καντάφι

Ο θάνατος του Μουαμάρ Καντάφι είναι ένα «ισχυρό μήνυμα προς τους δικτάτορες», δήλωσε σε συνέντευξή του στο δίκτυο NBC ο Αμερικανός πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα. Τις τελευταίες ημέρες του Λίβυου συνταγματάρχη περιγράφει ο υπεύθυνος για την ασφάλειά του. «Ήταν πότε οργισμένος, πότε θλιμμένος, σχεδόν τρελός» δήλωσε.

Ο Μουαμάρ Καντάφι ετάφη τα ξημερώματα της Τρίτης σε άγνωστη τοποθεσία στην έρημο, δήλωσαν αξιωματούχοι του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου (NTC) σε ξένα μέσα ενημέρωσης. Η ταφή της σορού έρχεται ύστερα από την τετραήμερη δημόσια έκθεσή της σε ψυγείο κρεάτων στη Μιζουράτα και την έρευνα που διεξάγεται για το λιντσάρισμα του Λίβυου συνταγματάρχη. Εκατόμβη από έκρηξη στη Σύρτη.

Έπειτα από τη τετραήμερη δημόσια έκθεση της σορού του Καντάφι -και μάλιστα σε ψυγείο κρεάτων- και τις θολές τις συνθήκες του θανάτου του, για τις οποίες η Τρίπολη αναγκάστηκε να διατάξει έρευνα, ο τέως Λίβυος ηγέτης πρόκειται να ταφεί το πρωί της Τρίτης υπό άκρα μυστικότητα σε άγνωστη τοποθεσία, όπως ανακοίνωσε το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο. Η σορός του Λίβυου συνταγματάρχη, μαζί με εκείνη του γιου του αλ Μουτασίμ, πρόκειται να ταφούν στην έρημο έπειτα από απλή τελετή.

Αντιμέτωπη με διεθνή πίεση η μεταβατική ηγεσία της Λιβύης ανακοίνωσε ότι δόθηκε εντολή για τη διενέργεια έρευνας σχετικά με τις συνθήκες του θανάτου του Μουαμάρ Καντάφι, δεδομένου ότι η νεκροψία και τα βίντεο που έκαναν το γύρο του κόσμου παραπέμπουν σε εκτέλεση. Η σορός του Μουαμάρ Καντάφι παύει έπειτα από τέσσερις ημέρες να εκτίθεται σε δημόσια θέα σε ψυγείο κρεάτων στη Μιζουράτα, καθώς είχε πλέον αρχίσει να αποσυντίθεται με το όλο θέαμα να θυμίζει μακάβρια παρωδία της έκθεσης ηγετών σε λαϊκό προσκύνημα.

Πενήντα τρεις άνθρωποι, πιστοί στο καθεστώς του Μουαμάρ Καντάφι, εκτελέστηκαν πιθανότατα με συνοπτικές διαδικασίες σε ξενοδοχείο της Σύρτης, ανακοίνωσε το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW), καλώντας το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο να διεξάγει άμεσα έρευνα. Περιστατικά σαν αυτό, οι «φωνές» για διεθνή έρευνα για τις συνθήκες θανάτου του Μουαμάρ Καντάφι και το γεγονός ότι η σορός του παραμένει σε ψυγείο στη Μιζουράτα ρίχνουν τη σκιά τους στη νέα εποχή που θέλει να εγκαθιδρύσει το Μεταβατικό Συμβούλιο.

Σχεδόν όλη τη νύχτα διήρκεσε η νεκροψία στη σορό του Μουαμάρ Καντάφι, η οποία μεταφέρθηκε προσωρινά σε νεκροτομείο της Μιζουράτα. Βλήματα από πυροβόλο όπλο φέρεται να βρέθηκαν στο κεφάλι και την κοιλιά του συνταγματάρχη.

Λίγες ημέρες μετά το θάνατο του Καντάφι, του οποίου η σορός υποβλήθηκε σε αυτοψία, η νέα ηγεσία της χώρας ανακήρυξε και επίσημα την Κυριακή την απελευθέρωση της Λιβύης, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να προτρέπει το μεταβατικό συμβούλιο να προχωρήσει σύντομα σε ελεύθερες εκλογές, και την Ελβετία να προθυμοποιείται να συμβάλλει στη μετάβαση προς τη δημοκρατία. Η Σαρία θα είναι η βάση του νομικού συστήματος της χώρας, είπε ο πρόεδρος του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου της Λιβύης Μούσταφα Αμπντέλ Τζαλίλ, δείχνοντας τον δρόμο για την κατάργηση των κοσμικού χαρακτήρα διατάξεων που ίσχυσαν στη κανταφική εποχή.

Την ώρα που οι Λίβυοι σχηματίζουν ουρές στη Μιζουράτα για να δουν από κοντά τη σορό του Καντάφι, στο Διαδίκτυο κυκλοφόρησε ένα ακόμα βίντεο με τις τελευταίες ώρες του επί 42 χρόνια ηγέτη της Λιβύης. Σε αποκλειστική συνέντευξη στο BBC, ένας από τους αξιωματικούς που ήταν παρών τη στιγμή του εντοπισμού του Καντάφι, τόνισε ότι ο συνταγματάρχης κατέρρευσε μόλις έκανε 10 βήματα από τη στιγμή που εντοπίστηκε στην κρυψώνα του.

Η χήρα του Μουαμάρ Καντάφι ζήτησε τη διεξαγωγή έρευνας από τον ΟΗΕ για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έχασε τη ζωή του ο πρώην ηγέτης της Λιβύης, μετέδωσε τηλεοπτικός σταθμός που πρόσκειται στον Καντάφι. Η οικογένεια του Καντάφι ζήτησε επίσης τις σορούς του Μουαμάρ και του Μοτασίμ Καντάφι, καθώς και άλλων μαχητών-υποστηρικτών του Λίβυου συνταγματάρχη. Συγκεχυμένες οι πληροφορίες για το εάν θα γίνει τελικά νεκροψία στις σορούς που βρίσκονται σε ψυγείο κρεάτων στη Μιζουράτα. «Σήμερα η παραίτησή μου» δηλώνει ο πρωθυπουργός της Λιβύης.

Εκατοντάδες Λίβυοι σχηματίζουν ουρές έξω από αποθήκη-ψυγείο κρεάτων στη Μιζουράτα, προκειμένου να δουν τη σορό του Μουαμάρ Καντάφι που φυλάσσεται εκεί μέχρι να γίνει η κηδεία του. Την ίδια ώρα, πιέσεις δέχεται η Τρίπολη από τη διεθνή κοινότητα να πραγματοποιήσει έρευνα για τις συνθήκες του θανάτου του Λίβυου συνταγματάρχη.

Μετά το βίαιο τέλος της βίαιης ζωής του Μουαμάρ Καντάφι -υπό συνθήκες που παραμένουν ασαφείς και παραπέμπουν σε συνοπτική εκτέλεση- οι μόνιμοι αντιπρόσωποι του ΝΑΤΟ συνεδρίασαν στις Βρυξέλλες και αποφάσισαν καταρχήν να τερματιστεί η αποστολή στη Λιβύη στις 31 Οκτωβρίου. Το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο ανακοινώνει το Σάββατο από τη Βεγγάζη την «απελευθέρωση» της χώρας μετά την πτώση της Σύρτης και το θάνατο του συνταγματάρχη -για τον οποίο ζητά τη διεξαγωγή έρευνας εκπρόσωπος του ΟΗΕ, καθώς και η Ρωσία. Στη Μιζουράτα η σορός του Καντάφι, καθυστερεί η ταφή.

Ο γιος του Μουάμαρ Καντάφι Σαΐφ αλ-Ισλάμ προσπαθεί να διαφύγει προς το νότο από τη Σύρτη, με κατεύθυνση τα σύνορα της Λιβύης με το Νίγηρα, δήλωσε ανώτερος στρατιωτικός διοικητής του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου της Λιβύης. Πιστεύεται ότι κινείται με οχηματοπομπή τριών τεθωρακισμένων αυτοκινήτων και προσπαθεί να ξεφύγει από τις δυνάμεις της νέας ηγεσίας.

Οι εικόνες του αιμόφυρτου Μουαμάρ Καντάφι έκαναν τον γύρο του κόσμου. Την ώρα που οι ακριβείς συνθήκες του θανάτου του δεν έχουν ξεκαθαριστεί και οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες, τα βίντεο και οι φωτογραφίες που μεταδόθηκαν ρίχνουν φως στις τελευταίες στιγμές του Καντάφι. Πυρά από ένα γαλλικό Μιράζ ήταν αυτά που εμπόδισαν το κονβόι του Λίβυου συνταγματάρχη να ξεφύγει. Συμβολική εξέλιξη, αν σκεφτεί κανείς ότι γαλλικά αεροσκάφη ήταν εκείνα που ξεκίνησαν την ΝΑΤΟϊκή αεροπορική επιχείρηση στη Λιβύη επτά μήνες νωρίτερα. «Η επιχείρηση του ΝΑΤΟ τελείωσε» λέει ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών. Έρευνα για τις συνθήκες του θανάτου του Καντάφι ζητά ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Η κηδεία θα καθυστερήσει για να γίνει έρευνα από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.

Την ιστορική ημέρα για τη Λιβύη που την απάλλαξε από τη σιδηρά πυγμή του Μουαμάρ Καντάφι χαιρέτισε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα σε δηλώσεις του για το τέλος του Λίβυου ηγέτη. Οι ΗΠΑ, υποσχέθηκε ακόμη ο Αμερικανός πρόεδρος, θα είναι συνέταιρος της Λιβύης ενώ πρόσθεσε ότι η στρατιωτική αποστολή του ΝΑΤΟ στη χώρα σύντομα θα τερματιστεί.

Το οριστικό πλέον τέλος της εποχής του Μουαμάρ Καντάφι, που ήρθε με τον θάνατο του πρώην ηγέτη στη Σύρτη, καλωσορίζει η διεθνής κοινότητα ζητώντας από τους Λίβυους να επιδείξουν πνεύμα συμφιλίωσης και να φροντίσουν για την ειρηνική μετάβαση σε μία νέα εποχή. «Είναι σαφές ότι αυτή η ημέρα είναι μία ιστορική ημέρα μετάβασης για τη Λιβύη» τόνισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Γκι-Μουν, απηχώντας τις απόψεις της διεθνούς κοινότητας.

Το τέλος του Μουαμάρ Καντάφι σφραγίστηκε μαζί με την πτώση της γενέτειράς του, Σύρτης, στα χέρια της νέας ηγεσίας της Λιβύης. «Ο Καντάφι σκοτώθηκε στα χέρια της επανάστασης» δήλωσε ο αντιπρόεδρος του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου, δίνοντας τέλος στο «θρίλερ» που εκτυλίχθηκε με τις πληροφορίες περί τραυματισμού και σύλληψής του--οι πληροφορίες είναι ασαφείς και η επίσημη εικόνα των γεγονότων διαφέρει από άλλες μαρτυρίες. Εικοσάχρονος Λίβυος λέει ότι εντόπισε τον συνταγματάρχη σε λαγούμι και η τελευταία του κραυγή ήταν «μην πυροβολείτε». Φωτογραφίες του Καντάφι νεκρού μεταδίδονται διεθνώς. Νεκρός ο Μοτασίμ, τραυματίας και κρατούμενος ο γιος του, Σαΐφ αλ-Ισλάμ.

Τρεις μήνες μετά την κατάληψη της Τρίπολης και την εκδίωξη του Μουαμάρ Καντάφι στρατεύματα της μεταβατικής ηγεσίας της Λιβύης ανακοινώνουν ότι έλαβαν τον πλήρη έλεγχο της Σύρτης, γενέτειρας του άφαντου συνταγματάρχη και τελευταίου μεγάλου θύλακα αντίστασης. Άνδρες του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου ύψωσαν την νέα εθνική σημαία σε οχυρό των κανταφικών δυνάμεων που καταλήφθηκε στο κέντρο της Σύρτης και καταδιώκουν από κτίριο σε κτίριο μαχητές που επιχειρούν να διαφύγουν. Πανηγυρισμοί στους δρόμους της πόλης.

Στην Τρίπολη βρέθηκε την Τρίτη η Χίλαρι Κλίντον στην πρώτη επίσκεψη υπουργού της διακυβέρνησης Ομπάμα μετά την πτώση του Μουαμάρ Καντάφι, επιδιώκοντας να δείξει τη στήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών στο λαό της Λιβύης και να οικοδομήσει σχέσεις με τη νέα ηγεσία της χώρας. Η επίσκεψη Κλίντον ήλθε εν μέσω νέων σφοδρών συγκρούσεων στη γενέτειρα του Καντάφι, Σύρτη.

Στην Μπάνι Ουαλίντ, ένα από τα τελευταία προπύργια του Μουαμάρ Καντάφι, μπήκαν οι δυνάμεις που πρόσκεινται στη μεταβατική ηγεσία της Λιβύης και ύψωσαν τη νέα σημαία της χώρας. Την ίδια ώρα, οι μάχες στη Σύρτη συνεχίζονται, ενώ στην Τρίπολη κατεδαφίζεται το σύγκρότημα-σύμβολο του καθεστώτος Καντάφι και στη θέση του πρόκειται να δημιουργηθεί δημόσιο πάρκο.

Εκσκαφείς άρχισαν να γκρεμίζουν την Κυριακή τους τοίχους που περιβάλλουν το συγκρότημα Μπαμπ αλ-Αζιζίγια στην Τρίπολη, σύμβολο του καθεστώτος του Μουαμάρ Καντάφι. Η νέα λιβυκή ηγεσία δηλώνει ότι είναι καιρός «να κατεδαφιστεί το σύμβολο της τυραννίας». Στη θέση του οχυρού του ανατραπέντος Λίβυου συνταγματάρχη πρόκειται να δημιουργηθεί ένα δημόσιο πάρκο.

Για πρώτη φορά από την πτώση της Τρίπολης ομάδα ένοπλων υποστηρικτών του Μουαμάρ Καντάφι συγκρούεται με άνδρες της μεταβατικής ηγεσίας στους δρόμους της λιβυκής πρωτεύουσας. Οι δύο πλευρές ανταλλάσσουν πυρά στη συνοικία Αμπού Σαλίμ στην καρδιά της Τρίπολης. Οι κανταφικές δυνάμεις εξακολουθούν να διατηρούν τον έλεγχο ορισμένων περιοχών της Σύρτης, γενέτειρας του άφαντου συνταγματάρχη Καντάφι, και της μικρότερης στρατηγικής σημασίας πόλης Μπάνι Ουαλίντ.

Η Διεθνής Αμνηστία κάλεσε σε έκθεσή της το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο (NTC) της Λιβύης να σταματήσει την κακομεταχείριση κρατουμένων. Η οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων δηλώνει ότι έχει στοιχεία για βασανιστήρια χιλιάδων ανθρώπων που κρατήθηκαν τους τελευταίους μήνες, ενώ καταγγέλλει ότι στόχος είναι κυρίως μισθοφόροι του Μουαμάρ Καντάφι.

Πυροβολισμοί και πυροτεχνήματα ακούστηκαν στην Τρίπολη, καθώς έγιναν γνωστές πληροφορίες για τη σύλληψη του γιου του Μουαμάρ Καντάφι, Μοτασίμ. Οι δυνάμεις του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου δήλωσαν ότι συνέλαβαν και κρατούν τον Μοτασίμ, ωστόσο οι πληροφορίες παραμένουν συγκεχυμένες. Εν τω μεταξύ, η γενέτειρα του Καντάφι εξακολουθεί να είναι για εβδομάδες πεδίο σφοδρότατων συγκρούσεων ανάμεσα στους κανταφικούς και τις δυνάμεις του Επαναστατικού Συμβουλίου.

Προς τη νίκη πλησιάζουν οι δυνάμεις της νέας λιβυκής ηγεσίας στη γενέτειρα του Μουαμάρ Καντάφι, καταλαμβάνοντας το κύριο νοσοκομείο, το πανεπιστήμιο και το συνεδριακό κέντρο της Σύρτης. Σφοδρές μάχες μαίνονται ωστόσο στα περίχωρα της πόλης, την οποία έχουν εγκαταλείψει κατά χιλιάδες οι κάτοικοί της για να γλιτώσουν από τις συγκρούσεις. Το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο αναμένει την πτώση της Σύρτης για τη ανακήρυξη της «εθνικής απελευθέρωσης» της Λιβύης. Υπό τον έλεγχο των δυνάμεων της νέας ηγεσίας και το αεροδρόμιο του Μπάνι Ουαλίντ.

Τον έλεγχο του μεγαλύτερου τμήματος της Σύρτης διαθέτουν τώρα οι δυνάμεις του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου (NTC) στη Λιβύη μετά από σκληρές μάχες με κανταφικές δυνάμεις. Οι δυνάμεις του νέου καθεστώτος βομβάρδισαν ξανά το Σάββατο την πόλη, ενώ έξω από τη γενέτειρα του Μ.Καντάφι, άνδρες πιστοί στον πρώην Λίβυο ηγέτη αντιστέκονται σθεναρά, δίνοντας -όπως όλα δείχνουν- μια χαμένη μάχη.