κρατών

Η συμφωνία των 17 κρατών-μελών της Ευρωζώνης και των υπολοίπων κρατών-μελών της ΕΕ με εξαίρεση τη Βρετανία για την προώθηση βαθύτερης δημοσιονομικής ενοποίησης -όπως διατυπώθηκε στη Σύνοδο Κορυφής-, προσκρούει σε ορισμένα θεσμικά και νομικά εμπόδια. Πέραν τούτου, πολλές χώρες εξετάζουν αν το συνταγματικό τους πλαίσιο ή η πολιτική συγκυρία υπαγορεύουν τη διενέργεια δημοψηφίσματος. Ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί επιμένει, πάντως, πως εντός 15 ημερών θα έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία των νομικών πτυχών της συμφωνίας.

Σε νέο «Δημοσιονομικό Συμβόλαιο» με αυστηρή πειθαρχία και αυτόματες κυρώσεις για τους παραβάτες, συμφώνησαν οι ηγέτες των χωρών της Ευρωζώνης στη Σύνοδο Κορυφής. Η νέα διακυβερνητική συμφωνία θα υπογραφεί μέχρι τον Μάρτιο. Οι ευρωπαϊκές χώρες (μέσω διμερών δανείων από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες) θα διαθέσουν επιπλέον κεφάλαια έως 200 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ, ενώ αποφασίστηκε η επίσπευση της λειτουργίας του μόνιμου μηχανισμού ευρωστήριξης (ESM) από τον Ιούλιο του 2012 με «προίκα» 500 δισ. ευρώ. «Κατά περίπτωση» θα συμμετέχει ο ιδιωτικός τομέας σε μελλοντικές αναδιαρθρώσεις χρεών, ασυμφωνία για τα ευρωομόλογα.

Η δέσμευση των μελών της Ευρωζώνης για την ενδυνάμωση της οικονομικής διακυβέρνησης μέσω αυστηρότερης δημοσιονομικής πειθαρχίας και η ενίσχυση των εργαλείων για τη διαχείριση κρίσεων στη ζώνη του ευρώ θα εξετασθούν σε συνάντηση των συμβούλων των πρωθυπουργών των ηγετών της Ευρωζώνης, στην οποία θα μετέχει ο Γκίκας Χαρδούβελης, ο επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του Λουκά Παπαδήμου.

Μία ημέρα μετά την προειδοποίηση για πιθανή υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης 15 κρατών της Ευρωζώνης, η Standard & Poor's επανήλθε την Τρίτη τονίζοντας ότι μπορεί να υποβαθμίσει και τον προσωρινό μηχανισμό ευρωστήριξης (EFSF), εάν κάποια από τις χώρες-εγγυητές του μηχανισμού χάσει την βαθμολογία «ΑΑΑ».

Τη σταθεροποίηση των φορολογικών εσόδων των κρατών μελών του Οργανισμού Οικονομική Συνεργασίας και Ανάπτυξης ως ποσοστό του ΑΕΠ τους καταδεικνύουν επεξεργασμένα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο ΟΟΣΑ. Σύμφωνα με τον Οργανισμό, το 2010 η πλειοψηφία των κυβερνήσεων των κρατών μελών του ΟΟΣΑ είχε σταθεροποιήσει τα φορολογικά έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ, με το μέσο ποσοστό να κινείται ελαφρά υψηλότερα από το 33,8% του ΑΕΠ του 2009, στο 33,9% του ΑΕΠ το 2010. Σημειώνεται πως το αντίστοιχο ποσοστό το 2008 ήταν στο 34,6% του ΑΕΠ και το 2007 στο 35,2% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο.

Η διάσκεψη του Ντέρμπαν (COP 17) αποτελεί ένα κρίσιμο σταυροδρόμι στις διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή. Οι ηγέτες των κυβερνήσεων έχουν τη δυνατότητα είτε να δουλέψουν πάνω σε όσα έχουν επιτευχθεί στην περσινή διάσκεψη του Κανκούν και να συνεργαστούν για την αποτροπή των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, είτε να επιτρέψουν στα κοντόθωρα συμφέροντα μερικών κρατών να διαλύσουν τις συζητήσεις και να μας οδηγήσουν σε μια μη αναστρέψιμη αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, αύξηση που μπορεί να ξεπεράσει τους 3^ο – 4^ο C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Η Κομισιόν θα προτείνει την Τετάρτη να της δοθεί η δυνατότητα να παρεμβαίνει στους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών, ώστε να διασφαλίζει ότι δεν παραβιάζονται οι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ, δήλωσε την Τρίτη ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Όλι Ρεν. Η Κομισιόν θα προτείνει επίσης οι προϋπολογισμοί να καταρτίζονται βάσει «ανεξάρτητων προβλέψεων» από «εθνικές επιτροπές», σημείωσε, χωρίς να διευκρινίζει ποιοι θα συμμετέχουν σε αυτές τις επιτροπές, ενώ είπε ότι η Επιτροπή «θα πρέπει να ελέγχει τα προσχέδια των προϋπολογισμών έως τις 15 Οκτωβρίου το αργότερο και, αν χρειαστεί, να γνωμοδοτεί».

Την πρόταση της Κομισιόν για αυξημένη εποπτεία των προϋπολογισμών των κρατών - μελών της Ευρωζώνης πρόκειται να παρουσιάζει την Τετάρτη ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ενώσης Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο. Επιπλέον, την ίδια ημέρα θα δημοσιοποιηθεί έκθεση της Κομισιόν σχετικά με τα οφέλη που θα είχε η υιοθέτηση της πρόταση για το ευρωομόλογο, ως απάντηση στην κρίση χρέους της Ευρωζώνης.

Οι κυβερνήσεις των 27 κρατών-μελών της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν την Παρασκευή στις Βρυξέλλες σε μια συμφωνία που προβλέπει την αύξηση των δαπανών κατά 2% στα 129 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2012, όπως ανακοίνωσε η πολωνική προεδρία. Η συμφωνία ερμηνεύθηκε ως ήττα για τους ευρωβουλευτές, καθώς είχαν θέσει ψηλά τον «πήχυ», ψηφίζοντας στις 26 Οκτωβρίου ένα σχέδιο προϋπολογισμού που προέβλεπε δαπάνες ύψους 133,1 δισ. ευρώ.

Ένα 6σέλιδο εμπιστευτικό σημείωμα του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο περιλαμβάνει σχέδιο για τη μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM) σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, με ευρείες αρμοδιότητες, όπως ο πλήρης δημοσιονομικός έλεγχος υπερχρεωμένης χώρας, περιήλθε σε γνώση της βρετανικής Daily Telegraph και δημοσιεύεται την Παρασκευή.

Η Γερμανία, η Γαλλία και η Βρετανία κατέθεσαν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ψήφισμα -με τη στήριξη αραβικών κρατών- που καλεί να μπει τέλος στις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Συρία. Στη διάρκεια της νύχτας, συριακές δυνάμεις εξαπέλυσαν επίθεση σε δύο χωριά στη βόρεια Συρία, ενώ η διορία του Αραβικού Συνδέσμου να σταματήσει η Δαμασκός τη βία κατά των πολιτών της, πλησιάζει προς το τέλος. Η Τουρκία προειδοποιεί ότι υπάρχει ο κίνδυνος εμφυλίου πολέμου.

Τη θέση της ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές στη Συνθήκη της ΕΕ, επανέλαβε την Τετάρτη η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, λέγοντας ότι η κατάσταση στην Ευρώπη είναι τόσο δυσάρεστη τώρα που είναι καιρός για αλλαγή. Με τις τροποποιήσεις στη Συνθήκη, η γερμανική κυβέρνηση επιδιώκει να παρεμβαίνει στους προϋπολογισμούς των κρατών - μελών, στην κατεύθυνση της αυστηρής λιτότητας που επιβάλλουν οι κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Κατά μια θέση βελτιώθηκε η θέση της Ελλάδας στην παγκόσμια κατάταξη "Doing Business 2012" της Παγκόσμιας Τράπεζας, που δόθηκε σήμερα Πέμπτη στη δημοσιότητα. Η Ελλάδα βρίσκεται φέτος στην 100η θέση σε σύνολο 183 κρατών σε σχέση με την 101η θέση που καταλάμβανε πέρυσι.  Συγκεκριμένα, η χώρα μας, σε σύγκριση με την αντίστοιχη έκθεση του 2011, ανεβαίνει 4 θέσεις στην κατάταξη “Easy of Doing Business” και κατατάσσεται σε σύνολο 183 κρατών στην 161η θέση από την 165η θέση στην περυσινή έκθεση. Στην κατηγορία "Starting a business" η Ελλάδα πλέον καταλαμβάνει την 135η θέση από την 149η πέρυσι.

«Η σωτηρία της Ελλάδας αποτελεί προϋπόθεση για τη σωτηρία του ευρώ», τονίζει στη Le Monde ο  Ζακ Ντελόρ. Σημειώνει ότι το πρόβλημα ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας είναι μείζον και ξεχωριστό, καθώς «η χώρα συμμετέχει σε ελάχιστες οικονομικές δραστηριότητες σε διεθνές επίπεδο». Ξεκαθαρίζει, όμως, ότι η διάσωσή της από τους εταίρους είναι επιβεβλημένη. Σχολιάζοντας τη «θεραπεία» στην οποία υποβάλλεται η χώρα λέει χαρακτηριστικά «μαθαίνουν στις χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα να πεθαίνουν δημοσιονομικώς υγιείς» και καταθέτει προτάσεις. Σε ό,τι αφορά δε την εκδίωξη χωρών από το ευρώ σοκάρει λέγοντας πως κάτι τέτοιο πρέπει να προβλέπεται όχι για την Ελλάδα, άλλα για όσους δεν επιδεικνύουν κοινοτικό πνεύμα.

Η ενισχυμένη διακυβέρνηση της Ευρωζώνης θα πρέπει να προβλέπει και αναγκαστικά μέτρα κατά των υπερχρεωμένων κρατών, συμπεριλαμβανομένου και του θεσμού της επιτροπείας, δήλωσε τη Δευτέρα ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών Γιαν Κίις ντε Γιάγκερ.

Ο μηχανισμός διάσωσης, o EFSF, ίσως να προσφέρει εγγυήσεις στους επενδυτές που θα αγοράσουν νέα ομόλογα των κρατών-μελών της ευρωζώνης, δήλωσε πηγή της ΕΕ. Η κίνηση αυτή θα ενίσχυε τη χρηματοδοτική ικανότητά του και θα αποτελούσε κίνητρο για τους επενδυτές να αγοράσουν ομόλογα υπερχρεωμένων κρατών της ευρωπεριφέρειας. Η εγγύηση θα κάλυπτε τμήμα ενδεχόμενων απωλειών, καλύπτοντας μεταξύ 20% και 30% των νέων ομολόγων που θα εκδοθούν, σύμφωνα με πηγές των Βρυξελλών, οι οποίες πρόσθεταν με νόημα ότι «αίροντας τις ανησυχίες για τα νέα ομόλογα, αίρεις και τις ανησυχίες για τα παλιά».

Τα δακτυλικά αποτυπώματα και η ψηφιακή φωτογραφία θα είναι εφεξής υποχρεωτικά για τους αλλοδαπούς που επιθυμούν να επισκεφθούν την ΕΕ, σύμφωνα με το νέο σύστημα θεωρήσεων διαβατηρίων (VIS) της ΕΕ που τέθηκε σε λειτουργία από την Τρίτη. Οι πρώτες χώρες που θα συνδεθούν με το σύστημα είναι από τη Μέση Ανατολή ενώ μέσα σε δύο χρόνια πρέπει να συνδεθούν όλες οι προξενικές αρχές των κρατών του Σένγκεν παγκοσμίως.

Οι συζητήσεις που γίνονται μεταξύ των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και του ΔΝΤ για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους προβλέπουν την απομείωση της αξίας των ελληνικών ομολόγων («κούρεμα») από 40% έως 60%, ανάλογα με το μοντέλο που θα χρησιμοποιηθεί, όπως διαρρέεται από πηγές που παρακολουθούν στενά τις διαβουλεύσεις. Εκτός από το ποσοστό της απομείωσης, αξίζει να σημειωθεί ότι παραμένει ανοικτό το θέμα αν εκτός από τους ιδιώτες ομολογιούχους θα πρέπει να εγγράψουν ζημίες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και η ΕΚΤ. 

Την κρατικοποίηση του βελγικού παραρτήματος της Dexia έναντι 4 δισ. ευρώ ανακοίνωσε η βελγική κυβέρνηση. Σύμφωνα με το σχεδιο, το Βέλγιο θα εγγυηθεί τη χρηματοδότηση της μελλοντικής «κακής τράπεζας» ("bad bank") που θα προκύψει από την διάσπαση του ομίλου Dexia, κατά ποσοστό 60,5% και ανέρχεται σε 54 δισεκατομμύρια ευρώ. Στο 36,5% οι εγγυήσεις που θα αναλάβει η Γαλλία και 3% το Λουξεμβούργο. Ενδφιαφέρον από το Κατάρ για την εξαγορά του τμήματος της τράπεζας στο Λουξεμβούργο.

Έκτακτη Σύνοδος Κορυφής για τη διακυβέρνηση της Ευρωζώνης θα πραγματοποιηθεί στις 18 Οκτωβρίου. Οι ηγέτες της ευρωζώνης θα συναντηθούν μετά τη σύνοδο των αρχηγών κρατών των 27 μελών της ΕΕ, που προγραμματίζεται για τις 17 Οκτωβρίου. Το θέμα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης θα συζητηθεί και στο Εurogroup την επόμενη εβδομάδα, ενώ ήδη ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ.Μπαρόζο εκφράζει τη διαφωνία του για το γαλλογερμανικό σχέδιο περί διευθυντηρίου του ευρώ.

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Ζαν Κλοντ Τρισέ διαβεβαίωσε την Παρασκευή από την Ουάσινγκτον ότι η ευρωζώνη δεν «βρίσκεται σε κατάσταση άρνησης» σε ό,τι αφορά την κρίση του δημόσιου χρέους, αλλά πρόκειται να δώσει χρόνο στις χώρες της ΕΕ να εξετάσουν τις αποφάσεις που θα εφαρμόσουν για την αντιμετώπισή της. Οι αποφάσεις θα πρέπει να εγκριθούν με όλες τις προβλεπόμενες διαδικασίες, είπε χαρακτηριστικά.

Στις δυσκολίες εφαρμογής του ελληνικού προγράμματος αναφέρθηκε την Πέμπτη στην Ουάσιγκτον η Κρ.Λαγκάρντ του ΔΝΤ, απευθύνοντας όμως αυστηρό μήνυμα στην Ελλάδα για πιστή εφαρμογή. Το πρόγραμμα είναι δύσκολο, είπε, προσθέτοντας ότι οι διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα εστιάζουν σε μέτρα που επιβαρύνουν λιγότερο τους οικονομικά αδύναμους. Χαρακτήρισε ατυχείς τις συγκρίσεις με την Αργεντινή, σημειώνοντας πως η Ελλάδα δεν μπορεί να ακολουθήσει το δρόμο της άτακτης χρεοκοπίας, ως μέλος μιας ένωσης, καθώς η κοινή μοίρα των κρατών της Ευρωζώνης τα ενώνει αποφασιστικά για να δεσμευθούν για την στήριξη των αδύναμων κρατών.

Η Ευρώπη θα πρέπει να σκεφθεί το ενδεχόμενο, μεσοπρόθεσμα, να μπορεί να παρεμβαίνει στα εσωτερικά των κρατών που παραβιάζουν τους κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας, δήλωσε την Παρασκευή η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, απορρίπτοντας κατηγορηματικά, για μία ακόμα φορά, την ιδέα της έκδοσης κοινών ευρωομολόγων.

Η πολιτική αποδυνάμωση της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ και οι ανησυχίες για την εξέλιξη της ελληνικής κρισης οδήγησαν σήμερα, Δευτέρα, το ευρώ στις μεγαλύτερες απώλειες των τελευταίων τριών εβδομάδων. Η ανησυχία των επενδυτών ότι η πανηγυρική νίκη των Σοσιαλδημοκρατών στις τοπικές εκλογές στο κρατίδιο του Μεκλεμβούργου-Δυτικής Πομερανίας εκλαμβάνεται ως «τιμωρία» της Μέρκελ για την πολιτική της ενδέχεται να εξασθενίσει τις διασώσεις των υπερχρεωμένων κρατών της ζώνης του ευρώ, οδήγησε σήμερα στις ασιατικές αγορές την ισοτιμία ευρώ δολαρίου στο 1,4165.

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ καταδίκασε τις κυρώσεις που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση στη Συρία. «Είμαστε αντίθετοι στις μονομερείς κυρώσεις», επισήμανε ο Λαβρόφ, εκτιμώντας πως «δεν θα οδηγήσουν σε κάτι καλό». Οι ευρωπαϊκές κυρώσεις στοχεύουν στο να εντείνουν τις πιέσεις προς τον Σύρο πρόεδρο, Μπασάρ Αλ-Άσαντ να σταματήσει τη βίαιη καταστολή των αντικαθεστωτικών διαδηλώσεων. Οι προσπάθειες ΗΠΑ και ΕΕ να πιέσουν το Συμβούλιο Ασφαλείας για να επιβάλει κυρώσεις στη Συρία συναντούν την αντίσταση της Ρωσίας και της Κίνας.