δεν αναφέρθηκε σε ποιο σημείο της χώρας βρίσκεται.

Ο ανατραπείς ηγέτης της Λιβύης Μουαμάρ Καντάφι δηλώνει πως εξακολουθεί να βρίσκεται στη Λιβύη και πως θέλει να πεθάνει εκεί ως «μάρτυρας», όπως αναφέρει τη Δευτέρα ο δικτυακός τόπος του τηλεοπτικού δικτύου Al Libya, που παραμένει πιστό στο παλαιό καθεστώς. Την ίδια στιγμή η Σύρτη πολιορκείται από τις δυνάμεις της νέας ηγεσίας και πληροφορίες θέλουν τη φυλή του Μουαμάρ Καντάφι να διαπραγματεύεται εκεχειρία και παράδοση των όπλων.

Οι δυνάμεις του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου, υποστηριζόμενες από ΝΑΤΟϊκά αεροσκάφη, εξακολουθούν να μάχονται στα ανατολικά προάστια της Σύρτης με άνδρες που παραμένουν πιστοί στον συνταγματάρχη Καντάφι, σε μία προσπάθεια να καταληφθεί η πόλη-προπύργιο των κανταφικών. Όπως υποστηρίζουν έχουν πραγματοποιήσει πρόοδο αλλά μάλλον απέχουν από την πλήρη κατάληψη.

Σκωτσέζοι εισαγγελείς επικοινώνησαν με τη μεταβατική κυβέρνηση της Λιβύης, ζητώντας τους βοήθεια στη συγκέντρωση πληροφοριών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέες διώξεις σχετικά με τη βομβιστική επίθεση του 1998 σε αεροσκάφος της Pan Am που ανατινάχθηκε πάνω από την πόλη Λόκερμπι.

Ομάδες ενόπλων που κατά τα φαινόμενα παραμένουν πιστές στον Μουαμάρ Καντάφι και στους γιους τους επιτέθηκαν στη πόλη Γκανταμές στα νότια της χώρας πριν απωθηθούν. Σφοδρές συγκρούσεις στη Σύρτη με συνδρομή, υπέρ των εξεγερμένων, και των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων. Μαζικός τάφος θυμάτων εξέγερσης του 1996 ανακαλύφθηκε σε φυλακές στην Τρίπολη. Εν τω μεταξύ, περισσότερα στοιχεία για βιασμούς από τον Καντάφι, τους γιους του άλλους αξιωματούχους θα παρουσιάσει στο ΔΠΔ Λίβυα ψυχολόγος.

Για μία ακόμη εβδομάδα αναβάλλει τη δημιουργία μεταβατικής κυβέρνησης το λιβυκό Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο, λόγω των έντονων διαφωνιών για τη σύνθεσή της και το ποιες πόλεις θα αντιπροσωπεύονται. Παράλληλά, οι δυνάμεις του Συμβουλίου ανέφεραν, χωρίς να δίνουν περισσότερες λεπτομέρειες, πως εντόπισαν όπλα σε δύο λιβυκές πόλεις τα οποία ενδεχομένως «να απαγορεύονται από τις διεθνείς συνθήκες».

Στρατιωτική εγκατάσταση στην οποία ήταν αποθηκευμένο ραδιενεργό υλικό εντόπισαν οι δυνάμεις της νέας μεταβατικής κυβέρνησης κοντά στη Σάμπχα της νότιας Λιβύης. Δημοσιογράφοι του CNN οδηγήθηκαν σε δύο αποθήκες, όπου βρίσκονται χιλιάδες μπλε βαρέλια με την ένδειξη ραδιενεργό και μεγάλος αριθμός πλαστικών σάκων που περιέχουν κίτρινη σκόνη. Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) επιβεβαιώνει ότι ήταν εν γνώσει πως η λιβυκή κυβέρνηση είχε αποθηκεύσει συμπυκνωμένο ουράνιο (κίτρινο κέικ) κοντά στη Σάμπχα.

Το Συμβούλιο της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας αποφάσισε την παράταση για άλλες 90 ημέρες της εντολής του ΝΑΤΟ για στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Λιβύη, παρά το ότι ο Μουαμάρ Καντάφι έχει εγκαταλείψει την εξουσία.

Οι δυνάμεις του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της πόλης Σάμπχα στην περιοχή της ερήμου, στη νότια Λιβύη, δήλωσε ο Αμπντελματζίντ Σεϊφενάσρ, αξιωματούχος της περιφέρειας Σέμπχα που συμμετέχει στο Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο.

Τη στιγμή που σφυροκοπούνται τα τελευταία προπύργια του καθεστώτος του στη Λιβύη, ο Μουαμάρ Καντάφι «εμφανίζεται» με ηχογραφημένο μήνυμα που μεταδίδει συριακό δορυφορικό τηλεοπτικό δίκτυο, λέγοντας ότι το σύστημα διακυβέρνησης που εγκαθίδρυσε ο ίδιος στηρίχθηκε στη λαϊκή βούληση και δεν μπορεί να απαλειφθεί. «Οι βόμβες των αεροσκαφών του ΝΑΤΟ δεν θα διαρκέσουν» λέει ο Λίβυος συνταγματάρχης που περαμένει άφαντος αφότου η Τρίπολη πέρασε στον έλεγχο των αντικαθεστωτικών δυνάμεων.

Η Διεθνής Αμνηστία κατήγγειλε με σκληρά λόγια την αντιμετώπιση από την Ευρωπαϊκή Ένωση της κρίσης των προσφύγων στα σύνορα με τη Λιβύη. Η Ευρώπη «απογοήτευσε οικτρά» χιλιάδες πρόσφυγες, ανέφερε η οργάνωση, κάνοντας λόγο για «άθλια» συμπεριφορά.

Το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο της Λιβύης απέτυχε να καταλήξει σε συμφωνία σχετικά με τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, ενώ συνεχίζονται οι μάχες με τις δυνάμεις που παραμένουν πιστές στον Μουαμάρ Καντάφι.

Σκληρές μάχες εξακολουθούν να διεξάγονται στη Λιβύη γύρω από τη Σύρτη και το Μπάνι Ουαλίντ, τα δύο σημεία που εξακολουθούν να κατέχουν οι κανταφικοί, την ώρα που το Μεταβατικό Συμβούλιο εργάζεται για τη σύσταση νέα κυβέρνησης που θα οδηγήσει την χώρα σε εκλογές. Παρά το ότι οι δυνάμεις του Μεταβατικού Συμβουλίου έχουν καταλάβει όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας με τελευταία την Σύρτη, η αντίσταση ομάδων που πρόσκεινται στον πρώην ηγέτη συνεχίζεται.

Μήνυμα προς τη Συρία και μάλιστα σε υψηλούς τόνους απέστειλε την Παρασκευή από τη Λιβύη ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν, λέγοντας ότι οι ημέρες των δυναστών της είναι μετρημένες. «Αυτοί που επιτίθενται στο λαό τους με τανκς και όπλα δεν θα μπορέσουν να παραμείνουν στην εξουσία, o Μπασάρ αλ-Άσαντ τελικά θα το πληρώσει», είπε από τη Λιβύη λίγες ημέρες μετά την κατάρρευση του Καντάφι. Επιπλέον κάλεσε το Ιράν να αναθεωρήσει τη στάση του απέναντι στην παραδοσιακή του σύμμαχο Δαμασκό.

Οι δυνάμεις της προσωρινής κυβέρνησης της Λιβύης μπήκαν από τη δυτική και τη νότια πλευρά στη Σύρτη, γενέτειρα του Καντάφι και τελευταία μεγάλη «νησίδα» αντίστασης των δυνάμεων του, επιβεβαίωσε την Πέμπτη η μεταβατική κυβέρνηση. Στην πόλη υπάρχουν μικρές δυνάμεις κανταφικών που προέβαλαν περιορισμένη αντίσταση. Στη Λιβύη βρέθηκαν την Πέμπτη Σαρκοζί και Κάμερον και έγιναν δεκτοί με μεγάλο ενθουσιασμό.

«Θα σας βοηθήσουμε να βρείτε τον Καντάφι και να τον οδηγήσετε στη Δικαιοσύνη» δεσμεύθηκαν οι ηγέτες Γαλλίας και Βρετανίας φθάνοντας την Πέμπτη στη Λιβύη για την πρώτη επίσκεψη ξένων ηγετών μετά την εκδίωξη του συνταγματάρχη. Νικολά Σαρκοζί και Ντέιβιντ Κάμερον επισκέφθηκαν νοσοκομείο της Τρίπολης, συναντήθηκαν με τη νέα ηγεσία και κατευθύνθηκαν στη Βεγγάζη, που αποτέλεσε προπύργιο των αντικαθεστωτικών. Η ΝΑΤΟϊκή δέσμευση δεν έχει τελειώσει, επισήμαναν και κάλεσαν τον λιβυκό λαό να επιδιώξει τη συμφιλίωση. Ο Σαρκοζί αφιέρωσε την επίσκεψη «σε όλους όσοι ελπίζουν σε μία ελεύθερη Συρία».

Σύντομη επίσκεψη στη Λιβύη θα πραγματοποιήσουν από κοινού την Πέμπτη ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί και ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, λίγες μόνο εβδομάδες μετά την ανατροπή του καθεστώτος Καντάφι. Πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη-μήνυμα στήριξης στη χώρα μετά την εγκαθίδρυση της νέας κατάστασης, σε μία περίοδο όπου όλα είναι ακόμη ρευστά και το καθεστώς Καντάφι δεν έχει νικηθεί ολοκληρωτικά.

Στην πρωτεύουσα του Νίγηρα, Νιαμέι, έφτασε το βράδυ της Τρίτης ο Σααντί Καντάφι ένας από τους γιους του πρώην ηγέτη της Λιβύης. Το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ αναφέρει ότι βρίσκεται «σε κατ'οίκον περιορισμό», ωστόσο κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώνεται από τις αρχές του Νίγηρα. Ο Σααντί ταξίδεψε με ένα αεροσκάφος C-130  του στρατού του Νίγηρα, το οποίο αναχώρησε από το αεροδρόμιο της πόλης Αγκαντέζ, όπου βρισκόταν μια εντυπωσιακά μεγάλη δύναμη των υπηρεσιών ασφαλείας.

Την πρώτη του ομιλία στην Τρίπολη έδωσε ο πρόεδρος του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου (NTC), Μουσταφά Αμπντούλ Τζαλίλ. Ο Τζαλίλ, μιλώντας ενώπιον χιλιάδων συγκεντρωμένων, δήλωσε ότι σκοπεύει να οικοδομήσει ένα σύγχρονο, δημοκρατικό κράτος βασισμένο στο «μετριοπαθές Ισλάμ». Παράλληλα, υποσχέθηκε πιο ενεργό ρόλο για τις γυναίκες. Παραβιάσεις και εγκλήματα πολέμου και από τους εξεγερμένους και από τις κανταφικές δυνάμεις καταγγέλλει η Διεθνής Αμνηστία.